1 Ianuarii
E Vicipaedia
1 Ianuarii est primus dies et calendarii Iuliani et calendarii Gregoriani. Hic annus calendarius ad ordinem mensium (Ianuarius usque ad Decembrem) attingit. Primus dies anni Iuliani mediae aetatis plerumque alius erat. Hic dies primus anni Iuliani a totis civitatibus Europae occidentalis, Angliá exceptá, inter annos 1450 et 1600 adoptatus est. Nota bene: calendarium Gregorianum anno 1582 pronuntiatum hunc diem non primum diem anni esse dixit. Inter saeculum 13 et annum 1752, annus in Angliá die 25 Martii coepit; dies 1 Ianuarii tamen primus dies anni appellabatur, dies festus erat et homines dona inter se dare solebant.
Dec – Ianuarius – Feb | ||||||
So | Lu | Ma | Me | Io | Ve | Sa |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 | |||
ordo dierum 2007 Index dierum |
Eventa[recensere | fontem recensere]
Saeculo 2 a.C.n.[recensere | fontem recensere]
- 153 a.C.n. – consules Romani primo officium eo die incipiunt (antea die 1 Martii).
Saeculo 1 a.C.n.[recensere | fontem recensere]
- 45 a.C.n. – calendarium Iulianum valere incipit.
Saeculo 4[recensere | fontem recensere]
- 362 - Calendarum Ianuariarum die Constantinopoli cum Mamertini et Nevittae nomina suscepissent paginae consulares, humilior princeps Iulianus visus est, in officio pedibus gradiendo cum honoratis. . . . Ammianus Marcellinus, XXII, 7, 1
Saeculo 5[recensere | fontem recensere]
- 404 – Ultimum munus gladiatorium Romae factum est.
Saeculo 9[recensere | fontem recensere]
- 898 - Odone I mortuo (vide infra) Carolus III rex Franciae omnibus acceptus est.
Saeculo 11[recensere | fontem recensere]
- 1068 - Romanus IV Diogenes imperio Byzantino successit.
Saeculo 15[recensere | fontem recensere]
- 1438 – Albertus II Habsburgi rex Hungariae factus est.
Saeculo 16[recensere | fontem recensere]
Saeculo 17[recensere | fontem recensere]
- 1651 – Carolus II Scotiae coronatur.
- 1700 – Russia primo numeris occidentalibus calendario (Iuliano) eius utitur.
Saeculo 18[recensere | fontem recensere]
- 1707 – Ioannes V rex Lusitaniae fit.
- 1739 - Ioannes Baptista Carolus Bouvet de Lozier Francicus Insulam Bouvet in Oceano Atlantico meridionali sita detexit.
- 1752 – Anglia et coloniae eius primo annum numeratum calendarii eorum incipiunt.
- 1788 – Prima editio actorum diurnorum The Times (antea The Daily Universal Register)
Saeculo 19[recensere | fontem recensere]
- 1801
- Coniunctio per legem regni Magnae Britanniae et regni Irlandiae ut creetur Regnum Unitum
- Asteroides 1 Ceres invenitur
- 1804 – Finis dominationis Francicae in Haitia.
- 1808 – Interdictum servos ad Civitates Foederatas Americae importare.
- 1834 - Societas portorii Germanica condita est.
- 1868 - Aristides Moraitines Primus Minister Graeciae nominatus est. Antecessor eius Alexander Cumundurus erat.
- 1874 - Societas Britannica Indiae Orientalis dissoluta est.
- 1880 – Principium constructionis Fossae Panamensis.
- 1893 – Iaponia calendarium Gregorianum accipit.
- 1898 – Finis dominationis Hispaniensis in Cuba.
Saeculo 20[recensere | fontem recensere]
- 1901
- Nigeria civitas a Britannis tutelata fit.
- Civitatum consociatio Australiae conditur.
- 1912 – Respublica Sina constituitur.
- 1937 – Anastasius Somoza praeses Nicaraguae fit.
- 1939
- Primus Concentus Vindobonensis Anni Novi fit.
- Hewlett-Packard societas computatoria Americana condita est.
- 1956 – Finis dominiationis communis Sudaniae a Anglia Aegyptoque.
- 1958 – Consociatio Oeconomica Europaea conditur.
- 1959 – Cuba: Fulgencius Batista a Fidelo Castro evertitur.
- 1960 – Cameronia civitas libera fit.
- 1962 – Insulae Samoanae (Occidentales) liberae fiunt (antea pars Novae Zelandiae erant).
- 1964 – Consociatio Rhodesiae et Nyasalandiae dissoluta est.
