Saturday, March 29, 2008
Wednesday, December 01, 2004
GIFMENGENDE STIEFMOEDER
EEN GIFMENGENDE STIEFMOEDER
De Blaricumse erfgooier Jan Aalten Ruijter trouwde 1 mei 1704 met Aaltje Lamberts Verwer. Van de drie jongens die geboren werden overleefden Jan, geboren in 1709, en Cornelis uit 1712. Aaltje overleed omstreeks 22 maart 1721, waarna Jan op 15 november 1721 hertrouwde met Pietertje Hendriks Appel. Pietertje overleed 30 augustus 1731 en Jan bleef achter met twee zonen uit zijn eerste huwelijk en twee zoontjes Claas en Gijsbert uit zijn tweede huwelijk. Jan was niet zo piepjong meer, maar trouwde 30 maart 1732 voor de derde maal. Zijn bruid was Neeltje Pieters de weduwe van Willem Pietersz Otte, waarmee zij 4 december 1712 was getrouwd. Ook zij was dus geen jonge blom meer en ze bracht minstens 3 minderjarige kinderen mee. Een succes werd Jan's derde huwelijk niet, het boterde niet tussen de echtelieden. Hij verweet haar 'onordelijk' gedrag en op 1 juli 1734 maakte Jan daarover weer ruzie. Neeltje zinde op wraak en wist aan rattenkruid te komen. De volgende dag maakte zij thee voor haar jongste stiefkinderen. Ze gaf eerst de 10 jarige Gijsbert meerdere kopjes thee waarin zij witte poeder deed. Die poeder was goed tegen de koorts zei ze erbij en daarom deed ze het ook op zijn boter. Hij mocht het van haar niet uitspuwen, want anders zou het niet werken. Zijn oudere broertje Claas van 11 jaar drong ze ook thee op en maakte hem verwijten, omdat hij slechts twee kopjes leegdronk. Op zaterdagavond 3 juli overleed Gijsbert zonder dat hij eerder ziek was geweest. Het plotselinge overlijden wekte wel enig argwaan. Zondags ondervroeg Jan zijn zoontje Claas en vroeg of hij en zijn broertje iets verkeerds gegeten of gedronken hadden. Hierop vertelde deze over de thee en de witte poeder, die zij beiden van hun stiefmoeder gekregen hadden. Neeltje hoorde het verhaal aan en ontkende alles. Onderwijl nam Jan een potje melk uit de etenskast, warmde het op en dronk ervan, daarna ging hij naar de Roomse kerk. Tevoren was Jan gezond, maar in de kerk werd hij misselijk. Hij spoedde zich direct naar huis waar hij hevig moest braken. Maanden later was hij nog bedlegerig. Medici die hem onderzochten verklaarden dat hij vergiftigd was met rattenkruid of arsenicum. Ondertussen overleed op 7 juli ook zijn zoontje Claas. Chirurgijns verrichten de lijkschouwing bij de twee jongens. Zij onderzochten de slokdarm, maag en overige ingewanden en kwamen tot de conclusie dat de kinderen waren vergiftigd met rattenkruid of arsenicum. Neeltje Pieters wachtte het onderzoek niet af en ontvluchtte Blaricum. Ze werd op 10 november 1734 bij verstek veroordeeld. Het oordeel van de Naarder Schout Frans Heshuysen en de Schepenen Jan Knaap en Claas Nederberg luidde verbanning: "ten eeuwige dage uyt de Lande van Holland, Zeeland, Westvriesland en Uytregt". Bij terugkeer zou zij zwaarder gestraft worden. De proceskosten probeerde men nog op haar te verhalen, maar ze had geen goederen achtergelaten.
Bij de Impost op Begraven staat bij 4 november 1735 een Neeltje Pieters vermeld. Onduidelijk is of het de gifmengende stiefmoeder betrof, die mogelijk na terugkeer in het Gooi alsnog gevonnist was. Volgens hetzelfde boek overleed in 1751 ene Jan de Ruijter, ook hier is het niet zeker of het Jan Aalten Ruijter betrof. De laatstgenoemde was overigens waarschijnlijk arm, hij was één van de weinige Blaricummers die in 1732 geen eigen huis bezat, maar als huurder te boek stond. Ook ontbreekt zijn naam in de Koptiendenkohiers, waaruit zou kunnen bijken dat hij geen bouwland bezat.
