Nguyễn
Quốc Trụ
phụ trách
TÁC GIẢ /
TÁC PHẨM I
II
|
Milosz: Ghi Chú Về
Lưu Vong
Lưu vong: Cách sử dụng
Hãy coi lưu
vong là số kiếp, theo nghĩa một thứ bịnh không sao chữa
lành, chỉ có cách đó mới giúp chúng ta vứt bỏ vào thùng rác những hoang
tưởng về mình.
Lưu Vong:
Khuôn Mẫu
Anh ta biết
nhiệm vụ của mình, và nhân dân đang chờ đợi những lời nói
của anh, nhưng anh bị cấm nói.
Bây giờ, ở nơi
anh đang ở, anh tha hồ mà nói, nhưng chẳng ai thèm nghe,
vả chăng, anh quên mẹ những gì anh phải nói.
Lưu vong:
Thích nghi
Sau nhiều năm
lưu vong, chúng mình bèn tưởng tượng đời mình như thế
nào,
nếu chẳng lưu
vong.
Cú
đánh đầu tiên vào đầu một nhà văn lưu vong, đúng như Võ Phiến đã
từng cảm nhận: Nhà văn lưu vong không đem theo được cùng với ông ta,
độc giả thân thương của mình!
Như thế có nghĩa, cùng với sự mất tích độc giả, nhìn vào những trang
viết cũ cứ như nhìn vào hư vô.. là chán chường, tuyệt vọng, là sợ đếch
ai còn biết đến tên ta [loss of name], sợ thất bại, và những dằn vặt về
đạo đức [moral torment].
Nhà văn lưu vong đau khổ bởi vì anh ta lúc nào cũng phải bám vào ý
thức, thói quen tập thể. Có lẽ, anh ta, nhà văn như thế đó, chưa hề bao
giờ học đứng bằng đôi chân của chính mình.
Anh ta có thể thắng, nhưng chỉ khi nào, trước đó, anh ta bằng lòng thua.
[He may win, but not before he agrees to lose]
|