Misschien hebt u zondag de uitzending van Brandpunt gezien waarin Sven Kockelmann praat met Jan-Dirk Paarlberg. U weet wel, de vastgoedman die tot vier jaar gevangenisstraf is veroordeeld en vorige week door Frankrijk is uitgeleverd aan de Nederlandse justitie om zijn straf uit te zitten. Zijn beroep werd in februari al in cassatie door de Hoge Raad verworpen en justitie probeerde hem uitgeleverd te krijgen. Maar de Franse autoriteiten gaven Paarlberg tot 1 september respijt om op krachten te komen na een medische ingreep. Dat Paarlberg nu toch is uitgeleverd, betekent dat de Franse autoriteiten van mening zijn dat Paarlberg gezond genoeg is om zijn straf te ondergaan. In de opname die Kockelmann de dag voor zijn uitlevering maakte in zijn villa bij Saint Tropez zag hij er in ieder geval heel wat beter uit dan toen ik hem daar op ‘quatorze juillet’ sprak.

Vastgoedman van het Jaar

Ik leerde Jan-Dirk Paarlberg eind juni 2002 kennen tijdens de persconferentie waarin bekend werd gemaakt dat zijn vastgoedvehikel Merwede Groep samen met Lehman Brothers het beursgenoteerde vastgoedfonds Uni-Invest over zou nemen. Een paar maanden later werd Paarlberg door Vastgoedmarkt, waarvan ik hoofdredacteur was, genomineerd voor de uitverkiezing van Vastgoedman van het Jaar. Snel daarna kreeg ik informatie over zijn zakelijke contacten met Willem Endstra – een man die in vastgoedkringen een twijfelachtige reputatie had, maar die op dat moment nog niet bekend stond als de ‘bankier van de onderwereld’. In feite deden in 2002 nagenoeg alle banken, institutionele en private vastgoedbeleggers zaken met Endstra.

‘Als dat klopte, zo hield ik hem voor, zou ik genoodzaakt zijn hem van de nominatielijst af te halen’

Vanwege die contacten met Endstra bezocht ik Paarlberg in zijn net gekochte kasteelvilla Bolenstein in Maarssen. Ik vroeg hem hoe het nu precies zat met die contacten met Endstra. Als dat klopte, zo hield ik hem voor, zou ik genoodzaakt zijn hem van de nominatielijst af te halen.

Seaport Marina

Een gesprek van meerdere uren volgde, waarin Paarlberg mij tot in detail vertelde hoe het zat met die contacten met Endstra. Hij vertelde dat hij sinds het begin van de jaren ’90 – toen hij nog in Londen woonde – gemeenschappelijke zakelijke vastgoedbelangen hadden. En dan vooral in relatie tot een vastgoedproject Seaport Marina in IJmuiden, maar dat hij daar al vanaf 1998 onderuit probeerde te komen. De insteek was een bedrag van ongeveer 17 miljoen gulden (met rente) – en als ik me goed herinner – moest Endstra dat bedrag ophoesten om het belang van Paarlberg in Seaport Marina over te nemen. Het probleem was echter dat Endstra steeds tegen Paarlberg aangaf dat hij het geld niet had. Dat Paarlberg dus maar moest wachten tot hij dat geld wél zou hebben. Uiteindelijk heeft Endstra Paarlberg in delen betaald, het laatste deel vlak voor zijn dood.

‘Fatsoenlijke vastgoedman’

Paarlberg gaf me inzage in een aantal stukken over dat project en gaf me ook referenties van personen die hem steunden in zijn claim op Endstra. En daarmee was voor mij de kous af. Hij bleef genomineerd voor de Vastgoedman van het Jaar-nominatie, maar won die belangrijke vastgoedonderscheiding niet. Die ging dat jaar naar Hans van Veggel, de medeoprichter en toenmalige chairman van Multi Development. Dat ik beslist niet de enige was die Paarlberg op zijn woord geloofde, en ervan overtuigd was dat het om een fatsoenlijke vastgoedman ging, bleek uit de ‘Gouden Baksteen’-onderscheiding die hij het jaar daarop kreeg overhandigd uit de handen van Marijn Snijders, CEO van Troostwijk O.G.