___________________________
Bronnen:
Criminele Rol Naarden OAN 3044 dd. 10.11.1734
Impost op Begraven Blaricum
Trouwboek R.K. Kerk Blaricum
Erfgooierslijst Blaricum 1708
GIFMOORD
EEN GIFMENGENDE STIEFMOEDER : In Mededelingenblad van de Historische
Kring Blaricum
F.J.J. de Gooijer
______________________________
STADSARCHIEF NAARDEN: CRIMINELE ROL
Criminele Rol van het rechtsgebied van Naarden, dat ook omvatte de dorpen Huizen, Blaricum, Laren, Bussum , Hilversum en 's-Graveland.
TUSSEN VECHT EN EEM 3e jaargang nr 1, febr. 1985 : Criminaliteit en strafrechtpleging
Naarden Criminele Rol verdeeld in fiches
--------------------------------------------------------------------------
Criminele Rol 3044: 02.02.1734 - 14.12.1735 fiche 139
25.08.1734 Neeltje Pieters uit Blaricum
13.10.1734 Neeltje Pieters
ten huijze van Jan Aalten Ruijter binnen Blaricum zijn overleden twee kinderen van deselve Jan de Ruijter het eene 10 jaar, overleden zaterdagavond tussen 8 en 9 uur den 3 july laastleden
de andere van 11 jaar op 7 july
(oorzaak vermoord door vergif) (onderzoek uitvoerig, o.a. slokdarm, maag enz)
"Dat tusschen Jan Aalten Ruijter en sijn nu derde huysvrou Neeltje Pieters tevoren wed. van Willem Pieters Otte op den eerste july laastleden hoge woorden zijn geweest over haar onordelijk gedrag"
[ZEER UITVOERIG t/m 10.11.1734]
Criminele Rol 3044, fiche 139: 10.11.1734
Scheepenen der Stad Naarden gesien en geexamineerd hebbende het interdit ten laste van Neeltje Pieters laast gewoond hebbende tot Blaricum gede. in Persoon in Cas crimineel mede aangaande dat bij acte van schouwinge van dato 1734, is gebleeken dat ten huyse van Jan Aalten Ruyter binnen Blaricum sijn overleeden twee kinderen van deselve Jan de Ruyter het ene oud tien Jaren overleeden op Zaterdagavond tusschen 8 en 9 uren den 3 july laastleeden en het andere omtrent elff Jaren oudt overleeden op den 7 july daar aanvolgende ten oorsake soo als doen vermoord wierd dat deselve sijn vergeeven welke beijde lighaamen ten overstaan van den Schout en twee scheepenen hebbende tot adjunct den secretaris der Stad Naarden, door chirurgijns geopent en gevisiteerd en beijde de Lighamen off ingewanden sijn bevondenge infecteert assenicum off rottekruyt aan in de volgende partijen, als eerst in de slokdarm, in het diaphugma, voorts in
STADSARCHIEF:NAARDEN CRIMINELE ROL van het rechtsgebied van Naarden, dat
ook omvatte de dorpen Huizen, Blaricum, Laren, Bussum , Hilversum en
's-Graveland.
_____________________________________________________________________
GIFMOORD DOOR STIEFMOEDER
13.10.1734 Neeltje Pieters
ten huijze van Jan Aalten Ruijter binnen Blaricum zijn overleden twee
kinderen van deselve Jan de Ruijter het eene 10 jaar, overleden
zaterdagavond tussen 8 en 9 uur den 3 july laastleden, de andere van 11
jaar op 7 july (oorzaak vermoord door vergeven) (onderzoek uitvoerig, o.a.
