Vietnam
Republika Sosyalista han Vietnam
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
|
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Lema: Độc lập - Tự do - Hạnh phúc "Independence - Freedom - Happiness" |
||||||
Nasodnon nga awit: Tiến Quân Ca "Army March" (first verse) |
||||||
Kapital (Pamunuan) | Hanoi 21°2′N 105°51′E / 21.033°N 105.850°E |
|||||
Gidako-i nga syudad | Ho Chi Minh City | |||||
(Mga) Opisyal nga Pinulongan | Vietnamese (Tiếng Việt) | |||||
Official scripts | Vietnamese alphabet | |||||
Demonimo | Vietnamese | |||||
Kagamhanan | Socialist republic,1 Single-party communist state |
|||||
- | President | Nguyễn Minh Triết | ||||
- | Prime Minister | Nguyễn Tấn Dũng | ||||
- | General Secretary of CPV | Nông Đức Mạnh | ||||
- | Minister of Public Security | Lê Hồng Anh | ||||
Lehislatura | National Assembly of Vietnam | |||||
Formation | ||||||
- | Đại Việt | 1054 | ||||
- | French annexation | 1853 to 1883 | ||||
- | Independence from France | 2 September 1945 | ||||
- | Reunification | 30 April 1975 | ||||
- | Current constitution | 19 December 1980 | ||||
Kahaluag | ||||||
- | Bug-os | 331,690 nga km2 (65th) 128,527 nga kw nga mi |
||||
- | Katubigan nga (%) | 1.3 | ||||
Katawhan | ||||||
- | 1 April 2009 census | 85,789,573 (13th)[1] | ||||
- | Densidad | 259/km2 (46th) 667/kw nga mi |
||||
GDP (PPP) | 2008 nga banabana | |||||
- | Total | $240.757 billion[2] (44th) | ||||
- | Per capita | $2,793[2] (129th) | ||||
GDP (nominal) | 2008 nga banabana | |||||
- | Total | $89.829 billion[2] (60th) | ||||
- | Per capita | $1,042[2] (139th) | ||||
Gini (2002) | 37 (medium) (59th) | |||||
HDI (2007) | ▲ 0.725[3] (medium) (116th) | |||||
Salapî | đồng (₫) (VND ) |
|||||
Zona hin oras | UTC+7 (UTC+7) | |||||
- | Summer (DST) | No DST (UTC+7) | ||||
Namanehar ha | right | |||||
Internet nga TLD | .vn | |||||
Kodigo hin pagtawag | 84 | |||||
1 | According to the official name and 1992 Constitution. |
An Vietnam, nga an opisyal nga pagtawag amo an Republika Sosyalista han Vietnam (ha Vietnames: Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam), amo an pinakasidlangan nga nasod ha Indotsina nga peninsula ha Timugan nga Asya. Ginsasapitan ini han Tsina ha amihanan, han Laos ha kanawayan, ngan Cambodia ha habagatan. Ha sidlangan nga dapit han nasod nahamutang an Dagat Salatan Tsina. Tungod hin populasyon nga labaw hin 87 ka ribo o milyon, an Vietnam amo an ika-13 nga gidamoi hin tawo nga nasod han kalibotan. An nasod nahalista dida han "Sunod nga Napulo kag Usa" nga mga ekonomiya; sumala han mga estadistika han gobyerno, an pagtubo han GDP mga 8.17% han 2006, an ikaduha nga gimalaksihi nga rata hin pagtubo ha mga nasod ha Sidlangan nga Asya ngan amo an gimalaksihi ha Timugan nga Asya.
Sulod
Etimolohiya[igliwat | igliwat an pinagtikangan]
Ha mga siglo han kaagi, an Vietnam gintawag hin mga damo ka lain nga mga ngaran: Văn Lang dida han Hùng Vương nga Dinastiya, Âu Lạc dida han Dinastiya An Dương Vương, Van Xuan dida han Anterior Lý nga Dinastiya, Đại Cồ Việt dida han Đinh nga dinastiya ngan Anterior Lê nga Dinastiya. Tikang han 1054, an Vietnam gintawag nga Đại Việt (Dako nga Viet). Dida han panahon han Hồ nga Dinastiya, an Vietnam gintawag nga Đại Ngu. Dida han 1804, hi Hadi Gia Long nagplano paggamit han ngaran nga Nam Việt para han Vietnam pero an Qing nga dinastiya han Tsina waray inmuyon ngan ginbalhin ini ngadto han Việt Nam. Ha Iningles ngan Kinatsila, an duha nga silaba ginsurat nga usa nga pulong: Vietnam. Tikang han 1839 tubtob 1945, hi hadi Minh Mạng ginbalhin an ngaran nga Việt Nam ngadto ha Đại Nam.
