POL, Balthasar van der, natuurkundige en toegepast wiskundige (Utrecht, 27 januari 1889 – Wassenaar, 6 oktober 1959). Zoon van Balthazar van der Pol en Gerhardina Clasina Steffens. Gehuwd op 2 juni 1917 met Pietronetta Posthuma. Uit dit huwelijk werden een zoon en twee dochters geboren.
Van 1911 tot 1916 studeerde Balthasar van der Pol wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Van 1916 tot 1917 werkte hij bij J.A. Fleming in Londen en van 1917 tot 1919 bij J.J. Thomson in het Cavendish Laboratorium te Cambridge. Van 1919 tot 1922 was hij medewerker van H.A. Lorentz bij de Teylers Stichting te Haarlem. Hij promoveerde cum laude in 1920 te Utrecht bij W.H. Julius. Daarna trad hij als onderzoeker in dienst bij het Natuurkundig Laboratorium van Philips te Eindhoven, waar hij tot zijn pensionering in 1949 bleef, gedurende de laatste jaren als directeur fundamenteel radio-onderzoek. Tevens was hij van 1938 tot 1949 bijzonder hoogleraar in de theoretische elektriciteitsleer aan de Technische Hogeschool te Delft. Hij was actief binnen vele nationale en internationale wetenschappelijke verenigingen en instituten.
Literatuur
Links
Publicaties
Archief
Auteur: Adriaan van der Burgh
Laatst gewijzigd: maart 2006
Van der Pol was een pionier van de wetenschappelijke beoefening der radiotechniek. Zijn oeuvre heeft voornamelijk betrekking op drie gebieden: voortplanting van radiogolven, theorie van elektrische schakelingen en trillingen en wiskundige problemen die daarmee in verband staan. Van praktisch belang was het werk van Van der Pol en H. Bremmer uit 1938, waarbij de invloed van de kromming van het aardoppervlak op de voortplanting van radiogolven volledig in rekening wordt gebracht.
Van der Pol heeft zich intensief met elektrische trillingen beziggehouden. Hij onderzocht de amplitude van een door een triode aangedreven trilling en vond dat deze bepaald wordt door niet-lineaire termen in de karakteristiek van de triode en hij stelde een differentiaalvergelijking op die de werkelijke situatie adequaat beschrijft. Deze 'Van der Pol-vergelijking' laat onder meer zien dat er twee grensgevallen zijn: de nagenoeg harmonische, sinusoďdale trillingen en de relaxatietrillingen. De Van der Pol-vergelijking werd voor het eerst gepresenteerd in het artikel ‘On relaxation oscillations’ (Phil. Mag. 2, 1926, pp. 978-992) en is daarna van fundamentele betekenis gebleven.
Van der Pol ontving een aantal onderscheidingen, zoals de Medal of Honor van het Amerikaanse Institution of Radio Engineers, de gouden Valdemar Poulsen medaille van de Deense Technische Academie en eredoctoraten van de universiteiten van Warschau (1956) en van Genčve (1959).
H.Bremmer, In Memoriam Prof. dr. Balth. Van der Pol, Tijdschrift van het Nederlands Radiogenootschap, deel 24, Nr. 5, 1959;
H.B.G. Casimir, in Jaarboek der Koninklijke Nederlandse Akademie van wetenschappen 1959-1960,331-334.
Nieuw Archief reeks 3 deel VII p.89
Biografie in het BWN
B. van der Pol and H. Bremmer, Operational calculus based on the two-sided Laplace integral, Cambridge, 1950; 2nd ed.1964;
Balthasar van der Pol. Selected scientific papers. Ed. by H. Bremmer and C.J. Bouwkamp, Amsterdam, North-Holland Publishing Company, 1960. 2 vols., 1339 pp.