slokdarm, maag enz
"Dat tusschen Jan Aalten Ruijter en sijn nu derde huysvrou Neeltje Pieters
bovoren wed. van Willem Pieters Otte op den eerste july laastleden hoge
woorden zijn geweest over haar onordelijk gedrag" [ZEER UITVOERIG t/m
10.11.1734]
Criminele Rol 3044, fiche 139: 10.11.1734
Scheepenen der Stad Naarden gesien en geexamineerd hebbende het interdit
ten laste van Neeltje Pieters laast gewoond hebbende tot Blaricum gede in
Persoon in Cas crimineel mede aangaande dat bij acte van schouwinge van
dato 1734, is gebleeken dat ten huyse van Jan Aalten Ruyter binnen
Blaricum sijn overleeden twee kinderen van deselve Jan de Ruyter het ene
oud tien Jaren overleeden op Zaterdagavond tusschen 8 en 9 uren den 3 july
laastleeden en het andere omtrent elff Jaren oudt overleeden op den 7 july
daar aanvolgende ten oorsake soo als doen vermoord wierd dat deselve sijn
vergeeven welke beijde lighaamen ten overstaan van den Schout en twee
scheepenen hebbende tot adjunct den secretaris der Stad Naarden, door
chirurgijns geopent en gevisiteerd en beijde de Lighamen off ingewanden
sijn bevondenge infecteert assenicum off rottekruyt aan in de volgende
partijen, als eerst in de slokdarm, in het diaphugma, voorts in het
potalage imformist, het .... tum off net weijders aan en in de maag, en
verders in het gansche gedaante, en dat mede uyt de verklaring bij den
gemelde Jan aalten de Ruyter ten selve dage worde gem. .... schout en
scheepenen onder Eede gedaan blijkt, dat tusschen deselve Jan Aaalten de
Ruyter en sijne huysvrouw de voorn. Neeltje Pieters bevorens wede van
Willem Ppietersz Otte den 1 july laastleeden hooge woorden sijn geweest
over haar onordelijk gedrag, dat dan jongste van deselve twee voorkinderen
den 3 july daaraan volgende des avonds sonder ... gevoorgaande siekte
sijnde overleeden, hij Jan Aalten Ruyter op het ontstaan gerugt dat het
selve kind sijn natuurlijke dood niet was gestorven, des sondags
nademiddag int bijwesen van sijn gemelde vrou het onder van sijne ge...
twee voorkinderen genaamt Claas heeft aangesproken en gevraagt off hij
sijn jongste broertje ook iets qualts hadde gegeeten off gedronken, dat
deselve sijn oudste Zoontje daar op heeft geantwoort dat hij en sijn
joingste broertje
daags te vooren thee hadde gekreegen van haar stiefmoeder de voorn.
Neeltje Pieters, in welke thee door gem. Neeltje Pieters was gedaan eenig
wit goet, het welke de voorn. Neeltje Pieters hadde gesegt goed te wesen
voor de koorts, voegende het selve kint daar nog bij dat hij maar twee
kopjes van die thee hadde gedronken en dog dat sijn broertje meer hadde
gekregen als hij, dat gemelde sijn stiefmoeder Neeltje Pieters sijn voorn.
jongste broertje ten dien tijd een wijnig boter gemengt met van dat witte
goed hadde doen inneemen en aan deselve daar neffens geaccomandeert van
het niet uyt te spugen alsoo het niet soude helpen, dog dat gem. Neeltje
Pieters het verhaal van het voorn oudste kindt hebbende aangehoord het
selve ontkent en tegengesprooken heeft, dat het voorz oudste soontje op
zaterdag den 3 july nog gesond sijnde, op den 7 derselve maand july ook is
comen te overleijden, dat hij Jan Aalten Ruyter sondag den 4 july
laastleeden uyt een eetenskasje ten sijnen huyse een potje met melk heeft
gekreegen hetwelk daar gestaan hadt van zaterdag te vooren, welke melk hij
warm gemaakt gedronken hebbende, en daar op na de Roomse kerk gegaan
sijnde, hij Jan Aalten Ruyter te vooren gesond sijnde daar op is seer
misselijk geworden, waar op hij sig uyt de voorz Roomse kerk heeft
begeeven en een soopje genoomen, hij thuys comende aan 't braaken en
overgeven geraakt is, dat hij niettegenstaande erger geworden sijnde 't
zeedert die tijd bedlegerig is geworden sijnde van de medici over hem
gegaan hebbende gebleeken dat hij rottekruyt off assenicum in sijn lijff
hadde gekreegen.
dat de gemelde Neeltje Pieters soo ras tegens haar eenig vermoeden vant
selve fait wierde opgevat sig aanstonds of con..sia sellanis en vant fait
als overtuygt met de vlugt heeft gesalveert sodanig dat sij niet te
becomen is geweest wat moeyte ook desweegen is gedaan.
