Britse Ryk

British Empire
Britse Ryk

↓ 1497-1949 ↓
Vlag Wapen
Leuse: Dieu et mon droit (Frans vir: "God en my reg")
Volkslied: God Save the Queen
Gebiede van die wêreld wat op een keer deel van die Britse Ryk was. Huidige Britse oorsese gebiede is onderstreep in rooi.
Hoofstad	Londen 51°30′N 0°7′W
Taal/Tale	Engels
Godsdiens	Anglikaanse Kerk
Regering	Monargie
Monarg
- 1707–1714	Anna van Groot-Brittanje
- 1714–1727	George I van Groot-Brittanje
- 1727–1760	George II van Groot-Brittanje
- 1760–1820	George III van die Verenigde Koninkryk
- 1820–1830	George IV van die Verenigde Koninkryk
- 1830–1837	William IV van die Verenigde Koninkryk
- 1837–1901	Victoria van die Verenigde Koninkryk
- 1901-1910	Edward VII van die Verenigde Koninkryk
- 1910–1936	George V van die Verenigde Koninkryk
- 1936-1952	George V van die Verenigde Koninkryk
Eerste Minister
- 1908-1916	Herbert Henry Asquith
- 1924, 1929-1935	Ramsay MacDonald
- 1937-1940	Neville Chamberlain
- 1940-1945	Winston Churchill
- 1945-1951	Clement Attlee
Wetgewer	Britse Parlement
Historiese tydperk	Nuwe Tyd
- Honderdjarige Oorlog	1337–1453
- John Cabot bereik die oostelike kus van Kanada	1497
- Koningin Elizabeth I stig die Britse Oos-Indiese Kompanjie	31 Desember 1600
- Stigting van Jamestown, die eerste Engelse kolonie in Noord-Amerika	14 Mei 1607
- Stigting van die Koninkryk van Groot-Brittanje met die Acts of Union 1707	1 Mei 1707
- James Cook bereik die kus van Australië	1770
- Onafhanklikheid van Ierland	1949
- Hongkong word teruggegee aan die Volksrepubliek van Sjina	1 Julie 1997
Oppervlakte
- 1939	450 000 000 km2 173 745 971 sq mi
Bevolking
- 1939 skatting	33 000 000
Digtheid	0,1 /km²  0,2 /sq mi
Geldeenheid	Pond
Preceded by Opgevolg deur Britse Oos-Indiese Kompanjie Engeland Ierland Skotland Wallis Britse Statebond Britse oorsese gebiede Republiek van Ierland Verenigde Koninkryk Verenigde State

Die voormalige Britse Ryk (Engels: British Empire) was die grootste koloniale ryk in die geskiedenis met 'n groot aantal kroonkolonies, kolonies, dominiums en protektorate op elke vasteland. Aan die begin van die 20ste eeu het Groot-Brittanje meer as twee vyfdes van die wêreld se landoppervlakte oorheers, waaronder die twee destydse kolonies en twee Boererepublieke van Suid-Afrika, met 'n bevolking van sowat 458 miljoen of 'n kwart van die destydse wêreldbevolking. Die feit dat Engels nog steeds die belangrikste internasionale verkeerstaal is, het onder meer te make met die groot rol wat Brittanje in die moderne geskiedenis gespeel het.

Die term "British Empire" is deur John Dee ingevoer, die astroloog, alchemis en wiskundige van koningin Elisabeth I.

Kenmerke

Die Britse Ryk in die jaar 1921

Ondanks sy groot oppervlakte en bevolking het die Britse Ryk met Groot-Brittanje as sy moederland net oor 'n relatief klein geografiese en bevolkingsbasis beskik wat ver van sy oorsese besittings geleë was. Nogtans het hierdie klein eilandnasie in die weste van Europa in die laat 18de eeu tot die wêreld se leidende handels- en nywerheidsland asook die grootste seemoondheid ontwikkel.

Die Britse heerskappy het, net soos in die geval van ander koloniale moondhede, op militêre onderwerping en onderdrukking asook samewerking met plaaslike heersers gebaseer, maar was in vergelyking met ander Europese bewindhebbers in 'n mate liberaal. Die Britte het hulle tot die beginsels van vryheid en demokrasie verbind, iets wat hul onderdane in die tweede helfte van die 20ste eeu dan ook opgeëis het. Ná die Tweede Wêreldoorlog het Groot-Brittanje nie meer oor die finansiële middele en die wil beskik om 'n wêreldryk te regeer nie sodat die meeste oorsese besittings hul onafhanklikheid in 'n meer of min vreedsame proses verwerf het.