پلەی گەرمی

داینامیکە گەرمی
The classical Carnot heat engine
لقەکان Classical Statistical Chemical Equilibrium / Non-equilibrium
یاساکان Zeroth First Second Third
Systems State Equation of state Ideal gas Real gas State of matter Equilibrium Control volume Instruments Processes Isobaric Isochoric Isothermal Adiabatic Isentropic Isenthalpic Quasistatic Polytropic Free expansion Reversibility Irreversibility Endoreversibility Cycles Heat engines Heat pumps Thermal efficiency
System properties Note: Conjugate variables in italics Property diagrams Intensive and extensive properties Functions of state Temperature / Entropy (introduction) Pressure / Volume Chemical potential / Particle number Vapor quality Reduced properties Process functions Work Heat
تایبەتمەندییە ماددییەکان Property databases Specific heat capacity  $c=$ $T$ $\partial S$ $N$ $\partial T$ Compressibility  $\beta=-$ $1$ $\partial V$ $V$ $\partial p$ Thermal expansion  $\alpha=$ $1$ $\partial V$ $V$ $\partial T$
هاوکێشەکان Carnot's theorem Clausius theorem Fundamental relation Ideal gas law Maxwell relations Onsager reciprocal relations Bridgman's equations Table of thermodynamic equations
Potentials Free energy Free entropy
History Culture History General Heat Entropy Gas laws "Perpetual motion" machines Philosophy Entropy and time Entropy and life Brownian ratchet Maxwell's demon Heat death paradox Loschmidt's paradox Synergetics Theories Caloric theory Theory of heat Vis viva ("living force") Mechanical equivalent of heat Motive power Key publications "An Experimental Enquiry Concerning ... Heat" "On the Equilibrium of Heterogeneous Substances" "Reflections on the Motive Power of Fire" Timelines Thermodynamics Heat engines Art Education Maxwell's thermodynamic surface Entropy as energy dispersal
زاناکان Bernoulli Carnot Clapeyron Clausius Carathéodory Duhem Gibbs von Helmholtz Joule Maxwell von Mayer Onsager Rankine Smeaton Stahl Thompson Thomson Waterston
Book:Thermodynamics

پلەی گەرمای زەوی

پلەی گەرما (بە ئینگلیزی: Temperature) بریتیە لە فاکتەرە گرنگەکانی زانستی فیزیک کە بەهۆیەوە باری گەرمی هەر تەنێک یان چواردەورەکەی دەستنیشان دەکرێت. گەرمی بریتییە لە شێوەیەکی تایبەتی وزە کە دەکرێ بگوترێ گەرمی لە ڕووی وشە و ماناوە یەکسانە بە وزە. باری گەرمی هەر تەنێک بە پلەی گەرمی دەستنیشان دەکرێت، دەپێورێ یان هەستدەکرێ کە گەرمە یان ساردە، لە کاتێکدا تەنیا باری گەرمی زیاتر سەرنجمان ڕادەکێشێ چونکە ڕاستەوخۆ پەیوەندی بە ژیانمانەوە هەیە.

یەکەی پلەی گەرمی بریتییە لە پلەی سیلیزی (Celsuis) کە بە (°C) دەردەبڕێت. پلەیەکی (Celsius) بریتییە لە یەک لەسەر سەدی جیاوازی پلەی گەرمی نێوان سفر و پلەی سەدی. بەڵام یەکەی داینامیکە گەرمی پلەی گەرمی (T) بریتیە لە کێلڤین (Kelvin) کە لە نێو سیستەمی دەوڵەتیدا بە (SI) ناسراوە. هەروەها پەیوەندی نێوان هەردوو یەکەکەش بە بەهای ٢٧٣.١٥ لە یەکتر جیا دەکرێتەوە.

پلەکان بریتین لە:

• پلەی سێلیسیوس (پلەی سانتیگراد)
• پلەی فارێنھایت

پەیوەندی نێوان پلە جۆراوجۆرەکان

• Tk=Tc+273.15
• Tc=5/9(Tf-32)‎
• Tf=9/5Tc+32

ھەندێک لە پلە گرینگەکانی گەرما و سەرما

	بابەت	گەرمی و ساردی بە سێلیسیوس
١	خاڵی کووڵینی ھایدرۆجینی شل	٢٣٥-
٢	خاڵی کووڵینی ئۆکسجینی شل	٣٢-
٣	خاڵی بەستانی ئەلکۆل	١١٦-
٤	خاڵی بەستانی جیوە	٣٩-
٥	خاڵی توانەوەی سەھۆڵ	٠
٦	گەرمای جەستەی مرۆڤی ساخ	٣٧
٧	خاڵی کووڵینی ئەلکۆڵ	٧٩
٨	خاڵی کووڵینی ئاو	١٠٠
٩	خاڵی کووڵینی جیوە	٣٥٧
١٠	خاڵی تاوانەوەی زێڕ	١٠٦٧
١١	گەرمای ناوکی زەوی	٣٧٠٠
١٢	گەرمای سەر خۆر	٥٧٠٠

سەرچاوە

• ویکیپیدیای فارسی - دما