- 1965 - In Republica Africae Mediae David Dacko praeses motu militum depositus est. Successor eius Ioannes Bédel Bokassa factus est.
- 1970 – Principium aetatis Unix.
- 1973 – Regnum Unitum, Irlandia et Dania ad Consociationem Oeconomicam Europaeam adiunguntur.
- 1981
- Graecia Consociationi Oeconomicae Europaeae adiuncta est.
- Abdou Diouf successor Leopoldi Sédar Senghor novus praeses Senegaliae factus est.
- 1983 – Rete instrumentorum compotatoriorum ARPANET modo facta digitalia transferendi Internet Protocol uti publice incipit. Sic rete retum Internet creatur.
- 1984 – Bruneium civitas plene libera fit.
- 1986 – Hispania et Lusitania Consociationi Oeconomicae Europaeae adiunguntur.
- 1993 – Cechoslovacia dividitur. Civitates Slovachia et Res publica Bohemica conduntur.
- 1994
- Pactum Americae Septentrionalis de Commercio Libero valet.
- Berolini statio radiophonica Deutschlandradio Kultur condita est.
- 1995
- Ordo Commercii Mundani valet.
- Austria, Finlandia et Suecia ad Unionem Europaeam adiunguntur.
- Ferdinandus Henricus Cardoso novus praeses Brasiliae Itamari Augusto Franco successit.
- 1999
- moneta euro in duodecim civitatibus Unionis Europaeae inducitur.
- in Consociatione Oeconomica Europaea forum unicum inducitur.
Saeculo 21[recensere | fontem recensere]
- 2002 – Chartae argentariae et nummi monetae euronis valere coeperunt.
- 2003 - Ludovicus Ignatius Lula da Silva successor Ferdinandi Henrici Cardoso praeses Brasiliae nominatus est.
- 2007
- Bulgaria et Romania ad Unionem Europaeam adiunguntur.
- Slovenia Euronem monetam induxit.
- 2008 - Melitta et Cyprus Euronem monetam induxit.
- 2009 - Slovacia Euronem monetam induxit.
- 2011
- Dilma Rousseff successor Ludovici Ignatii Lula da Silva praeses Brasilia nominata est.
- Estonia Euronem monetam induxit.
- 2014 - Lettonia Euronem monetam induxit.
- 2015 - Lituania Euronem monetam induxit.
Natales[recensere | fontem recensere]
Saeculo 8[recensere | fontem recensere]
Saeculo 14[recensere | fontem recensere]
- 1431 – Papa Alexander VI († 1503)
- 1449 - Laurentius Medices, dominus Florentiae; mortuus est anno 1492.
- 1484 – Huldericus Zvinglius, dux protestanticus († 1531)
Saeculo 17[recensere | fontem recensere]
- 1618 – Bartholomaeus Stephanus Murillo , pictor († 1682)
- 1655 - Christianus Thomasius, iuris consultus et philosophus Germanicus; mortuus est anno 1728.
- 1664 - Alvise Pisani, vir publicus Reipublicae Venetae; mortuus est anno 1741.
Saeculo 18[recensere | fontem recensere]
- 1735 – Paulus Revere, faber argentarius, reipublicae Civitatum Foederatarum Americae amans (†1818).
- 1745 - Antonius Wayne, generalis et rerum politicarum peritus Americanus; mortuus anno 1796.
Saeculo 19[recensere | fontem recensere]
- 1823 - Alexander Petőfi, poeta Hungaricus
- 1831 - Eduardus Wölfflin, sermonum antiquorum philologus Helveticus; mortuus anno 1908.
- 1848 - Clara T. Bracy, actrix Britannica; mortua anno 1941.
- 1860 – Georgius Vasingtonius Carver, educator, inventor, botanistus († 1943)
- 1863 – Petrus Corbertinus, historicus, conditor ludorum Olympicorum († 1937)
- 1879 – E. M. Forster, auctor historiarum commenticiarum († 1970)
- 1881 - Vajiravudh, rex Siamensis; mortuus est anno 1925.
- 1887 - Gulielmus Canaris, dux militum Germanicus; anno 1945 supplicio affectus.
- 1892
- Mahidol Adulyadej, princeps Siamensis; mortuus anno 1929.
- Mahadev Desai, causidicus, fuit rerum politicarum peritus Indianus; mortuus anno 1942.
- 1893 - Ioannes Panfilov, ductor exercitus Sovieticus († 1941)
- 1894 – Satyendra Nath Bose, mathematicus († 1974)
- 1895 – J. Edgar Hoover, rector ordinis FBI († 1972)
- 1900
- Chiune Sugihara, legatus Iaponiae, qui in Lituania operam dabat, inter secundum bellum mundanum Iudaeis a nazistis vexatis auxilium dedit; mortuus anno 1986.
