Aitne 



Księżyc Jowisza – Aitne (XXXI) – miał obowiązującą przedtem tymczasową nazwę S/2001 J11. Został odkryty w połowie grudnia 2001 roku przez następujący zespół astronomów: S.S. Sheppard, D.C. Jewitt i J. Kleyna. Odkrycia dokonano za pomocą 3,6-metrowego teleskopu Kanadyjsko-Francusko-Hawajskiego na Mauna Kea (Hawaje). O szczegółach z tym związanych można przeczytać w Elektronicznym Cyrkularzu Planetek (MPEC).
    Aitne jest jednym z jedenastu nowych satelitów Jowisza odkrytych po 22 latach od chwili przelotu przez system tej planety sondy →Voyager-2 (1979 rok). Razem z nim zostały odkryte również księżyce:  Autonoe, Thyone, Hermippe, Eurydome, Sponde, Pasithee, Euanthe, Kale, Orthosie i Euporie.
    Nazwa księżyca ma pochodzenie mitologiczne. Aitne była Sycylijską nimfą i jedną z wielu zdobyczy sercowych Zeusa...
    Natomiast księżyc nazwany tym imieniem, krąży ruchem wstecznym wokół Jowisza po eliptycznej orbicie (→mimośród e = 0,2643) o →półosi wielkiej a = 23.229.000 km. W perycentrum (najbliżej planety) księżyc Aitne oddalony jest od Jowisza na odległość q = 17.089.575 km. W apocentrum (najdalej od planety) księżyc ten znajduje się w odległości Q = 29.368.425 km od Jowisza. Po jakimś czasie parametry tejże orbity mogą ulec pewnej zmianie, gdyż księżyc krąży tak daleko od Jowisza, iż jego ruch zaburzany jest np. przez Słońce. Być może mamy tu do czynienia z przechwyconą planetoidą (o wręcz mikroskopijnej masie: ~4,4960×1013 kg – to jest aż ponad 163 razy mniejszej od góry Giewont!), która prawdopodobnie kiedyś znowu powróci na wokółsłoneczną orbitę.

    Okres obiegu księżyca trwa ponad 2 ziemskie lata, co oznacza że jego średni dzienny ruch na niebie wynosi tylko 0°29'35''. Właśnie wykrycie tegoż ruchu i powiązanie go ze zmianami położenia Jowisza na niebie, pozwoliło ustalić, że obiekt ten jest rzeczywiście satelitą planety (a nie np. innym odleglejszym ciałem niebieskim rzutującym się na sferze niebieskiej w pobliżu planety).
    Inną przeszkodą we wcześniejszym odkryciu tego księżyca, jest bardzo nikła jasność, wynosząca tylko 22,7m (prawie 4,8 mln razy mniejsza od najsłabszych gwiazd widocznych gołym okiem!). Dla porównania: Jowisz ma mniej więcej jasność ok. –2,7m, tak więc Aitne świeci słabiej od niego o ok. 25,4m. Odpowiada to różnicy jasności rzędu aż ponad 14,5 mld razy!

Poniżej podaję dane Aitne – w pierwszej tabeli podstawowe informacje o księżycu. Natomiast w drugiej tabeli podane są (obliczone za pomocą następujących wzorów) parametry jego orbity.


Aitne

Średnia odległość od planety  [tys. km] 23229,0
Średnia odległość od planety  [R. planety] 324,9
Okres obiegu  [doby] 730,18
Mimośród orbity  [e] 0,2643
Nachylenie orbity  [stopnie] 165,1
Średnia wartość średnicy  [km] 3,0
Główny odkrywca i rok odkrycia S.S. Sheppard   2001
Jasność księżyca  [mag] 22,7
Masa księżyca  [kg] ~4,4960 × 1013

Parametry orbity księżyca

Perycentrum
[q]
Apocentrum
[Q]
Odległość od planety  [tys. km] 17089,6 29368,4
Odległość od planety  [R. planety] 239,0 410,8
Odległość kątowa orbity księżyca widziana z Ziemi*  [stopnie] 1°33'26,93'' 2°40'37,82''
Rozmiar kątowy tarczy planety widzianej z księżyca  [stopnie] 0°28'45,77'' 0°16'44,23''
Jasność tarczy planety widzianej z księżyca**  [mag] –10,5 –9,4
Rozmiar kątowy tarczy księżyca widzianej z „powierzchni” planety  [stopnie] 0°00'00,04'' 0°00'00,02''
Jasność tarczy księżyca widzianej z „powierzchni” planety**  [mag] 14,9 16,0
Prędkość ruchu orbitalnego księżyca  [km/s] 3,06 1,78
  * Wartość kątowa dotyczy Jowisza znajdującego się w opozycji do Ziemi (odległość 628,8 mln km = 4,2 AU)
** Podana jasność nie uwzględnia czynników mogących ją zmniejszyć (np. poprzez zmianę fazy oświetlenia obiektu)

Zobacz także pokrewne strony:
Monde des MonatsCARMEGRUPPE
Jupiter's 2002 Satellites

The Astronomy Workshop – Satellite Viewer
Planetary Satellite Mean Orbital Parameters

Natural Satellite Physical Parameters



Strona w serwisie AstroWWW portalu Astronomia.pl