1828/34 | Aanplemping Westerdoks- en Oosterdoksdijk |
1845 | Demping deel Damrak |
1857 | Demping Goudsbloemgracht (=Willemsstraat) |
1858 | Aanplemping Ooster-Westerhoofd |
1859 | Demping Eland-Stinksloot (=Lijnbaansstraat |
1859 | Demping sloot in Smalle Pad (=Planciusstraat) |
1860 | Demping Anjeliersgraccht (=Westerstraat) |
1861 | Demping deel Muidergracht en Leprozenburgwal (=J.D. Meyerplein) |
1863 | Verbreding Muntsluis |
1864 | Demping Begijnensloot (=Begijnensteeg) en Nieuwe Lijnbaansgracht (=eerste gedeelte Valckenierstraat tussen Weesperplein en Roetersburgwal |
1867 | Demping Rotterdammersloot (=verlengstuk Snoekjesgracht, tussen St. Antoniesbreestraat en Dijkstraat |
1867 | Demping Amstelgrachtje (=Maarten Jansz Kosterstraat) |
1867/70 | Demping Achtergracht tot aan Utrechtsestraat (=Falckstraat) |
1867 | Demping Nieuwezijds Achterburgwal (=Spuistraat) |
1867 | Demping Spui tussen Nieuwezijds Voorburgwal en Spuistraat |
1867 | Demping eerste deel Kattengat |
1870 | Demping Kattengat (=Koggestraat) |
1872 | Demping Nieuwe Looierssloot (=Focke Simonszstraat) |
1872/77 | Aanplemping drie eilanden in IJ voor Centraal Station |
1873 | Demping Roetersburgwal (=Roetersstraat) |
1873/83 | Aanleg Oude Houthaven, Oostelijke Handelskade |
1875 | Verbreding en demping Damrak tot Papenbrugsteeg |
1875/89 | Aanleg spoorwegemplacementen en haven Rietlanden |
±1876 | Bolwerken en stadswallen geslecht: normaliseren van de Singelgracht |
1876 | Demping deel Muidergracht bij de Hortus Botanicus |
1878 | Demping Nieuwe Prinsengracht (=Plantage Prinsengracht) |
1881 | Aanplemping Mariniersplein |
1882 | Demping Leprozengracht en Houtgracht (=Waterlooplein) |
1882 | Aanplemping gedeelten van het Singel, Vijzelgracht en Rokin |
1882 | Demping Spui tussen Nieuwezijds Voorburgwal en Rokin |
1883 | Demping Damrak tussen Dam en Oudebrugsteeg |
1884 | Demping Nieuwezijds Voorburgwal en Martelaarsgracht |
1884 | Aanplemping IJ-eiland |
1885/86 | Demping Wittenburgervaart |
1889 | Demping Rozengracht |
1891 | Demping Elandsgracht |
1894 | Demping Warmoesgracht (=gedeelte Raadhuisstraat) |
1895 | Demping Palmgracht en Lindengracht |
1897 | Demping Oude Looierssloot (=Derde Looiersdwarsstraat) |
1899 | Demping Huidenvetterssloot |
1903 | Aanplemping deel Prinseneilandsgracht |
1905 | Demping Nieuwe Lijnbaansgracht (=Valckeniersstraat) |
1909/14 | Demping Lijnbaansgracht bij Leidseplein (=Kleine Gartmanplantsoen) |
1916 | Demping deel Kattenburgervaart bij Kattenburgerkruisstraat |
1921 | Demping deel Kattenburgervaart tussen Kattenburgerkruisstraat en Ravenstraat |
1921 | Aanplemping Wittenburgerhoofd |
1927 | Verbreding Koningsplein-Spui |
1933 | Demping Vijzelgracht |
1933 | Demping deel Rokin tussen Hermietensteeg en St. Pieterspoortsteeg |
1934 | Demping Vijzelgracht tussen Fokke Simonzstraat en Prinsengracht |
1935 | Aanplemping gedeelte Binnen-Amstel bij Hotel l'Europe |
1937 | Demping deel Rokin tussen St. Pieterspoort en Langebrugsteeg |
1938 | Verbreding Munt |
1938 | Aanplemping Oosterdok voor verbreding Prins Hendrikkade tot Kalkmarkt |
1939 | Aanplemping Oosterdok voor verbreding Prins Hendrikkade tot Schippersgracht |
1949/50 | Verbreden Oostelijke Handelskade |
1952 | Verbreden Oostelijke Handelskade |
1955 | Demping deel Dijksgracht |
1956 | Demping gedeelten Kattenburger- en Wittenburgervaart |
1959 | Aanplemping Oosterdok voor PTT-kantoor |
1959 | Demping Roeterssloot bij Plantage Muidergracht |
1962 | Verbreding Prins Hendrikkade bij Schreierstoren |
1962 | Demping deel Oosterdok voor Marine etablissement |
1965 | Verbreding Prins Hendrikkade tussen Geldersekade en 's Gravenhekje |
1965 | Demping deel Rapenburgwal |
1966 | Verbreding Prins Hendrikkade tussen Piet Heinkade en De Ruyterkade |
1967 | Demping deel Oosterdok voor IJ-tunnel tracé |
1968 | Demping Markengracht (=Valkenburgerstraat) |
1968 | Demping Houtkopersburgwal (achter de Joden Huittuinen) |
na 1970 | Tijdelijke dempingen ten behoeve van de metro-aanleg: Geldersekade, Zwanenburgwal, Rechtboomsloot, Open Havenfront |
De aantallen dempingen en aanplempingen zijn:
16de eeuw: | 2 |
17de eeuw: | 9 |
18de eeuw: | 2 |
19de eeuw: | 40 |
20ste eeuw: | 30 |
1830 | Demping Prinsengracht voor Gerechtshof |
1857 | Demping gehele Damrak voor luxe boulevard |
1865 | Discussie krant over demping Keizersgracht |
1877 | Demping Heren- en Keizersgracht (Plan-Huet) |
1882 | Demping gehele Damrak |
±1900 | Demping Reguliersgracht |
±1900 | Demping Oudezijds Achterburgwal |
1907 | Demping Damrak en Rokin |
1912 | Demping Beulingsloot en Passeerdersgracht (Doorbraak-Spui) |
1913 | Demping Leidsegracht |
1950 | Demping grachten voor verkeer (Plan-Schouten) |
1954 | Demping grachten voor verkeer (Plan-Kaasjager) |
1955 | Demping Lijnbaansgracht (Nota-Binnenstad) |
1960 | Demping Lijnbaansgracht tussen Raamplein en Rozengracht (Nota-Verkeer en Vervoer) |
na 1970 | Demping Damrak |
Met andere woorden: als er geen verzet was geweest, had het allemaal nog veel erger kunnen zijn.
Wat staat hier tegenover aan hergravingen? Er is slechts één voorbeeld van een hergraving van een dichtgegooide gracht: de Houtkoperswal in 1978 (de gracht achter het inmiddels gesloopte Maupoleum aan de Jodenbreestraat). In hetzelfde jaar vonden studies plaats over het opengraven van gedempte Jordaan-grachten, maar dat is er niet van gekomen. Naar aanleiding van de aanleg van de Noord/Zuidlijn bestaat er een plan het water in het Rokin terug te brengen, maar het gemeentebestuur heeft besloten dat er een plein moet worden aangelegd.
Bron: De drooglegging van Amsterdam, Een onderzoek naar gedempt stadswater, Bureau Monumentenzorg Amsterdam, mei 1996.
Copyright © Walther Schoonenberg. Teksten en afbeeldingen mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding met link, voor zover geen andere bron wordt vermeld. |