"Promers.... De Sleutels......."
Inleiding:
Frans de Gooijer, geboren en getogen in de Bussummerstraat, speelde als
kind vaak bij de Promerskazerne. In de meidagen van 1945 deed hij daar
een vondst, die hij sindsdien als een kostbare herinnering koestert. Nu
de eens zo stoere Promerskazerne na een verbouwing van ruim vijf miljoen
gulden weer uit zijn as is herrezen, komen de herinneringen aan de
Promerskazerne en de vondst die Frans daar deed weer bij hem boven. De
schitterend verbouwde Promerskazerne aan het Adriaan Dortsmanplein: Waar
eens in de militaire slaapverblijven ronkende soldaten de nacht doorbrachten,
dromen straks de cultuurtoeristen van de wondere slaapwereld van Naardens
designer Jan des Bouvrie. Frans de Gooijer neemt u mee terug in de tijd.
Frans de Gooijer bij de gerestaureerde hoofdpoort van Promers
Foto: © Erik-Jan Geniets
Vesting was paardenlazaret
"Mijn vader was naast veehouder ook zuivelhandelaar en
leverde vóór de oorlog (en niet tijdens) melk en
pap aan de keuken van de Promers. Met zijn motorbakfiets reed hij de
hoofdpoort binnen en sloeg vervolgens linksaf naar de keuken. Vaak ging
ik met hem mee en zo kwam ik als zesjarig jongentje voor het eerst in de
Promers. Na de vijftiende mei 1940 werden er Duitse militairen in de
kazerne gelegerd. Iedereen, ook de kinderen meed het Promersplein. Eind
1944 was er een afdeling van het afweergeschut ondergebracht, in het
algemeen oudere kerels. Eind 1944 begin 1945 heeft het Duitse leger van
de Vesting een paardenlazaret gemaakt. Gewonde paarden worden hier opgelapt.
Een aantal wordt in bruikleen gegeven aan de vestingboeren, waarvan de
Duitsers de gezonde paarden gevorderd (gestolen) hebben. Twee van deze
oorlogsinvaliden staan in onze paardenstal. Deze patiënten werden regelmatig
door een militaire veearts gekeurd. Eind april 1945, vlak voor de capitulatie
van het Duitse leger, verlaat het demoraliseerde Duitse paardenvolk Naarden.
De boeren van Naarden, ook de boeren uit de Vesting, waaronder mijn vader,
werden gedwongen met hun paard en wagen allerlei materieel vanuit de Promers
naar schuiten in de haven te brengen. Op de bok van iedere wagen zit naast de
boer een Duitse soldaat. Als elf-jarige jongen sta ik dit op de Marktstraat
aan te zien. Ook mijn vader moet rijden, maar ik mag niet mee.
Sleutels wil ik houden
Eind 1945 begin 1946 verlaten ook de Canadese bevrijders Naarden. De Promers
is even leeg. Alleen de marechaussee en de politie komen regelmatig langs.
Met een aantal jongens klim ik over het hek achter het garnizoensgebouw en
loop de hoofdwal over. Via de hoge schuur in de Lage Flank komen we in de
binnenstraat van de afgesloten kazerne. Dan doe ik mijn grote vondst, die ik
nu nog koester".
De ongeveer 125 jaar oude sleutels
Op de grote sleutel de inscriptie:'Promers H - G 18'
De kleine sleutel heeft ook een dergelijke inscriptie
Foto: © Erik-Jan Geniets
"Binnen achter de deuren van de hoofdpoort, vind ik een bos met grote
sleutels. Ik neem ze mee en ontdek thuis dat ik onder andere ook de grote
18 cm lange sleutel van de hoofdpoort heb. In maart 1946 wordt er op het
plein een grote schutting gebouwd. Daarboven een prikkeldraad versperring.
Men zegt dat in de Promers gevangen Nederlandse SS-ers worden ondergebracht.
Het oude hang en sluitwerk zal toen wel vervangen zijn door veiligheidssloten.
Voordat van de kazerne een bandenopslagplaats werd gemaakt kwam ik er nog wel
eens, maar er viel toen niet veel meer te beleven. Alleen de 125 jaar oude
sleutel van de hoofdpoort van de Promers heb ik nog in mijn bezit, als een
blijvende en tastbare herinnering aan mijn jeugdjaren in de Vesting. Ik wil
ze dan ook in mijn persoonlijke bezit houden".
Op 14 september tijdens de gala-openingsavond van de Promerskazerne overhandigt
Frans de Gooijer symbolisch de kazernesleutels aan ontwerper/architect
Jan des Bouvrie.
F.J.J. de Gooijer woont in de Gansoordstraat 27 en is telefonisch bereikbaar
onder 035-6944529. U kunt ook met hem in contact komen via ons
e-mailadres: info@naarden650.nl
Terug naar het overzicht van de lievelings plekjes.
Home
Plekje