Ulànda
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
I Paéś Bas (denuminasiòṅ uficiàla in Ulandéś: Nederland /'ne:dərlɑnt/ anc s'i èṅ cgnusû da spés cuma Ulànda che però l'è sōl una dal sò pruìnci) l'è na nasiòṅ dl'Europa ucidentàla ch'la pōl cuntàr anc su tri stat piculèṅ in di Caràibi: Aruba, Curaçao e Sint Maarten.
Al nóm Paéś Bas al nas da 'l fat ch'al 20% dal teritòri al s cata sóta 'l livèl dal mâr e 'n 50% a 'n livèl para o śò da 'd lè. Par cumbàt'r al pîni al paéś 'l à tirâ sù dimóndi dighi ch'i s śònt'n acsè a 'l duni naturàli.
La gh'à na pupulasiòṅ ad piò ad sédas migliòṅ 'd abitànt e na superfìsi ad 41.543 km². La léngua uficiàla l'è l'Ulandéś (a s dascór però anc al Friśòṅ). La s divìd in dódas pruìnci: Brabànt Setentriunàł, Drenthe, Flevoland, Frìśia, Ghèldria, Grunìnga, Limbûrg, Ulànda Meriudiunàla, Ulànda Setentriunàla, Utrecht, Overijssel e Śelànda.
La cunfìna a sud c'n al Bélgi e a èst cun la Germâgna mént'r a nòrd e a òvest a gh'è 'l Mâr dal Nòrd. La sò capitàla l'è Amsterdam ma 'l guèran, al parlamènt e 'l palàs dal rè i s càt'n a L'Aja (Den Haag), in du i gh'èṅ anc la Cōrt Internasiunàla ad Giustìsia e la Cōrt Internasiulàna Penàla. Atri sità impurtànti i èṅ Rotterdam e Utrecht.
Al stat 'l è urganiśâ secónd na munarchìa parlamentàra, al rè da 'l 2013 'l è Guglielmo Lisàndar, mént'r al prim minìstar 'l è Mark Rutte da 'l 2010. Al sò mòt 'l è “Ik zal handhaven” (Mè a mantgnarò). I Paéś Bas i fànan part dl'Ugnòṅ Europea a far data dal 25 ad Mars dal 1957 (mémbar fundadōr) e d'l ONU da 'l 1945.
Culegamènt estéran
Albania Andorra Austria Belgio Bielorussia Bosnia-Ezegovina Bulgaria Cipro Croazia Danimarca
Estonia Finlandia Francia Germania Grecia Irlanda Islanda Italia Lettonia Liechtenstein
Lituania Lussemburgo Macedonia Malta Moldavia Monaco Montenegro Norvegia Polonia Portogallo
Regno Unito Repubblica ceca Romania Russia San Marino Serbia Slovacchia Slovenia Spagna
Svezia Svizzera Turchia Ucraina Olanda Ungheria Città del Vaticano