Lê Nhân Tông (1443-1459)
Niên hiệu:
- Đại Hoà (1443-1453)
- Diên Ninh (1454-1459)
Vua Lê Nhân Tông tên thật là Lê Bang Cơ con của
vua Thái Tông và bà Nguyễn Thị Anh. Sau khi vua Thái Tông mất Bang
Cơ được ẵm lên ngai vàng từ khi còn chưa biết nói. Mẹ của Bang Cơ
phải buông rèm coi việc nước giúp con trai. Lấy danh nghĩa Hoàng đế
của con, dựa vào sự ngấm ngầm bày vẽ của những người thân tín,
Nguyễn Thị Anh thực sự điều hành việc nước, thâu tóm mọi quyền hành.
Bà có những năng lực nhất định tránh cho
triều chính khỏi ngả nghiêng chao đảo.
Thời kỳ này triều đình có một số đại thần uy tín
giúp đỡ như: Trịnh Khả; Lê Nhân Thụ, Đinh Liệt... nên tình hình có
vẻ ổn định. Các ông đã tiến hành những cuộc tiến quân đi đánh Chiêm
Thành và thu được thắng lợi, bắt được vua nước ấy là Bí Cai.
Tuy nhiên, tình hình không hoàn toàn tốt đẹp, dân
chúng sau cái chết của Lê Thái Tông và đặc biệt là vụ thảm án tru di
tam tộc nhà Nguyễn Trãi, đều cảm thấy hoang mang, nghi kỵ. Các quan
trong triều hầm hè nhau tìm cách loại trừ nhau.
Năm Lê Bang Cơ 13 tuổi
(1453), mẹ ông để cho ông tự mình coi chầu. Ông chẳng có tài năng
gì xuất sắc lắm, song việc nước cũng được phần nào trôi chảy. Ông
cho đón người em cùng cha khác mẹ là Lê Tư Thành (con bà Ngô Thị
Ngọc Dao, Tư Thành trở thành vua Lê Thánh Tông sau này) đang trốn
tránh ở Thái Bình về Thăng Long, phong cho
làm Bình Nguyên Vương. Ông rất có cảm tình với người em này. Ông bắt
đầu làm quen công việc học tập và thoáng thấy bản án Nguyễn Trãi là
oan uổng, nhưng chưa nghĩ đến việc tẩy oan.
Ngày mồng 3 tháng 10 năm
1459, Lê Nghi Dân (anh trai cùng cha khác mẹ với vua Nhân Tông) đã
đem đồ đảng, đột nhập Hoàng cung, giết cả mẹ lẫn con Nguyễn Thị Anh
và vua Nhân Tông. năm ấy vua Nhân Tông mới 19
tuổi, làm vua được 17 năm.
|