Waaromme tegens gede. in Persoon voormits haar voortvlugtigheyt bij vier
edictale citatien en niet wesewnde gecompareert is telkens tegens haar
verleent deft. met het proffijt van dien als na regten en voorts gedient
sijnde van het interdit mitsgaders van den Eychen cas crimineel door den
Heer Frans Heshuysen Schout der Stad Naarden en Stedehouder van Goijland
uyt name van wegen den Wel Ed: gestr. Heer Pieter Anthony de Huyberet heere van Cruyningen Rilland, Drost van Muyden, Balliuw van Goyland @@@ (etc,etc, etc ?) op en
jeegens en ten laste van de voorn gede ten sake van het vergeeven van haar
twee stiefzoonen, en het geven van vergift aan haar man gedaan.
en op al het selve mitsgaders de beweijsen en verificatie daar toe
dienende gelet sijde en overwogen alle 't geene ten materie dienende was.
Soo ist dat Scheepenen der Stad Naarden regt doende uyt name en van wegen
de Hoge overigheijt de Heeren Staten van Holland ende Westvriesland den
voorn. Neeltje Pieters ter sake voorz bij desen vertooken van alle
exceptie declinaties dilatoir en percomptoir mitsgaders van alle wee aan
regte die sij gede gecompareert hebbende soude hebben ... dren en
proponceren en bannen haar ten eeuwige dage uyt den lande van Holland,
Zeeland, Westvriesland en Uytregt sonder ooyt daar weder inte mogen komen
op parie van gstraft te worden soo als na ofigantie van sake bevonden sal
worden te behooren.
Condemeeren haar verder in de costen en mise van justitie mitsgaders in de
costen van een processe aldus gedaan den 13 october 1734 en geprominteerd
den 10 November 1734.
Wij ondergeschreeven Scheepenen der Stadt Naarden verklaaren dat wegens de
voorn de Neeltje Pieters geene goederen gevonden sijn waar uyt eenige
costen en missen van justitie soude cunnen worden betaaldt
Actum Naarden den 10 November 1734
Jan Knaap Claas Nederberg
--------------------------------------------------------------------------
[Impost op begraven Blaricum:
01.07.1734 twee kinderen van Jan Aelten Ruijter Pro Deo
04.11.1735 Neeltje Pieters Pro Deo]
(nazien of Neeltje Pieters ter dood is veroordeeld)
[huizenkohier Blaricum 1732 verp. nr. 2 : Jan Aalten Ruijter huurder,
Willem Dircsz Coppen]
_________________________________________________________________________
EEN GIFMENGENDE STIEFMOEDER: Mededelingenblad HIST. KRING BLARICUM
F.J.J. de Gooijer
De Blaricumse erfgooier Jan Aalten Ruijter trouwde 1 mei 1704 met Aaltje Lamberts Verwer. Van de drie jongens die geboren werden overleefden Jan, geboren in 1709, en Cornelis uit 1712. Aaltje overleed omstreeks 22 maart 1721, waarna Jan op 15 november 1721 hertrouwde met Pietertje Hendriks Appel. Pietertje overleed 30 augustus 1731 en Jan bleef achter met twee zonen uit zijn eerste huwelijk en twee zoontjes Claas en Gijsbert uit zijn tweede huwelijk. Jan was niet zo piepjong meer, maar trouwde 30 maart 1732 voor de derde maal. Zijn bruid was Neeltje Pieters de weduwe van Willem Pietersz Otte, waarmee zij 4 december 1712 was getrouwd. Ook zij was dus geen jonge blom meer en ze bracht minstens 3 minderjarige kinderen mee. Een succes werd Jan's derde huwelijk niet, het boterde niet tussen de echtelieden. Hij verweet haar 'onordelijk' gedrag en op 1 juli 1734 maakte Jan daarover weer ruzie. Neeltje zinde op wraak en wist aan rattenkruid te komen. De volgende dag maakte zij thee voor haar jongste stiefkinderen. Ze gaf eerst de 10 jarige Gijsbert meerdere kopjes thee waarin zij witte poeder deed. Die poeder was goed tegen de koorts zei ze erbij en daarom deed ze het ook op zijn boter. Hij mocht het van haar niet uitspuwen, want anders zou het niet werken. Zijn oudere broertje Claas van 11 jaar drong ze ook thee op en maakte hem verwijten, omdat hij slechts twee kopjes leegdronk. Op zaterdagavond 3 juli overleed Gijsbert zonder dat hij eerder ziek was geweest. Het plotselinge overlijden wekte wel enig argwaan. Zondags ondervroeg Jan zijn zoontje Claas en vroeg of hij en zijn broertje iets verkeerds gegeten of gedronken hadden. Hierop vertelde deze over de thee en de witte poeder, die zij beiden van hun stiefmoeder gekregen hadden. Neeltje hoorde het verhaal aan en ontkende