به کاربری گویند که بدون ورود به حساب کاربری در ویکیپدیا ویرایش میکند. برای این کاربرها محدودیتهایی برای ویرایش و بارگذاری نگاره وجود دارد.
سرواژهٔ Internet Protocol، شمارهای است که به هر رایانه متصل به اینترنت داده میشود تا از این طریق در شبکه تعریف شده و بتواند به ارتباط با سایر رایانههای موجود در شبکه بپردازد.
کانالهای آیآرسی یک روش برای برقراری ارتباط ویکینویسان با یکدیگر در محیطی چتگونه (مانند مسنجرها) است که میتواند به صورت عمومی در صفحهٔ کانال و یا به صورت خصوصی با کاربری خاص انجام شود. همچنین با استفاده از کانال پویش تغییرات اخیر، میتوان هر تغییری را که در ویکی انجام میشود در همان لحظه مشاهده کرد.
ارجاع دادن تمامی مطالب ویکیپدیا به منابع معتبر و چاپ شده را گویند. بدینوسیله خوانندگان قادرند وجود مطالب اضافه شده به ویکیپدیا را در منابع معتبر مورد بررسی قرار دهند.
به کدهایی گفته میشود که در فضای نام الگو دخیره میشوند و برای نمایش جدولهای بالا و پایین مقاله یا پرچمها و... کاربرد دارند. الگوها کار function در زبانهای برنامه نویسی را نیز انجام میدهند.
امضا
نام مستعاری است که برای خود انتخاب کردهاید. این نام با هربار قرار دادن ۴ علامت مدک (اینگونه: ~~~~) به همراه تاریخ و ساعت همان لحظه، به نمایش درمیآید.
ابزار
قابلیت مبتنی بر جاوااسکریپت و در برخی موارد از سیاساس که کارهای پیچیدهتر را با صرف زمان کمتری انجام داده، یا ویژگیهای جدیدی به ویکی اضافه میکند. ابزارها جزئی از خود نرمافزار ویکی (مدیاویکی) نیستند.
به فرایند ادغام دو مقاله گویند که فرآیندی دستی (غیررباتیک) و وابسته به کاربر است. بیشتر موارد ادغام شامل مقالات کوتاهی است که پیرامون یک موضوع مشخص ایجاد شدهاند.
افشای اطلاعات شخصی هر کسی (اسم قانونی، تاریخ تولد، شماره شناسنامه، شماره ملی...) بدون رضایت فرد مقابل گویند.
ب
باز
واژهای که معمولاً در داخل پرانتز در صفحهٔ مشارکتها نمایش داده میشود و به معنی اینست که که تا کنون هیچ کاربری آن صفحه را تغییر نداده و آخرین تغییر مربوط به همان کاربر است.
در اصطلاح کاربرهای ویکیپدیا منظور وبگاه https://bugzilla.wikimedia.org است که در آنجا اشکالها و پیشنهادهای مرتبط با مدیاویکی ارایه و پیگیری میگردند.
بحث
به صفحاتی از دانشنامه گویند که ویرایشگران دربارهٔ انتخاب بهترین محتوا برای مدخل با یکدیگر گفتگو میکنند. برای هر مدخل در دانشنامه یک صفحه بحث وجود دارد که با کلیک بر روی دکمه بحث در کنار دکمه مقاله میتوان وارد آن شد.
به فرآیندی اشاره دارد که به ویژه در هنگام اختلافات ویرایشی از آن برای اجماع استفاده میکنند. این فرایند در صفحهٔ بحث هر مقاله انجام میشود.
برچسب
توضیحات چندخطی که داخل یک کادر مستطیلی بالای هر مقاله میبینید. برچسبهای مختلفی برای اشاره به موضوعات مختلف وجود دارد. مثلاً برچسب حذف سریع، برچسب تمیزکاری. برای مثال فهرست برچسبهای حق تکثیر رو ببینید. در برچسبزنی میبایست دقت شود.
فرآیندی که طی آن کاربر یک صفحه را پیگیری میکند. در این حالت همهٔ تغییرات و ویرایشهای انجام شده در آن صفحه در فهرست پیگیریهای شما قرار میگیرد. شما میتوانید فهرست صفحاتی را که پیگیری میکنید از اینجا ببینید و صفحات پیگیری خود را مدیریت کنید.
صفحهای که در آن همهٔ نسخههای متفاوت یک مقاله که حاصل ویرایشهای کاربران مختلف است فهرست میشود. برای مشاهده تاریخچه صفحه هر مقاله از دکمه:تاریخچه در بالای مقاله استفاده کنید.
تراگنجانش
آوردن نام صفحه یا الگو میان {{}} که باعث میشود محتوایش در صفحهٔ مقصد نمایش داده شود بی آن که در آنجا کپی شود.