An ngaran nga Việt Nam gin-gamit para hini nga nasod ugsa ini mahimo nga opisyal nga ngaran dida han "Dư địa chí" ni Nguyễn Trãi nga ginsurat dida han 1435 ngan bangin bisan pa han sarusayo pa nga panahon. An "Việt" amo an ngaran han gidakoi nga etniko nga grupo ha Vietnam; an Kinh (người Kinh) ngan "Nam" nangangahulogan nga "an Sur" o "an Salatan", nga nagpapahayag han pagkasoberano han Vietnam tikang ha Tsina (nga gintatawag nga "Norte nga nasod" o "Amihanan nga nasod" han mga Vietnames nga katawhan).
Mga lalawigan han Vietnam[igliwat | igliwat an pinagtikangan]
Pinanbasaran[igliwat | igliwat an pinagtikangan]
- ↑ VN announces results of census 2009. Retrieved 2010-01-19.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Vietnam. International Monetary Fund. Ginkità dida han 2009-10-01.
- ↑ Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G. The United Nations. Ginkità dida han 2009-10-05.
Dugang nga barasahon[igliwat | igliwat an pinagtikangan]
- Herring, George C. (2001). America's Longest War: The United States and Vietnam, 1950–1975 (4th edition).
- Jahn, G.C. (2006). "The dream is not yet over". In Fredenburg P., Hill B. (eds.): Sharing rice for peace and prosperity in the Greater Mekong Subregion. Victoria, Australia: Sid Harta Publishers. p. 237–240.
- Karrnow, Stanley (1997). Vietnam: A History (2nd edition). Penguin. ISBN 0-14-026547-3.
- McMahon, Robert J. (1995). Major Problems in the History of the Vietnam War: Documents and Essays.
- Tucker, Spencer (ed.) (1998). Encyclopedia of the Vietnam War. 3-volume reference set; also one-volume abridged edition (2001).
Mga sumpay ha gawas[igliwat | igliwat an pinagtikangan]
Dugang nga pamiling mahitungod han Vietnam ha kanan Wikipedia mga bugto nga proyekto: | |
Mga kasirigngon tikang ha Wiktionary |
|
Sarigan nga basahon tikang ha Wikibooks |
|
Mga hulád tikang ha Wikiquote |
|
Gintikangan nga mga kasuratan tikang ha Wikisource |
|
Mga imahe ngan medya tikang ha Commons |
|
Mga sumat notisya tikang ha Wikinews |
|
Pagkukuhaan hin pagtuon tikang ha Wikiversity |
- Vietnam profile from BBC News
- Vietnam nga entrada ha The World Factbook (CIA)
- Vietnam from UCB Libraries GovPubs
- Vietnam ngada ha Open Directory Project
- Vietnam at Encyclopædia Britannica
- Wikimedia Atlas of Vietnam
- Key Development Forecasts for Vietnam from International Futures
- Gobyerno
- Portal of the Government of Vietnam
- Communist Party of Vietnam – official website (in Vietnamese)
- National Assembly – the Vietnamese legislative body
- General Statistics Office
- Ministry of Foreign Affairs
- Chief of State and Cabinet Members[dead link]
- Media ngan pagsecensor
- Robert N. Wilkey. "Vietnam’s Antitrust Legislation and Subscription to E-ASEAN: An End to the Bamboo Firewall Over Internet Regulation?" The John Marshall Journal of Computer and Information Law. Vol. XX, No. 4. Summer 2002. Retrieved 16 February 2013.
- Turismo
Mga Nasod ha Timugan nga Asya |
---|
Brunei | Cambodia/Camboya | Indonesia | Laos | Malaysia | Myanmar | Pilipinas | Singapur | Sinirangan nga Timor | Thailand/Tailandya | Vietnam |
Mga Nasod ha Asya |
---|
Afganistan | Amihanan nga Korea | Arabya Saudi | *Armenya | *Aserbaiyan | Barein | Bangladesh | Brunei | Butan | Cambodia/Camboya | Catar | *Ehipto | Emiratos Arabes Unidos | *Georgia | Hapon | Hordanya | India | Indonesia/Indonesya | Irak | Iran | Israel | *Kasahistan | Kirguistan | Kuwait | Laos | Libano | Malaysia | Maldivas | Mongolya | Myanmar | Nepal | Oman | Pakistan | Pilipinas | *Rusia | Salatan nga Korea | Singapur | Sinirangan nga Timor | Sirya | Sri Lanka | Taiwan (Republika han Tsina) | Tayikistan | Thailand/Tailandya | Tsina (Kanan Katawhan Republika han Tsina) | Turkmenistan | Turkeya | Usbekistan | Vietnam | Yemen |