alles. Onderwijl nam Jan een potje melk uit de etenskast, warmde het op en dronk ervan, daarna ging hij naar de Roomse kerk. Tevoren was Jan gezond, maar in de kerk werd hij misselijk. Hij spoedde zich direct naar huis waar hij hevig moest braken. Maanden later was hij nog bedlegerig. Medici die hem onderzochten verklaarden dat hij vergiftigd was met rattenkruid of arsenicum. Ondertussen overleed op 7 juli ook zijn zoontje Claas. Chirurgijns verrichten de lijkschouwing bij de twee jongens. Zij onderzochten de slokdarm, maag en overige ingewanden en kwamen tot de conclusie dat de kinderen waren vergiftigd met rattenkruid of arsenicum. Neeltje Pieters wachtte het onderzoek niet af en ontvluchtte Blaricum. Ze werd op 10 november 1734 bij verstek veroordeeld. Het oordeel van de Naarder Schout Frans Heshuysen en de Schepenen Jan Knaap en Claas Nederberg luidde verbanning: "ten eeuwige dage uyt de Lande van Holland, Zeeland, Westvriesland en Uytregt". Bij terugkeer zou zij zwaarder gestraft worden. De proceskosten probeerde men nog op haar te verhalen, maar ze had geen goederen achtergelaten.
Bij de Impost op Begraven staat bij 4 november 1735 een Neeltje Pieters vermeld. Onduidelijk is of het de gifmengende stiefmoeder betrof, die mogelijk na terugkeer in het Gooi alsnog gevonnist was. Volgens hetzelfde boek overleed in 1751 ene Jan de Ruijter, ook hier is het niet zeker of het Jan Aalten Ruijter betrof. De laatstgenoemde was overigens waarschijnlijk arm, hij was één van de weinige Blaricummers die in 1732 geen eigen huis bezat, maar als huurder te boek stond. Ook ontbreekt zijn naam in de Koptiendenkohiers, waaruit zou kunnen bijken dat hij geen bouwland bezat.
___________________________
Bronnen:
Criminele Rol Naarden OAN 3044 dd. 10.11.1734
Impost op Begraven Blaricum
Trouwboek R.K. Kerk Blaricum
Erfgooierslijst Blaricum 1708
GIFMOORD
EEN GIFMENGENDE STIEFMOEDER : In Mededelingenblad van de Historische
Kring Blaricum
F.J.J. de Gooijer
______________________________
STADSARCHIEF NAARDEN: CRIMINELE ROL
Criminele Rol van het rechtsgebied van Naarden, dat ook omvatte de dorpen Huizen, Blaricum, Laren, Bussum , Hilversum en 's-Graveland.
TUSSEN VECHT EN EEM 3e jaargang nr 1, febr. 1985 : Criminaliteit en strafrechtpleging
Naarden Criminele Rol verdeeld in fiches
--------------------------------------------------------------------------
Criminele Rol 3044: 02.02.1734 - 14.12.1735 fiche 139
25.08.1734 Neeltje Pieters uit Blaricum
13.10.1734 Neeltje Pieters
ten huijze van Jan Aalten Ruijter binnen Blaricum zijn overleden twee kinderen van deselve Jan de Ruijter het eene 10 jaar, overleden zaterdagavond tussen 8 en 9 uur den 3 july laastleden
de andere van 11 jaar op 7 july
(oorzaak vermoord door vergif) (onderzoek uitvoerig, o.a. slokdarm, maag enz)
"Dat tusschen Jan Aalten Ruijter en sijn nu derde huysvrou Neeltje Pieters tevoren wed. van Willem Pieters Otte op den eerste july laastleden hoge woorden zijn geweest over haar onordelijk gedrag"
[ZEER UITVOERIG t/m 10.11.1734]
Criminele Rol 3044, fiche 139: 10.11.1734
Scheepenen der Stad Naarden gesien en geexamineerd hebbende het interdit ten laste van Neeltje Pieters laast gewoond hebbende tot Blaricum gede. in Persoon in Cas crimineel mede aangaande dat bij acte van schouwinge van dato 1734, is gebleeken dat ten huyse van Jan Aalten Ruyter binnen Blaricum sijn overleeden twee kinderen van deselve Jan de Ruyter het ene oud tien Jaren overleeden op Zaterdagavond tusschen 8 en 9 uren den 3 july laastleeden en het andere omtrent elff Jaren oudt overleeden op den 7 july daar aanvolgende ten oorsake soo als doen vermoord wierd dat deselve sijn vergeeven welke beijde lighaamen ten overstaan van den Schout en twee scheepenen hebbende tot adjunct den secretaris der Stad Naarden, door chirurgijns geopent en gevisiteerd en beijde de Lighamen off ingewanden sijn bevondenge infecteert assenicum off rottekruyt aan in de volgende partijen, als eerst in de slokdarm, in het diaphugma, voorts in
STADSARCHIEF:NAARDEN CRIMINELE ROL van het rechtsgebied van Naarden, dat
ook omvatte de dorpen Huizen, Blaricum, Laren, Bussum , Hilversum en
's-Graveland.
