Kompresör aslen hava pompasıdır. Bir çeşit pnömatik ünitedir. Benzin istasyonlarında lastiklere hava basan, buzdolabında soğutucu akışkanın devir daimini sağlayan, havalı frenlerde pedala basıldığında kampanalara hava pompalayan makine kompesördür.
Taşıt mekaniğinde ağır vasıtaların fren ve dümen tertibatında yer alan kompresörler olduğu gibi motor ile işbirlikli çalışan kompresörler de vardır.
Bu yazımızda içten yanmalı motorlara destek olan kompresörlerden bahsedeceğiz. Bu üniteler bir hava türbini şeklinde tasarlanmışlardır. Bu türbin emme manifolduyla motor arasına yerleştirilmiştir. Motorun volan dişlisinden bir kayış vasıtasıyla hareket alır ve silindirlere daha çok hava basılmasını ve daha çok yakıt yakılarak daha çok iş elde edilmesini sağlar. Az önceki cümleler bize turbonun çalışmasına dair bilinenleri anımsatmaktadır. Peki, kompresörün turbodan farkı nedir?
Kompresör motorun volan dişlisinden hareket alır, turbo ise yanma sonu gazlarının basıncıyla çalışır. Ayrıca turbo ancak belli bir devirden sonra hava basabilirken kompresör rölantiden itibaren her devirde istenilen basınçta hava basabilmektedir. Bu ünite günümüzde Avrupalı üreticiler arasında Mercedes-Benz tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kompresörde ile birlikte intercooler da kullanılmaktadır. Turbo ve kompresör uygulamalarında yer alan intercooler aynı şekilde çalışmaktadır. Kompresör İngiltere ve Amerika’da Supercharger olarak adlandırılır.
Peki, kompresöre neden ihtiyaç duyulmuştur? Farklı yükseltilerde hava farklı basınç değerlerine sahiptir. Rakım yükseldikçe basınç 1 atm’nin altına düşecektir. Dolayısıyla motorun emdiği hava miktarı azalacaktır. Diğer bir deyişle motorun hacimsel (volumetrik) verimi azalacak ve haliyle yanma sonu elde edilen güç 1 atm de elde edilen güçten daha az olacaktır. Kompresörün rölanti devrinden itibaren sağladığı hava basıncı sabit ve 1 atm’nin üzerinde olacağından motorun hacimsel verimi dış ortam basıncı ve yükseltiden bağımsız hale gelecektir. Bu da her yükselti ve basınçta aynı performansın sağlanabilmesi demektir.
Onur BUZ
Kulüp Başkan Yardımcısı
Kişisel Blogu
Facebook Sayfası
2.806 Görüntüleme Sayısı
