Sign our Guestbook


Ness Historical Society

 
Duilleag Bheachdan
 

 

Do Bheachdan Fhein

 
<Air Ais
’S e ath-sgrìobhadh de agallamh a bh’air a chlàradh air teip-claistinn th’anns na leanas agus tha sin follaiseach san dòigh còmhraiteach agus no-fhoirmeil sa bheil e air a sgrìobhadh.
 
Bha Aonghas Greum ainmeil airson cho laidir ‘s a bha e.  Seo sgeulachd bheag mu Aonghas Greum a lorg sinn feir man a dh’innis Domhnall a’ Ghiagain nach maireann i:

Bha Aonghas Greum man cuala sinn iomradh.  Bha e ann an America, agus ged  ‘s e duine laidir a bh’ann, ‘s e duine solta a bh’ann.  Agus nuair a bhiodh e tighinn bho obair uairean feasgar bha e dol a steach do thigh-seinnse a ghabhail da phinnt leann ‘s bha e falbh dhachaidh.

‘S ann a bha sergeant nam polis.  ‘Se duine tapaidh a bh’ann, agus bhiodh e “wrestligeadh” ann an duine sam bith a chluinneadh a bha laidir.  ‘S ann a thuirt fear a bha ‘g obair comhla ri Aonghas, “Tha,” ars esain, “duine ‘g obair comhla riumsa nach deanadh sibh cail ris”.

“An inns’ thu dhomh cait am beil e ruieach?”

“Well”, ars esain, “chan urrainn dhomh sin innse, ach bi e gabhail leann anns an leithid seo a’ bhar a h-uile feasgar agus ‘se duine solt’ modhail a th’ann”.

Chaidh sergeant nam polis ‘s thuirt a ris a’ “bharman” an uair a thigeadh an duine solt’ ud a steach e eigheachd a steach air agus cantainn ris gu robh e deanamh buaireadh.


Aonghas Greumach (an duine làidir) na suidhe.  Bhàsaich e aig 7 Tabost, Nis, dachaidh na h-ìghne aige.  Chithear Clach Aonghais Greum ri taobh an rathad air mòinteach Bharabhais chun an latha an-diugh.

O, thuirt am barman, nach gealladh e sin idir - gur e sin “customer” cho math ‘s bh’aige.  O, thuirt e fhein gu  “squairaigeadh” e fhein a h-uile cail as deich laimh.  ‘S ann mar sin a bha.

Thainig Aonghas a steach dhan a’ bhar. Dh’eibh am ‘barman’ an ceann greis air na poilis a steach agus bha sergeant ann an sin a gabhail seachad agus thainig e.  

“Co,” ars esain, “tha deanamh a’ bhuairidh?”  Thuirt e gu robh an duine sin thall, nach do sguir e tharruing a’ bhuairidh bho thainig e steach a nochd.  Fhuair Aonghas “disa” dha rirbeabh man a thionndaidh iad ‘na aghaidh gun aobhar.  ‘S thainig am polis ‘s dh’fhalbh e le Aonghas. 

Ach nuair a dh’aithnich Aonghas gur ann a deanamh air Oifis a Phoilis a bha e, chuir e bhrogan an tac ‘s thuirt e nach robh e dol seach seo.   Greimich an sergeant air ‘s dh’fheuch Aonghas Greum air a dhruim a chun a lar.

“Thoir,” ars esain, ‘chance’ dhomh.  Cha d’dhuair mi ‘chance’ - ‘shlipig’ mi”.  Sheas e rithist ‘s dh’fheuch iad ‘s chuir Aonghas Greum sios e. 

“Thoir ‘chance’ dhomh aon uair eile”.

“Gheibh thus sin,” ars Aonghas Greum.

‘S thug e dha brod an trosd mun lar an uairsin agus chaidh e air a mhuin le ghluin.

“Leig a nise an arda mi,” ars esain. “Cha robh agam gu robh duine air an cuala mi iomradh a dheanadh sud ach Aonghas, brathair mo mhathair ann an Leodhas”.

“Ille,” ars esain, “tha e air do mhuin le dha ghluin”. 

‘Se mac piuthair Aonghas Greum a bh’ann an sin. 

Sin agad seanchas Aonghas Greum