_____________________________________________________________________
GIFMOORD DOOR STIEFMOEDER
13.10.1734 Neeltje Pieters
ten huijze van Jan Aalten Ruijter binnen Blaricum zijn overleden twee
kinderen van deselve Jan de Ruijter het eene 10 jaar, overleden
zaterdagavond tussen 8 en 9 uur den 3 july laastleden, de andere van 11
jaar op 7 july (oorzaak vermoord door vergeven) (onderzoek uitvoerig, o.a.
slokdarm, maag enz
"Dat tusschen Jan Aalten Ruijter en sijn nu derde huysvrou Neeltje Pieters
bovoren wed. van Willem Pieters Otte op den eerste july laastleden hoge
woorden zijn geweest over haar onordelijk gedrag" [ZEER UITVOERIG t/m
10.11.1734]
Criminele Rol 3044, fiche 139: 10.11.1734
Scheepenen der Stad Naarden gesien en geexamineerd hebbende het interdit
ten laste van Neeltje Pieters laast gewoond hebbende tot Blaricum gede in
Persoon in Cas crimineel mede aangaande dat bij acte van schouwinge van
dato 1734, is gebleeken dat ten huyse van Jan Aalten Ruyter binnen
Blaricum sijn overleeden twee kinderen van deselve Jan de Ruyter het ene
oud tien Jaren overleeden op Zaterdagavond tusschen 8 en 9 uren den 3 july
laastleeden en het andere omtrent elff Jaren oudt overleeden op den 7 july
daar aanvolgende ten oorsake soo als doen vermoord wierd dat deselve sijn
vergeeven welke beijde lighaamen ten overstaan van den Schout en twee
scheepenen hebbende tot adjunct den secretaris der Stad Naarden, door
chirurgijns geopent en gevisiteerd en beijde de Lighamen off ingewanden
sijn bevondenge infecteert assenicum off rottekruyt aan in de volgende
partijen, als eerst in de slokdarm, in het diaphugma, voorts in het
potalage imformist, het .... tum off net weijders aan en in de maag, en
verders in het gansche gedaante, en dat mede uyt de verklaring bij den
gemelde Jan aalten de Ruyter ten selve dage worde gem. .... schout en
scheepenen onder Eede gedaan blijkt, dat tusschen deselve Jan Aaalten de
Ruyter en sijne huysvrouw de voorn. Neeltje Pieters bevorens wede van
Willem Ppietersz Otte den 1 july laastleeden hooge woorden sijn geweest
over haar onordelijk gedrag, dat dan jongste van deselve twee voorkinderen
den 3 july daaraan volgende des avonds sonder ... gevoorgaande siekte
sijnde overleeden, hij Jan Aalten Ruyter op het ontstaan gerugt dat het
selve kind sijn natuurlijke dood niet was gestorven, des sondags
nademiddag int bijwesen van sijn gemelde vrou het onder van sijne ge...
twee voorkinderen genaamt Claas heeft aangesproken en gevraagt off hij
sijn jongste broertje ook iets qualts hadde gegeeten off gedronken, dat
deselve sijn oudste Zoontje daar op heeft geantwoort dat hij en sijn
joingste broertje
daags te vooren thee hadde gekreegen van haar stiefmoeder de voorn.
