Альберт Эйнштейн

Википедия Cайтдихъай
ЭлячӀун иниз: Навигация, Жугъурун
Альберт Эйнштейн
Albert Einstein
1921-й йисуз шикил
1921-й йисуз шикил
Малумат
Тамам тӀвар: Albert Einstein
Дидедиз хьана: 1879 йисан 14 март(18790314)
Ульм, Вюртемберг, Германия
Кьена: 1955 йисан 18 апрель (76 йис)
Принстон, Нью-Джерси, АСШ
Гьукумат: Германия империядин пайдах (1871—1918, 1933—1935)Германиядин пайдах Германия
(1879—1896, 1914—1933)
Германиядин пайдах Германия
(1901 йисалай)
АСШ-дин пайдах Америкадин Садхьанвай Штатар
(1940 йисалай)
Илимдин хел: Теоретик физика
КӀвалахдай чка: Патент бюро Бернда/

Цюрих университет/ Карлова университет/ Кайзер Вильгельм Институт/ Лейден университет/

КӀеви Ахтармишна Институт
Илимдин тӀвар: Илимдин доктор
Альма-матер: Цюрихдин Лап чӀехи техникадин школа
ТӀвар акъатун: КьетӀен гекъигунин теория ва Умуми гекъигунин теория яратмишдайди я.
Пишкешар: Физикадин Нобелдин премия (1921)

Копли медаль
Планк медаль

Маттеуччи медаль
Автограф: Къул
Wikimedia Commons Викисклад: Albert Einstein

Альбе́рт Эйнште́йн (нем. Albert Einstein; 1879 йисан 14 март(18790314), Ульм, Вюртемберг, Германия — 1955 йисан 18 апрель, Принстон, Нью-Джерси, АСШ) — физик-теоретик, алайчӀаван теоретик физикадин бине эцигнайбурукай сад, 1921-й йисан физикадай Нобел премиядин лауреат, социал хадим-гуманист. Германияда (1879—1893, 1914—1933), Швейцариядани (1893—1914) АСШ (1933—1955) яшамиш хьанай. 20 кьван дуьньядин кӀвенкӀве авай университетрин сейли доктор я, гзаф илимрин Академийрин уьзви я, гьакӀни ССРГ-дин илимрин Академиядин къецепатан сейли уьзви я (1926).

КӀвалах[Дуьзар хъувун]

Эйнштейн — физикадай 300-й гзаф кӀвалахрин, ва гьакӀни илимдин тарихдайни философиядай, публицистикадай 150 улубринни макъалайрин кирам (автор) я. Ада са шумуд зурба физикадин теорияр кӀвалахна туькӀуьрна:

  • КьетӀен гекъигунин теория (1905).
    • Адан къене — массадинни энергиядин арадаавай алакъадин къанун: E=mc^2.
  • Умуми гекъигунин теория (1907—1916).
  • Фотоэффектдин квантдин теория.
  • Чимивалкьунин квантдин теория.
  • Бозе — Эйнштейна квантдин статистика.
  • Флуктуацийрин теориядин бине кутур броун юзунин стастикадин теория.
  • Стимуляция авунвай ракъурунин теория.
  • Арада термодинамикадин флуктуацийра экьунин чкӀурунин теория.

Эдебият[Дуьзар хъувун]

Инглис чӀалал[Дуьзар хъувун]

  • Fölsing, Albrecht (1997): Albert Einstein: A Biography. New York: Penguin Viking. (Translated and abridged from the German by Ewald Osers.)
  • Highfield, Roger; Carter, Paul (1993). The Private Lives of Albert Einstein. London: Faber and Faber. ISBN 978-0-571-16744-9.
  • Hoffmann, Banesh, with the collaboration of Helen Dukas (1972): Albert Einstein: Creator and Rebel. London: Hart-Davis, MacGibbon Ltd.
  • Isaacson, Walter (2007): Einstein: His Life and Universe. Simon & Schuster Paperbacks, New York. ISBN 978-0-7432-6473-0
  • Moring, Gary (2004): The complete idiot’s guide to understanding Einstein (1st ed. 2000). Indianapolis IN: Alpha books (Macmillan USA). ISBN 0-02-863180-3
  • Pais, Abraham (1982): Subtle is the Lord: The science and the life of Albert Einstein. Oxford University Press. The definitive biography to date.
  • Pais, Abraham (1994): Einstein Lived Here. Oxford University Press.
  • Parker, Barry (2000): Einstein’s Brainchild. Prometheus Books. A review of Einstein’s career and accomplishments, written for the lay public.
  • Schweber, Sylvan S. (2008): Einstein and Oppenheimer: The Meaning of Genius. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-02828-9.
  • Oppenheimer, J.R. (1971): "On Albert Einstein, " p. 8-12 in Science and synthesis: an international colloquium organized by Unesco on the tenth anniversary of the death of Albert Einstein and Teilhard de Chardin, Springer-Verlag, 1971, 208 pp. (Lecture delivered at the UNESCO House in Paris on 13 December 1965.) Also published in The New York Review of Books, 17 March 1966, On Albert Einstein by Robert Oppenheimer

Урус чӀалал[Дуьзар хъувун]

  • Альберт Эйнштейн: Обрести достоинство и свободу. — М., Иерусалим: Мосты культуры / Гешарим, 2006. — 256 с. — ISBN 5-93273-213-X
  • Гернек Ф. Альберт Эйнштейн. Жизнь во имя истины, гуманизма и мира. — М.: Прогресс, 1966.
  • Дюкас Э., Хофман Б. Альберт Эйнштейн как человек // Вопросы философии. — М.: 1991. — № 1.
  • Зелиг К. Альберт Эйнштейн. — 2-е изд. — М.: Атомиздат, 1966.
  • Кузнецов Б. Г. Эйнштейн. Жизнь. Смерть. Бессмертие. — 5-е изд., перераб. и доп. — М.: Наука, 1980.
  • Львов В. Е. Жизнь Альберта Эйнштейна. — М.: Молодая гвардия, 1959. — (Жизнь замечательных людей).
  • Пайс А. Научная деятельность и жизнь Альберта Эйнштейна. — М.: Наука, 1989. — 568 с. — ISBN 5-02-014028-7
  • Паркер Б. Мечта Эйнштейна: В поисках единой теории строения Вселенной. — СПб.: Амфора, 2001. — ISBN 5-94278-141-9
  • Сноу Ч. П. Эйнштейн. — В книге: Портреты и размышления. — М.: Прогресс, 1985. — С. 137—156. — ISBN 5-94278-141-9
  • Френкель В. Я., Явелов Б. Е. Эйнштейн — изобретатель / Отв. ред. проф. Б. Г. Кузнецов.. — М.: Наука, 1982. — 161 с. — (История науки и техники). — 126 000 экз. (обл.)
  • Френкель В. Я., Явелов Б. Е. Эйнштейн: изобретения и эксперимент. — 2-е издание, переработанное и дополненное. — М.: Наука, 1990. — 239 с. — (История науки и техники). — ISBN 5-02-000802-8
  • Хофман Б. Альберт Эйнштейн — творец и бунтарь. — М.: Прогресс, 1983.

Баянар[Дуьзар хъувун]

ЭлячӀунар[Дуьзар хъувун]

1000HA.png