Księżyc Jowisza – Sinope (IX) – został odkryty
w 1914 roku przez S. Nicholsona. Nastąpiło to po 6 latach od
odkrycia Pasiphae. Księżyc ten jest pierwszym z
czterech satelitów odkrytych przez tegoż astronoma. W późniejszych latach, S. Nicholson
odkrył jeszcze Lysitheę, Carme
i Ananke.
Nazwa księżyca ma pochodzenie mitologiczne. Sinope to imię córki
rzecznego boga Asopusa i Merope (jednej z Plejad ). Była to kobieta, o której wdzięki
bezskutecznie ubiegał się... Zeus! Uprowadził ją jednak Apollo...
Natomiast księżyc nazwany tym imieniem, krąży ruchem wstecznym wokół Jowisza po
eliptycznej orbicie (→mimośród
e = 0,2495) o →półosi
wielkiej a = 23.939.000 km. W perycentrum (najbliżej planety) księżyc Sinope oddalony jest od Jowisza na odległość q = 17.966.220 km. W apocentrum (najdalej od planety) księżyc ten znajduje się w odległości Q = 29.911.781 km od Jowisza. Po jakimś czasie parametry tejże
orbity mogą ulec pewnej zmianie, gdyż księżyc krąży tak daleko od Jowisza,
iż jego ruch zaburzany jest np. przez Słońce. Być może mamy tu do czynienia
z przechwyconą planetoidą (o niedużej masie: ~7,4933×1016 kg – ponad 10 razy większej od góry Giewont!),
która prawdopodobnie kiedyś znowu powróci na wokółsłoneczną orbitę.
Okres obiegu księżyca trwa prawie 2,1 ziemskiego
roku, co oznacza że jego średni dzienny ruch na niebie wynosi
tylko 0°28'28''. Właśnie wykrycie tegoż ruchu i powiązanie go ze
zmianami położenia Jowisza na niebie, pozwoliło ustalić, że obiekt ten jest
rzeczywiście satelitą planety (a nie np. innym odleglejszym ciałem niebieskim
rzutującym się na sferze niebieskiej w pobliżu planety).
Inną przeszkodą we wcześniejszym odkryciu tego księżyca,
jest niewielka jasność, wynosząca tylko 18,1m
(ponad 69 tys. razy mniejsza od najsłabszych gwiazd widocznych gołym okiem!).
Dla porównania: Jowisz ma mniej więcej jasność ok. –2,7m,
tak więc Sinope świeci słabiej od niego o ok. 20,8m.
Odpowiada to różnicy jasności rzędu prawie 209 mln razy!
Poniżej podaję dane Sinope – w pierwszej tabeli
podstawowe informacje o księżycu. Natomiast w drugiej tabeli podane są
(obliczone za pomocą następujących wzorów)
parametry jego orbity.
|
Sinope
|
|---|
| Średnia odległość od planety [tys. km] |
23939,0
| | Średnia odległość od planety [R. planety] |
334,8
| | Okres obiegu [doby] |
758,90
| | Mimośród orbity [e] |
0,2495
| | Nachylenie orbity [stopnie] |
158,1
| | Średnia wartość średnicy [km] |
38,0
| | Główny odkrywca i rok odkrycia |
S. Nicholson 1914
| | Jasność księżyca [mag] |
18,1
| | Masa księżyca [kg] |
~7,4933 × 1016
|
Parametry orbity księżyca |
Perycentrum
[q] |
Apocentrum
[Q] |
| Odległość od planety [tys. km] |
17966,2
|
29911,8
| | Odległość od planety [R. planety] |
251,3
|
418,4
| | Odległość kątowa orbity księżyca widziana z Ziemi* [stopnie] |
1°38'14,62''
|
2°43'36,27''
| |
| Rozmiar kątowy tarczy planety widzianej z księżyca [stopnie] |
0°27'21,56''
|
0°16'25,99''
| | Jasność tarczy planety widzianej z księżyca** [mag] |
–10,4
|
–9,3
| | Rozmiar kątowy tarczy księżyca widzianej z „powierzchni” planety [stopnie] |
0°00'00,44''
|
0°00'00,26''
| | Jasność tarczy księżyca widzianej z „powierzchni” planety** [mag] |
10,3
|
11,4
| | Prędkość ruchu orbitalnego księżyca [km/s] |
2,97
|
1,78
|
* Wartość kątowa dotyczy Jowisza znajdującego się w opozycji do Ziemi (odległość 628,8 mln km = 4,2 AU)
** Podana jasność nie uwzględnia czynników mogących ją zmniejszyć (np. poprzez zmianę fazy oświetlenia obiektu)
|
Zobacz także pokrewne strony:
Astronomia dla każdego – Księżyce Jowisza
Monde
des Monats
– PASIPHAEGRUPPE
Views
of the Solar System – SINOPE
Solar
System Exploration – SINOPE
The Nine Planets – SINOPE
The Astronomy Workshop – Satellite Viewer
Planetary Satellite Mean Orbital Parameters
Natural Satellite Physical Parameters
 |
| 
