1990

1990
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Ans : 1987 1988 1989  1990  1991 1992 1993 Decennis : 1960 1970 1980  1990  2000 2010 2020 Sègles : Sègle XIX  Sègle XX  Sègle XXI Millennis : Millenni I  Millenni II  Millenni III Cronologia mesadièra : Gen - Feb - Mar - Abr - Mai - Junh Julh - Ago - Set - Oct - Nov - Dec Cronologias tematicas : Aeronautica • Arquitectura • Automobila • Benda dessenhada • Camins de fèrre • Cinèma • Drech • Economia • Fotbòl • Jòc • Jòc vidèo • Literatura • Musica • Santat e medecina • Sciéncia • Sociologia • Espòrt • Teatre • TV Autres calendièrs : Roman • Chinés • Gregorian • Ebrieu • Indó • Musulman • Persan • Republican

Aquesta pagina concernís l'an 1990 del calendièr gregorian.

Eveniments

Euròpa

Polonha

Perseguida de la transicion vèrs lo capitalisme ambé la dissolucion dau POUP que son unitat se rompèt ambé l'afondrament dau blòt sovietic. A la fin de l'annada, Wojciech Jaruzelski demissionèt de la preséncia de la republica e Lech Walesa foguèt elegit per lo remplaçar ambé 74,25% dei sufragis.

Africa

Etiopia

En Eritrèa, la situacion contunièt de s'agravar per l'armada etiopiana que perdiguèt la vila e lo pòrt de Massaua après una ataca suspresa (8-10 de febrier) de la guerilha eritrèa. L'aviacion contunièt de bombardar la ciutat mai aquò permetèt pas de la reconquistar. L'avitalhament de l'armada etiopiana venguèt donc fòrça malaisat e lo regime dau Derg s'afondrèt tre l'annada seguenta.

Namibia

Descolonizacion d'Africa de 1945 a 1990 après l'independéncia de Namibia.

Independéncia de Namibia lo 21 de març en vertut deis acòrds de patz signats en 1988-1989. Sam Nujoma (SWAPO) ne'n venguèt lo president. Maugrat son ideologia marxista, adoptèt una politica progressista moderada en causa dei dificultats dau blòt sovietic. Ansin, son projècte de reforma agrària (transferiment de tèrras de la minoritat blanca vèrs de païsans negres) regardèt finalament solament 12% dei tèrras e durèt fins a 2007.

America

Peró

Victòria suspresa d'Alberto Fujimori (Cambio 90) a l'eleccion presidenciala en fàcia de l'escrivan Mario Vargas Llosa maugrat sa temptativa d'estigmatizar l'origina asiatica de son adversari. Pasmens, aquela origina donèt a son adversari una popularitat importanta au sen dei classas popularas d'origina amerindiana e lo programa economica fòrça liberala de Vargas Llosa acabèt de minar sa posicion. Pasmens, après son eleccion, lo venceire desvelèt rapidament un programa encara pus liberala qu'aqueu de son adversari que li permetèt d'obtenir lo sostèn dau FMI. Decidèt tanben d'intensificar la lucha còntra lei guerilhas comunistas perovianas.

Oceania

Samoa

Suppression dau sufragi censitari e instauracion dau sufragi universau per lei ciutadans dei dos sèxes.

Sciéncias e tecnicas

Astronomia

Mesa en orbita dau telescòpi espaciau Hubble per la naveta espaciala Discovery. Pasmens, en causa d'un defaut sus un mirau, lo desvolopament de correccions foguèt necessari per utilizar corrèctament lo telescòpi e una mission espaciala suplementària foguèt finalament decicida (en 1993).

Dins lo Sistèma Solar, capitada de la mesa en orbita de la sonda Magellan a l'entorn de Vènus per la NASA. Fins a 1994, permetèt de realizar una cartografia fòrça detalhada de la planeta e divèrsei mesuras sus son estructura.

Decèsses

• 4 de genièr - Alberto Lleras Camargo, president de Colómbia (n. 1906)
• 6 de genièr - Pavel Alekseievich Cherenkov, fisician rus, Prèmi Nobel (n. 1904)
• 25 de genièr - Ava Gardner, actritz americana (n. 1922)
• 23 de febrièr – José Napoleón Duarte, president de Lo Salvador (n. 1925)
• 24 de febrièr - Sandro Pertini, president d'Itàlia (n. 1928)
• 3 d'abril - Sarah Vaughan, cantaira americana de [[jazz] (n. 1924)
• 15 d'abril - Greta Garbo, actritz suedesa (n. 1905)
• 23 d'abril - Paulette Goddard, actritz americana (n. 1910)
• 25 d'abril - Dexter Gordon, musician american de jazz (n. 1923)
• 16 de mai - Sammy Davis Junior, actor de comèdia american (n. 1925)
• 22 de junh - Ilia Frank, fisician rus, Prèmi Nobel (n. 1908)
• 7 de julhet - Cazuza, cantaire e compositor brasilièr (n. 1958)
• 18 de julhet - Yun Po Sun, president de la Corèa del Sud (n. 1897)
• 22 de julhet - Manuel Puig, escrivan argentin (n. 1932)
• 27 d'agost - Stevie Ray Vaughan, musician american (n. 1954)
• 26 de setembre - Alberto Moravia, novelista italian (n. 1907)
• 30 de setembre - Patrick White, escrivan australian, Prèmi Nobel de Literatura (n. 1912)
• 13 d'octobre - Le Duc Tho, òme politic e militar vietnamian, Prèmi Nobel de la Patz (n. 1911)
• 14 d'octobre - Leonard Bernstein, musician e compositor american (n. 1918)
• 27 d'octobre - Xavier Cugat, musician cuban (n. 1900)
• 17 de novembre - Robert Hofstadter, fisician nòrd-american, Prèmi Nobel (n. 1915)

Prèmi Nobel

• Prèmi Nobel de Fisica : Jerome Isaac Friedman, Henry Way Kendall, Richard Edward Taylor
• Prèmi Nobel de Quimia : Elias James Corey
• Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina : Joseph E. Murray, E. Donnall Thomas
• Prèmi Nobel de Literatura : Octavio Paz
• Prèmi Nobel de la Patz : Mikhaïl Gorbachov
• Prèmi Nobel d'Economia : Harry Markowitz, Merton Miller, William Sharpe