Ngola

Katuka Wikipedia
Kwenda na: navigation, nsosa
Repubilika ya Ngola
República de Angola
Dalapo ya Ngola Bidimbu ya Ngola
(Dalapo) (Bidimbu)
Dibanza: Virtus Unita Fortior
Mapa ya Ngola
Ndînga ya luyalu kimputulukesi
kikongo, kimbundu, kitcokwe, kikwanyama
Mbânza-kimfumu Lwanda
Ntinu
Ntumwa ya ntete

José Eduardo dos Santos;
Paulo Kassoma
Luyalumunu
- maza
1 246 700 km²
3,3 %
Bêsi 10 978 552
Kilûmbu ya kimpwanza 11.11.1975
Mbôngo Kwanza
Mukaba ya ntângu UTC+1 – UTC+2
Muyimbu ya yinsi Angola Avante
Suka ya kondi .ao
Numelo ya fone +244

Ngola kele yinsi mosi ya Afelika ya Sudi. Bayinsi ya pene-pene kele Repubilika ya Kôngo ya Dimokalasi, Zambia na Namibia. Kizûnga ya Kabinda kele na ndilu na Repubilika ya Kôngo. Lwanda kele mbânza-kimfumu ya Ngola.

Kinkulu[soba | edit source]

Bayinsi ya ntotila ke tulama na sika ya Ngola na ntwala. Bawu vwandaka KakongoKabinda, Kôngo ya Ntotila na node, Ndongo mpe Matamba na katikati mpe Benguela na sudi.

Ngola vwandaka koloni ya Portugal.

Zina ya kieleka Zina ya koloni
Bengela Mombaça
Lubango Sá da Bandeira
Luena Luso
Mbânza Kôngo São Salvador
Namibe Moçâmedes
Nzeto Ambrizete
Saurimo Henrique de Carvalho
Soyo Santo Antonio do Zaire
Tsiowa Cabinda
Waku Kungu Cela
Wambu Nova Lisboa
Wizi Carmona

Bizûnga[soba | edit source]

Mapa ya bizûnga ya Ngola
  1. Bengo
  2. Bengela
  3. Biye
  4. Kabinda
  5. Kuando Kubango
  6. Kuanza Node
  7. Kuanza Sudi
  8. Kunene
  9. Wambu
  10. Wila
  11. Luanda
  12. Lunda Node
  13. Lunda Sudi
  14. Malanzi
  15. Musiku
  16. Namibe
  17. Wizi
  18. Nzâdi

Bântu[soba | edit source]

Kimputulukesi kele ndînga ya kisalu. Bandînga ya bwala kele kisikôngo, kimbundu, ovimbundu, kitshokwe, kimbunda na kikwanyama.


Bayinsi ya Afelika (Afrika)
Africa-countries-northern.svg Afelika ya Node : Algeria · Libia · Maroko · Misiri · Moritania · Sudan · Tunisia
Africa-countries-western.png Afelika ya Lumonso : Benin · Burkina Faso · Gambia · Gana · Ginea · Ginea-Bisau · Kamerun · Kap Verde · Kodivwa · Liberia · Mali · Ngabu · Niger · Nizeria · São Tomé e Príncipe · Senangale · Sierra Leone · Togo
Africa-countries-central.png Afelika ya Kati : Afelika ya Kati · Burundi · Ginea ya Ekwatelo · Kôngo Braza · Kôngo Kinsasa · Rwanda · Santu Tome na Prinsipe · Tasadi
Africa-countries-eastern.png Afelika ya Lunene : Djibuti · Eritrea · Itiopia · Kenya · Seychell · Sômâlia · Sudan ya Sudi ·Tanzania · Uganda
Africa-countries-southern.png Afelika ya Sudi : Botswana · Repubilika ya Afelika ya Sudi · Komoro · Lesotho · Malagasi · Malawi · Mauritius · Musambiki · Namibia · Ngola · Swati · Zambia · Zimbabwe
Bayinsi ya kimpuanza ve:

Mayote · Repubilika ya Kabinda · Repubilika ya Balabu ya Saharawi ya Dimokalasi