Plàstega
Sto articolo el xe scrito en diałeto padovan (padoàn, paduàn)
|
Ła xé dita plàstega quel maderiałe artifexałe co strutura macromołecołare che in determinae condision de tenperadura e presion łe subise canbiamenti de fórma par sénpre. Se poe divìdare łe plàsteghe in termoplàsteghi, termoindurenti e ełastòmeri. Łe gome, anca se łe ga sóto l'aspeto chìmego e tecnołòxico na s-cianta de robe in comune co łe materie plàsteghe, de sòłito łe no xé miga considarae cusì.
- Termoplàsteghe: łe xé dite termoplàsteghe quełe plàsteghe che łe toe małeabiłità, dónca łe se smoła co che łe se scalda. In sta faxe qua łe poe èsare modełae o formae in ojeti finìi e daspò par sfredamento łe torna a èsare dure. Sto proceso qua, in łìnea teòrega, el se poe fare più volte in baxe ai tipi de łe difarénti materie plàsteghe.
- Termoindurénti: łe xé un grupo de materie plàsteghe che, daspò na faxe iniziałe de smołamento par ła scaldatura, łe devénta dure par efeto de reticołasion tridimensionałe; 'nte ła faxe de smołamento par efeto conpagno de całor e presion łe pol tóre fórma. Se sti maderiałi qua i vegne scaldai daspò l'indurimento i no se smoła più, ma i se spaca carbonixàndose.
- Elastòmeri: ła łora caraterìstega prinsipałe ła xé na granda desformabiłità e ełastisità; i pol èsare sia termoplàsteghi che termoindurénti.
'Nte ła chìmega, łe materie plàsteghe ła xé in xènare el rexultà de ła połimerixasion de na quantità de mołècołe baxe (monòmeri) par formar caéne anca vèro łónghe. Se parla de omopołìmeri se el monòmero el xé ùnego, copolimeri se el połìmero el se fa co dó o più monòmeri difarénti, e de łighe połimèreghe se el maderiałe el xé el rexultà de na smisiada de dó monòmeri chei połimerixa sénsa modifegarse chimegaménte.
Un maderiałe plàstego el xé in xènare composto da mołècołe połimèreghe de difarénte łonghésa, par cui bexogna saver ła distribusion dei péxi mołecołari par determinare łe propietà chìmego-fìxiche del maderiałe plàstego in oservasion.
Łe plàsteghe łe se tira su drio łavorar el petrojo.
[canbia] Altri progetti
- Su Commons ghe xe dei file multimediałi su Plàstega
- Sul Wiktionary ghe xe ła voxe de disionario «Plàstega»