اصطلاحاً به کاربرانی گفته میشود که سعی در جلب نظر و ایجاد تشنج با بیان مطالب محرک و توهینآمیز میکنند. برای توصیف این کاربران میتوان از این واژهها بهره برد: رادیکال، هوچیگر، واژگان اینترنتی و رده رده:فرهنگ اینترنتی را ببینید. مقاله ترول را هم ببینید.
صفحهای که آخرین تغییرات در دانشنامه را فهرست میکند. نگهبان تغییرات اخیر کاربرانیاند که متعهد میشوند با سرزدنهای مکرر به صفحه تغییرات اخیر آخرین تغییرات مقالهها را رصد کنند و در صورت اشتباهات و یا احیاناً خرابکاری مقالهها را اصلاح کنند.
فرستادن پیام به چندین ویکینویس به منظور آگاهانیدن ایشان از بحثی که در جریان است. این کار در مواردی لازم است ولی پیامهای دعوتی که به منظور تأثیر بر نتیجه، به جای ارتقای کیفیت بحث، نوشته میشوند به روند اجماعسازی ضربه میزنند و ممکن است اخلالگرانه تلقی شوند.
جاسازی کردن صفحه
جستارهای وابسته
فهرست کوچکی از مقالههای دیگر ویکیپدیای فارسی که موضوعشان با موضوع مقالهٔ مورد بازدید ارتباط دارد. این فهرست در پایین صفحات مقالهها میآید.
به الگوهایی گفته میشود که در پایین مقاله مشاهده میشوند و برای فهرست کردن عنوان مقالههای مرتبط کاربرد دارد.
جعبهابزار
یکی از منوهای ستون سمت راست، در زیر جعبهٔ جستجو
جعبه جستجو
(به انگلیسی: Search Box) مستطیلی که کاربران واژههای مورد نظر خود را در آن تایپ میکنند و به وسیله آن وارد صفحات مورد نظر خود میشوند. در گوشه سمت چپ صفحات وجود دارد.
یکی از سیاستهای ویکیپدیا که معیاری برای بررسی حذف مقالات است. محس را هم نگاه کنید. دلایل نامناسب برای حذف را هم ببینید.
به فرایند حذف مقالات یا سایر صفحهها در ویکیپدیا اشاره دارد.
خ
خالیکردن میانگیر یا کاشه (Purge)
به عملی گفته میشود که کاربر سرورهای ویکیپدیا را مجبور میکند تا حافظه موقت خود را به روز کنند که این عمل با علامت * موجود در دکمه مثلث پایین روندهای که در کنار پنجره جستجو قرار دارد انجام میگیرد.
به سیاست دیدگاه بیطرف اشاره دارد. در زبان انگلیسی غالباً به صورت "NPOV" خلاصه میشود. شهروندان ویکیپدیای انگلیسی به مقالههایی که متعصبانه نوشته شدهاند یا به طور روشنی از یک دیدگاه ویژه طرفداری میکنند، "POV" اطلاق میکنند.
(به انگلیسی: Portal) نام صفحاتی که برای دسترسی بهتر کاربران در مورد گروهی از مدخلهای موجود در دانشنامه در یک موضوع خاص طراحی شده است. فهرست درگاهها را از رده درگاهها ببینید.
نوعی درخواست است که کاربران در موارد ویژه آن را در تام مطرح میکنند. یکی از شایعترین موارد آن خرابکاریهای گسترده توسط آیپیهاست که در اینصورت مدیران صفحه را در برابر آیپی محافظت میکنند.
سوگلی ویکی، تهتغاری ویکی، به کاربری گفتهمیشود که برای جلب توجه دیگر کاربران و تأکید بر نقش خود اقدام به ترک یک پروژه یا استعفاء و نهایتاً ترک ویکیپدیا میکند.
مجموعه کدهایی که به وسیله کاربری با نام ربات اجرا میشوند که معمولاً این کدها با زبانهای پایتون، جاوا، جاوااسکریپت و... نوشته میشوند. رباتها برای انجام کارهای تکراری و طاقتفرسا که کاربرهای عادی به خاطر وقت و حوصله از انجام آن سرباز میزنند به کار میروند. برای اطلاع بیشتر سیاست رباتیک و ویکیپدیا:ربات را ببینید.
یکی از فضای نامهای ویکیپدیا است که در خود مقالات آموزشی و راهنمایی جهت کاربران را گنجانده است. برای دیدن فهرستی از موضوعات و مفاهیم ویکیپدیایی میتوانید رده:مدیریت ویکیپدیا را نگاه کنید. از اینجا میتوانید فهرستی از کلیپهای آموزشی را مشاهده کنید.
