[Referentie]
[Terug]

Rokin 92-96

Hajenius (1914)

Rokin 92-96

Op 4 september 1826 opende Pantaleon Gerhard Coenraad Hajenius in hotel De Rijnstroom aan de Dam bij de hoek met de Halsteeg zijn tabaks - en sigarenwinkel. In 1868 werd de zaak verplaatst naar een andere plek aan de Dam, als gevolg van de verbreding van de Halsteeg tot de huidige Damstraat. Het bedrijf floreerde, behaalde steeds meer diploma’s en medailles op internationale tentoonstellingen en verwierf een grote vermaardheid. Het huis Hajenius ontwikkelde zich tot hofleverancier van vele Europese vorsten. In 1914 was de firma wederom genoodzaakt te verhuizen, nu voor de bouw van het kledingmagazijn Peek & Cloppenburg, naar de huidige vestiging aan het Rokin.

Het nieuwe gebouw van Hajenius werd ontworpen door de gebroeders Van Gendt A.Lzn. Het bestaat uit een functioneel en voor die tijd modern betonskelet met een traditioneel vormgegeven exterieur van natuursteen. De opbouw wordt zowel horizontaal als verticaal geleed. De verdiepingen rusten op een ‘sokkel’ die wordt afgesloten door een kroonlijst. In de bovengevel benadrukken gestileerde pilasters het verticale accent. De voorgevel is bekleed met Oberkirchener zandsteen, terwijl de borstwering van de winkelpui is voorzien van graniet. Boven de entree bevindt zich het gebeeldhouwde koninklijke wapen, een verwijzing naar het destijds gevoerde predikaat ‘Hofleverancier’. In de gevel herinnert de naam De Rijnstroom nog aan de vorige vestigingen van de firma.

Het rijke en stijlvolle interieur, eveneens ontworpen door de gebroeders Van Gendt, is nagenoeg geheel origineel en gaaf bewaard gebleven. De wanden en de toonbanken zijn bekleed met diverse soorten marmer en voorzien van houten panelen en decoratief bronswerk. Het gedecoreerde en in goud - en bronskleur geschilderde plafond is plaatselijk ingedeeld in vakken. Aan het plafond zijn twee kroonluchters van messing bevestigd. De grote tabakspotten op de schappen van de vitrines zijn gemaakt van Delfts aardewerk en daarna beschilderd met Chinese voorstellingen.

Het gebouw behoort tot de 200 nieuwe rijksmonumenten.