Ook daarna bleef ik contact met Paarlberg onderhouden: over zijn vastgoedactiviteiten, over het geruchtencircuit rond zijn persoon en over de claim die hij had op Endstra. Ik had in die tijd als hoofdredacteur van Vastgoedmarkt trouwens ook contact met Willem Endstra. En dan vooral over diens overname van het Kurhaus Hotel dat daarvoor nog in eigendom was van ING Real Estate. Ik sprak Endstra telefonisch nog een week voor zijn gewelddadige dood en in dat gesprek maakten we zelfs een afspraak voor een week later.

Voorpagina-nieuws

Kort na de moord op Endstra berichtte De Telegraaf – met een foto van Paarlberg op de voorpagina, inclusief het bekende zwarte balkje – dat de vastgoedmagnaat was aangehouden voor verhoor in het onderzoek naar de liquidatie van ‘de bankier van de onderwereld’. Paarlberg was overigens niet de enige vastgoedman die dat lot trof. Tientallen van hen zijn in die dagen voor verhoor opgeroepen, omdat hun naam in de Endstra-tapes en in de in zijn kantoor aangetroffen dossiers voorkwamen. Alleen in het geval van Paarlberg leidde dat tot een prominent bericht op de voorpagina. Dat is nogal curieus omdat ook op de redactie van die krant – en zeker bij John van den Heuvel – bekend was dat Paarlberg een flink aandelenbelang in de Telegraaf-onderneming had.

Geldstromen

Wat er daarna gebeurde is bekend en terug te vinden in de talrijke publicaties over Endstra, Willem Holleeder en Paarlberg die sindsdien zijn verschenen. In het Brandpunt-item komt dat ook uitgebreid aan bod. Eerst werd Holleeder tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld vanwege het afpersen van Endstra. Daar stond echter ook – uniek in de Nederlandse rechtspraktijk – Paarlberg in feite terecht, omdat de veroordeling van Holleeder geheel gebaseerd was op de aanname dat Paarlberg het afgeperste geld van Holleeder had witgewassen. En pas daarna – dus na het vonnis en hoger beroep in de Holleeder-zaak – kwam Paarlberg zelf voor de rechter. Eerst werd hij tot 4,5 jaar veroordeeld wegens het witwassen van het door Holleeder van Endstra afgeperste geld. In hoger beroep werd het teruggebracht tot vier jaar. En ook in cassatie bleef dit vonnis staan, hoewel de hele veroordeling terug te brengen is op zogenoemd ‘circumstantial evidence’. Het Openbaar Ministerie heeft namelijk nooit kunnen aantonen dat Paarlberg en Holleeder elkaar ‘zakelijk of privé’ kennen of dat er afspraken zijn gemaakt om geld bij Endstra af te persen dat vervolgens door Paarlberg moest worden witgewassen. Het OM heeft dus nooit kunnen aantonen dat die contacten er zijn geweest en er is ook nooit enig bewijs geleverd voor geldstromen tussen Paarlberg en Holleeder.

Ademhalingsproblemen

De afgelopen acht jaar ben ik contact blijven houden met Jan-Dirk Paarlberg. Niet omdat ik vind dat ik het voor hem moet opnemen, maar omdat ik het een aardige en fatsoenlijke man vind. Ik beschik over zeker een meter aan dossiers en artikelen, inclusief alle vonnissen en het ingebrachte materiaal tijdens de processen. Ik ken het dossier tegen Paarlberg goed, net als de onderzoeksjournalist Wim van de Pol van misdaadwebsite Crimesite. Van de Pol kwam gisteren aan het woord in de Brandpunt-reportage. Ik deel diens mening en verbazing over de drie vonnissen die door de onafhankelijke rechter in Nederland over Paarlberg zijn geveld. Ik zeg niet dat ik zeker weet dat Paarlberg onschuldig is van hetgeen hem verweten wordt en waarvoor hij is veroordeeld, maar ik zeg dat in mijn ogen hetgeen hem ten laste is gelegd door het OM niet zonder enige twijfel is bewezen. En dat impliceert in mijn ogen dat hij ten onrechte is veroordeeld.