رده (به انگلیسی: Category) به صفحهای گفته میشود که فهرستی از مقالهها یا صفحههای هم موضوع را در خود نمایش میدهد. ردهها در فضاینام ردهها قرار گرفتهاند؛ و معمولاً در پایینیترین بخش هر مقاله (مدخل) ردههای مربوط به آن مقاله دیدهمیشود. ردهها به منظور دستهبندی مقالات و یافتن مقالات مرتبط به هم کاربرد دارند.
رده مادر
به ردهها اصلیای گفته میشود که ردههای دیگر را فهرست میکند مانند رده:معماری برای رده:معماری در ایران.
به حسابی جایگزین که کاربر علاوه بر حساب اصلی خود ایجاد میکند و میتواند جهت اخلالگری از آن سوءاستفاده شود. البته موارد مشروع استفاده از حسابهای جایگزین هم وجود دارد.
به همهٔ کارهایی اطلاق میشود که طی اون کاربران به هر وسیله توسط حسابی به غیر از حساب اصلی خود (مثلا با حسابهای دیگر یا آیپی) به اخلال در دانشنامه میپردازند.
سرنویسها (به انگلیسی: Hatnote) یا پیغامهای سرصفحه یادداشتهای مختصری هستند که در بالای مقاله، پیش از بخش آغازین و به صورت مورب میآیند و بیشتر به منظور میسر ساختن ابهامزدایی از عبارات وابسته نزیک به هم یا خلاصهنویسی یک عنوان و شرح سرحدهای آن به کار میروند.
نام قانونی است در ویکیپدیا که بر اساس آن کاربرانی که در مدت ۲۴ ساعت بیش از سه بار مطلبی را در مقالهای واگردانی کنند شامل تنبیه قطع دسترسی احتمالی از سوی مدیران میشوند. موارد نقض قانون را در اینجا گزارش دهید.
به نرمافزار وصلهای اشاره دارد که روی ویندوز یا لینوکس نصب میشود و چینش صفحهکلید رایانه را مطابق با استاندارد فارسی میکند. برای نصب و استفاده از آن به این صفحه بروید.
صفحاتی که در آن کاربران در مورد یک موضوع خاص با یکدیگر به گفتگو و تبادلنظر میپردازند. به ازای هر فضاینام یک صفحه بحث ویژهٔ آن در نظر گرفته شده. مانند صفحه بحث مقاله، صفحه بحث کاربری، صفحه بحث الگو،... رهنمود صفحه بحث را هم ببینید.
تیمبازی، شکل بحثبرانگیزی از همزاد بازی و یارگیری است.
عمق
متغیری که نشاندهنده میزان مشارکت کاربران در ویرایش مقالات است. فرمول عمق در ویکیپدیا به صورت Edits/Articles × Non-Articles/Articles × Stub-ratio تعریف میشود. مقایسه نسخههای زبانی مختلف ویکیپدیا را از نظر عمق از اینجا ببینید. ستون آخر مربوط به عمق است؛ و فرمدل عمق در meta:Wikipedia article depth در دسترس است.
ف
فارسینویسی
به کاربرد واژگان فارسی اشاره دارد. این صفحه را ببینید.
فاصلهٔ مَجازی (ZWNJ)
نویسهای بدون عرض که سبب میشود دو حرف دوطرفش به هم نچسبند. مثل: فاصلهٔ میان زیست و شناسی در «زیستشناسی».
نام صفحهای در دانشنامه ویکیپدیا است که در آن ویرایشگران به بحث و گفتگو پیرامون موضوعات مختلف دانشنامهنویسی میپردازند. برای رفتن به قهوهخانهٔ ویکیفا از اینجا وارد شوید. این صفحه در ویکینگلیش به نام Village pump وجود دارد. برای رفتن به قهوهخانههای زبانهای دیگر میتوان از پیوندهای میانویکی استفاده کرد.
به مجموعهای از مقالات گفته میشود که یک کاربر در یک موضوع ویژه جمعآوری میکند. این کتابها را میتوان به آسانی ذخیره و رندر الکتریکی کرد تا در نهایت بتوان به سهولت آن را به چاپ رساند یا در کتابخوانهای دیجیتال مانند کیندل، آیپد، آیفون و... آن را مطالعه کرد. معمولاً کاربران کتابهای خود را در زیرصفحات کاربری خود قرار میدهند. برای دیدن فهرست کتابهای کاربری که توسط کاربران تهیه شده این رده را نگاه کنید همچنین برای مشاهده کتابهایی که آماده چاپ هستند موارد موجود در این رده را مشاهده کنید.
کاربر تأییدشده (auto confirm)
به کاربرهایی که بیش از ۱۰۰ ویرایش دارند یا از زمان ثبتنام آنها در ویکیپدیا بیش از ۴ روز میگذرد.
