Baz

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara

Baz, suda iyonlaştıklarında ortama OH- (hidroksit) iyonu ve elektron çifti verebilen maddelere verilen isim.

Bazların Kullanıldığı Yerler ve Formülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Sodyum hidroksit (NaOH): Sabun, lavabo açıcı.
  • Potasyum hidroksit (KOH): Arap sabunu, sıvı sabun, şampuan.
  • Kalsiyum hidroksit (Ca(OH)2): Sıva ve harç.
  • Alüminyum hidroksit (Al(OH)3): Deodorantlar.
  • Magnezyum hidroksit (Mg(OH)2): Antiasit.
  • Amonyak (NH3): Ev temizlik malzemesi, gübre, patlayıcı madde.(Zayıf bazdır)

Bazlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazlar da, asitler gibi tehlikeli maddelerdir.Bazların genel tanımı şu şekildedir:

Sulu çözeltilerinde hidroksit (OH–) iyonu bulunduran maddelere baz denir.

Bazı bazların sulu çözeltilerinde iyonlarına ayrışması yukarıdaki gibidir. Fakat amonyak (NH3) hidroksit iyonu bulundurmamasına rağmen bazik özellik gösterir. Çünkü sulu çözeltisinde OH– iyonları oluşumuna sebep olur.

NH3 + H2O NH4 + OH–

  • Bazlar ele kayganlık hissi verir. Kuvvetli bazlar yakıcı ve tahriş

edici özelliktedir. Bazlar acı tattadır.Fakat bazı çeşit bazlar zehirlidir. Bu yüzden tadına bakmamak gerekir.

  • Bazlar da, asitler gibi turnusol kâğıdı ile ayırt edilebilir.

(Turnusol maddesi likenden elde edilir.)Bazlar kırmızı turnusol kâğıdını maviye dönüştürür.

  • Bundan başka bazlar fenolftalein çözeltisi yardımıyla da ayırt

edilebilir. Baz içine fenolftalein çözeltisi damlatıldığında, baz pembe renk alır.Fenolftalein asit içine konulduğunda asitin rengini değiştirmez. Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına ayrıştıkları için elektrik akımını iletir.

NaOH ve KOH kuvvetli bazlardır. Kuvvetli bazlar metallere ve dokulara tahriş edici etki yapar.Amonyağın buharı göze, burna ve solunum yoluna da zarar verir.

Bazların Kullanım Alanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum hidroksit (NaOH) sabun yapımında kullanılır.Bu yüzden sabun ağzımıza ve gözümüze değdiğinde acı verir.

Diş macunu ve şampuanlarda da baz olduğu için acı tat verir.

Amonyaklı sıvı maddeler, yağ ve kireç sökücü olarak ev temizleyicilerinde kullanılır.

Yemek sodası olarak bilinen kabartma tozu, bir çeşit baz olan sodyum bikarbonat içerir.

Kireç suyu bir çeşit bazdır.

Potasyum hidroksit, KOH arap sabunu yapımında kullanılır.

Bazlar ve asitler tepkimeye girerek tuz ve su oluşturur.

Baz + Asit = Tuz + Su

Genel özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Suda iyonlaşabilirler
  • Tatları acıdır
  • Ele kayganlık hissi verir
  • Turnusol kağıdını kırmızı renkten mavi renge çevirirler
  • Amfoter metallerle H2 gazı açığa çıkarırlar
  • pH değeri 7'den büyüktür
  • Suda çözündüklerinde elektrik akımını iletirler