‘Toen ik hem in juli bezocht lag hij vijf uur per dag aan een zuurstofapparaat, omdat hij bijna geen adem kon krijgen’

Ik bezocht overigens Paarlberg in juli in Saint-Tropez als journalist en bekende. Ik wist toen al dat Sven Kockelmann hem voor Brandpunt zou interviewen om daarmee te anticiperen op een eventuele uitlevering. In het gesprek met Kockelmann noemt Paarlberg ook in voorzichtige bewoordingen de redenen waarom hij aanvankelijk uitstel van uitlevering had gekregen van de Franse autoriteiten. Met huisarrest. Hij had eind vorig jaar een dubbele longembolie met ademhalingsproblemen als gevolg van een zware operatie en het overlijden van zijn geliefde vriendin en partner Ineke, begin januari. Toen ik hem in juli bezocht lag hij vijf uur per dag aan een zuurstofapparaat, omdat hij bijna geen adem kon krijgen. Ik schrijf dit niet op om u op te roepen medelijden met Paarlberg te hebben. Hij is er beroerd aan toe, ook financieel, maar kan zich nog steeds goed staande houden en is strijdbaar, zoals gisteren bij Brandpunt bleek.

God in Frankrijk

Ik schrijf dit ook op, omdat De Telegraaf op 12 april kopte dat ‘Paarlberg als God in Frankrijk zou leven’. Weer zo’n schrijfsel van Telegraaf-coryfee John van den Heuvel. Iedereen die in Paarlberg geïnteresseerd is, wist toen al lang dat hij van de Franse autoriteiten om medische redenen uitstel van uitlevering aan Nederland had gekregen, maar Van den Heuvel moest dit op de hem zo bekende manier aandikken en veel andere media – inclusief de kwaliteitskranten – namen het gewoon klakkeloos over. Wat Van den Heuvel er niet bij zette in zijn berichtje was dat hij enige dagen daarvoor contact met Paarlberg had gezocht en hem een positief – maar dan wel exclusief – interview in het vooruitzicht had gesteld. Waarop Paarlberg hem had laten weten daar niets voor te voelen, gezien de toon en vooringenomen manier van publiceren over hem in de jaren ervoor. En dan neemt zo’n ‘excellente’ journalist als Van den Heuvel natuurlijk wraak en laat de hoofdredactie van de Telegraaf dat ook gewoon toe. Ik noem dat geen journalistiek, maar chantage. Als ‘God in Frankrijk’ zo moet leven, kan hij beter afzien God te zijn.

Herzieningszaak

Hoewel Jan-Dirk Paarlberg nu heeft aangekondigd een herzieningszaak tegen zijn veroordeling voor te bereiden en zijn zaak bij het Europese Hof voor te leggen, zal dat hem niet helpen bij het uitzitten van de huidige veroordeling. Dat betekent dat hij sinds begin deze maand echt begonnen is aan het uitzitten van een gevangenisstraf van vier jaar, wat concreet neerkomt op de helft. Tenzij zijn gezondheidstoestand dermate verslechtert dat hij naar huis mag gaan. Maar dat komt niet zo vaak voor, weet ook Holleeder. Het aanhangig maken van zijn zaak bij het Europese Hof zal Paarlberg evenmin helpen, terwijl het nog maar de vraag is of een herzieningszaak (een ‘novum’) snel op de rol kan worden geplaatst, zelfs als daarbij een gelouterde advocaat als Geert-Jan Knoops assistentie verleent, zoals bepaalde media schrijven.

Klootjesvolk

Ik heb dit weekeinde de reacties gelezen onder de berichtgeving in De Telegraaf over de door Paarlberg aangekondigde herzieningszaak en die liegen er niet om. Meer dan honderd reacties die vrijwel allemaal de vloer met hem aanvegen. En dat op een manier waar ‘de honden geen brood van lusten’. Zo gaat dat in Nederland. Van de kant van het ‘klootjesvolk’ hoeft Paarlberg in ieder geval geen sympathie te verwachten. Ik denk echter dat zulke reacties hem strijdbaar maken, ook al is die strijd feitelijk onmogelijk. Dat zouden ze bij mij ook doen, zeker als ik van mening ben onschuldig te zijn.