اصطلاحی رایج در علوم رایانه که به فرایند نوشتن کدها در طی برنامهنویسی گویند. کدنویسی اصطلاحی کلی است و میتواند در همه موارد مانند کدنویسی HTML یا سایر زبانهای برنامهنویسی به کار رود. به کسی که کدنویسی میکند، کدنویس یا برنامهنویس (به انگلیسی: Coder یا Programmer) گویند.
به فعالیتی گفته میشود که کاربرهای با سابقه فعالیت کاربرهای تازهوارد را تحت نظر میگیرند و در ضورت بروز مشکل به آنها کمک میکنند و یا خرابکاریها را بازگردانی میکنند. برای درخواست دسترسی گشتزنی در اینجا درخواست دهید.
یک اصطلاح اچتیامال است و به کدی گفتهمیشود که به شما اجازه میدهد با استفاده از نویسهٔ «#» به یک نقطهٔ مشخص از یک صفحه پیوند دهید. میتوانید از لنگرها برای پیوند دادن به بخشهای مختلف یک صفحه استفاده کنید، مثلا: ویکیپدیا:راهنمای ویرایش صفحهها#پیوندها و نشانیهای وب
م
متاداده
مختصات (coord) یا مختصاتدهی
به روشی گفته میشود که به کمک {{coord}} به مقالههایی که به مختصات یا مکان خاصی اشاره دارند مختصات داده میشود. برای اطلاعات بیشتر
به صفحهای گفته میشود که همهٔ مشارکتهای یک کاربر را در دانشنامه نمایش میدهد. برای رفتن به این صفحه پس از وارد شدن به صفحهٔ کاربر در جعبهابزار (یکی از منوهای ستون سمت راست) روی مشارکتها کلیک کنید.
به پیوندهایی گفته میشود که در سمت راست (در ویکیهای راست به چپ) مشاهده میشوند و این پیوندها بیان کننده این مطلب هستند که این صفحه در ویکیهای نام برده شده دارای مطلب است. (پیوند بین زبانها). میانویکی میتواند مقاله را به پروژههای خواهر هم پیوند بزند. برای مثال در مقاله ایران پیوندی در پایین مقاله به صفحه ایران در ویکیانبار وجود دارد.
میلینگ لیست
سامانهای که کاربران یا مدیران برای ارتباط با هم استفاده میکنند. برای ملحق شدن به میلینگ لیست به اینجا بروید. برای داشتن یک میلینگ لیست کافی است لیستی از رایانامههایی که میخواهید برای آنها ایمیل بزنید را در جعبه to قرار دهید و برای پاسخ هم از reply to all استفاده کنید.
صفحهای برای طرح پرسشهای مربوط به چگونگی کارکردن در ویکیپدیاست.
محافظت
به محدود کردن دامنه ویرایشگران یک مقاله گویند. اولین سطح آن محافظت در برابر آیپی هاست که در اینصورت آیپیها نمیتوانند ویرایش کنند. قابلیت محافظت مقالات یکی از دسترسیهای مدیریتی است.
به فرآیندی که طی آن یک مدخل برای حذف به رای گذاشته میشود. معمولاً دلیل آن اختلاف در [[ویکیپدیا:سرشناسی|سرشناسی] موضوع است. در صورتی که به نتیجه نظرخواهی هم اعتراضی باشد میتوان آن را در تام مطرح کرد.
به فرایند خنثیسازی ویرایشهای اشتباه یا خرابکارانه گویند. کاربران عادی تنها قادرند که هر ویرایش را به طور جداگانه واگردانی کنند ولی با داشتن دسترسی واگردانی میتوان چند ویرایش آخر را خنثی نمود. معمولاً این دسترسی به کاربران آشنا به قوانین و نسبتاً با تجربه داده میشود. برای درخواست دسترسی واگردانی باید در اینجا درخواست داد.
صفحهای که آخرین اخبار داخلی ویکیفا در آن منعکس میشود.
ویرایش
به فرآیندی که طی آن کاربران صفحات دانشنامه را تغییر میدهند. در ویکیپدیا همهٔ ویرایشها برای همیشه ثبت میشوند. ویرایشها توسط کاربران دیگر، گشتزنها و مدیران بازبینی میشوند.
ویرایششمار
ابزارهای شمارنده تعداد ویرایشهای انجامشده توسط کاربران ویکیپدیا در اینجا
محلی برای فعالیت بر روی موضوع مشخص، که تعدادی کاربر تلاش در گسترش و بهبود مقالهها و الگوها و ردههای آنها دارند. فهرست ویکیپروژهها را از اینجا ببینید
به کاربرانی گفته میشود که تمامی خدمات پروژههای ویکیمدیا توسط ایشان انجام میشود و برخی از آنها نیز سالیانه رایگیری و انتخاب میشوند. این گروه کاربری از ملیتهای مختلف هستند.
ویکینویس
به نویسندگان و ویرایشگران نوشتارهای ویکیپدیا میگویند.