Neeltje Pieters, in welke thee door gem. Neeltje Pieters was gedaan eenig
wit goet, het welke de voorn. Neeltje Pieters hadde gesegt goed te wesen
voor de koorts, voegende het selve kint daar nog bij dat hij maar twee
kopjes van die thee hadde gedronken en dog dat sijn broertje meer hadde
gekregen als hij, dat gemelde sijn stiefmoeder Neeltje Pieters sijn voorn.
jongste broertje ten dien tijd een wijnig boter gemengt met van dat witte
goed hadde doen inneemen en aan deselve daar neffens geaccomandeert van
het niet uyt te spugen alsoo het niet soude helpen, dog dat gem. Neeltje
Pieters het verhaal van het voorn oudste kindt hebbende aangehoord het
selve ontkent en tegengesprooken heeft, dat het voorz oudste soontje op
zaterdag den 3 july nog gesond sijnde, op den 7 derselve maand july ook is
comen te overleijden, dat hij Jan Aalten Ruyter sondag den 4 july
laastleeden uyt een eetenskasje ten sijnen huyse een potje met melk heeft
gekreegen hetwelk daar gestaan hadt van zaterdag te vooren, welke melk hij
warm gemaakt gedronken hebbende, en daar op na de Roomse kerk gegaan
sijnde, hij Jan Aalten Ruyter te vooren gesond sijnde daar op is seer
misselijk geworden, waar op hij sig uyt de voorz Roomse kerk heeft
begeeven en een soopje genoomen, hij thuys comende aan 't braaken en
overgeven geraakt is, dat hij niettegenstaande erger geworden sijnde 't
zeedert die tijd bedlegerig is geworden sijnde van de medici over hem
gegaan hebbende gebleeken dat hij rottekruyt off assenicum in sijn lijff
hadde gekreegen.
dat de gemelde Neeltje Pieters soo ras tegens haar eenig vermoeden vant
selve fait wierde opgevat sig aanstonds of con..sia sellanis en vant fait
als overtuygt met de vlugt heeft gesalveert sodanig dat sij niet te
becomen is geweest wat moeyte ook desweegen is gedaan.
Waaromme tegens gede. in Persoon voormits haar voortvlugtigheyt bij vier
edictale citatien en niet wesewnde gecompareert is telkens tegens haar
verleent deft. met het proffijt van dien als na regten en voorts gedient
sijnde van het interdit mitsgaders van den Eychen cas crimineel door den
Heer Frans Heshuysen Schout der Stad Naarden en Stedehouder van Goijland
uyt name van wegen den Wel Ed: gestr. Heer Pieter Anthony de Huyberet heere van Cruyningen Rilland, Drost van Muyden, Balliuw van Goyland @@@ (etc,etc, etc ?) op en
jeegens en ten laste van de voorn gede ten sake van het vergeeven van haar
twee stiefzoonen, en het geven van vergift aan haar man gedaan.
en op al het selve mitsgaders de beweijsen en verificatie daar toe
dienende gelet sijde en overwogen alle 't geene ten materie dienende was.
Soo ist dat Scheepenen der Stad Naarden regt doende uyt name en van wegen
de Hoge overigheijt de Heeren Staten van Holland ende Westvriesland den
voorn. Neeltje Pieters ter sake voorz bij desen vertooken van alle
exceptie declinaties dilatoir en percomptoir mitsgaders van alle wee aan
regte die sij gede gecompareert hebbende soude hebben ... dren en
proponceren en bannen haar ten eeuwige dage uyt den lande van Holland,
Zeeland, Westvriesland en Uytregt sonder ooyt daar weder inte mogen komen
op parie van gstraft te worden soo als na ofigantie van sake bevonden sal
worden te behooren.
Condemeeren haar verder in de costen en mise van justitie mitsgaders in de
costen van een processe aldus gedaan den 13 october 1734 en geprominteerd
den 10 November 1734.
Wij ondergeschreeven Scheepenen der Stadt Naarden verklaaren dat wegens de
voorn de Neeltje Pieters geene goederen gevonden sijn waar uyt eenige
costen en missen van justitie soude cunnen worden betaaldt
Actum Naarden den 10 November 1734
Jan Knaap Claas Nederberg
--------------------------------------------------------------------------
[Impost op begraven Blaricum:
01.07.1734 twee kinderen van Jan Aelten Ruijter Pro Deo
04.11.1735 Neeltje Pieters Pro Deo]
(nazien of Neeltje Pieters ter dood is veroordeeld)
[huizenkohier Blaricum 1732 verp. nr. 2 : Jan Aalten Ruijter huurder,
Willem Dircsz Coppen]
_________________________________________________________________________
EEN GIFMENGENDE STIEFMOEDER: Mededelingenblad HIST. KRING BLARICUM
F.J.J. de Gooijer