- Paula Borboni, actrix Italica; mortua anno 1995.
Saeculo 20[recensere | fontem recensere]
- 1902 - Ioannes de Dohnanyi, iuris consultus et vir militaris; supplicio affectus est anno 1945.
- 1911 - Necdet Kent, legatus Turciae; mortuus anno 2002.
- 1912 – Kim Philby, pro Russis speculator in Anglia († 1988).
- 1917 - Ervinus Axer, moderator theatralis Polonicus; mortuus anno 2012.
- 1919
- Hieronymus David Salinger, auctor historiarum commenticiarum (The Catcher in the Rye); mortuus anno 2010.
- Daniel Granin, scriptor Russicus
- 1921 - Hermannus Iosephus Kaltenborn, vir publicus Germanicus factionis Socialis Democraticae; mortuus est anno 1999.
- 1922 – Rocky Graziano, pugil Americanus, natus nomine "Rocky Barbella" († 1990).
- 1923 - Valentina Cortese, actrix Italica.
- 1924 - Iacobus Le Goff, rerum gestarum scriptor Francicus; mortuus est anno 2014.
- 1925 - Beniaminus Basner, compositor Sovieticus († 1996).
- 1926 - Claudius Villa, cantor Italicus; mortuus est anno 1987.
- 1927 - Vernon Lomax Smith, oeconomiae peritus Americanus.
- 1930
- Andreas Maria Erba, presbyter barnabitarum et episcopus Ecclesiae Catholicae.
- Adonis vel Ali Ahmad Said, scriptor et poeta Syrianus-Libanensis.
- 1931 - Furius Colombo, diarii L'Unità dux et politicorum peritus Italicus.
- 1933 – Iosephus Orton, auctor († 1967).
- 1938 – Franciscus Langella, actor Americanus.
- 1943 - Mahometus Mahmoud Ould Louly, dux militum et vir publicus Mauritaniae.
- 1945
- Petrus Grasso, rerum politicarum peritus Italicus.
- Rogerius Safranski, philosophus ac scriptor Germanicus.
- 1956
- Ioannes O'Donohue, poeta Hibernicus; mortuus est anno 2008.
- Christina Lagarde, politica Francica.
- 1958 - Caesar Paciotti, sumptuosorum mulierum calceorum factor et magister officinarum Italianus.
- 1968 - Stelianus Fuia, vir publicus Dacoromanicus.
- 1972 - Lilian Thuram, pedilusor Francicus.
- 1981 - Mladen Petrić, pedulusor Croaticus et Helveticus.
- 1984 - Paulus Guerrero, pedilusor Peruvianus.
- 1988 - Onur Kıvrak, pedilusor Turcicus.
Mortes[recensere | fontem recensere]
Saeculo 4[recensere | fontem recensere]
- 379 – Sanctus Basilius Magnus, natus 329.
Saeculo 6[recensere | fontem recensere]
- 533 - Sanctus Fulgentius, natus 465.
Saeculo 9[recensere | fontem recensere]
Saeculo 16[recensere | fontem recensere]
- 1515 - Ludovicus XII, rex Franciae; natus est 1462
- 1560 - Ioachim Bellaius, scriptor Francicus; natus est circa annum 1522.
Saeculo 18[recensere | fontem recensere]
- 1782 - Ioannes Christianus Bach, compositor Germanicus; natus est anno 1735.
Saeculo 19[recensere | fontem recensere]
- 1862 - Michael Ostrogradskij, mathematicus Ucrainicus Russicus, natus 1801.
Saeculo 20[recensere | fontem recensere]
- 1966 - Vincentius Auriol, praeses Franciae; natus est anno 1884.
- 1980 - Petrus Nenni, vir publicus Italicus; natus est anno 1891.
- 1995 - Eugenius Wigner, physicus Hungaro-Americanus; natus est anno 1902.
- 1997 - Anna Brauksiepe, rerum politicorum perita Germanica; nata est anno 1912.
Saeculo 21[recensere | fontem recensere]
- 2007 - Guarnerius Hollweg, theatri lyrici moderator ac cantor accurate tenor Germanicus; natus est anno 1936.
- 2010
- Freya von Moltke, iuris consulta et scrptrix Germanica (nata 1911).
- Lhasa de Sela, cantrix Mexico - Americana; nata est anno 1972.
- 2012
- Gary Ablett, pedilusor Britannicus; natus est anno 1965.
- Robertus Anderson, spadae gladiator et histrio Britannicus; natus est anno 1922.
- Alfredus Battisti, archiepiscopus Italianus; natus est anno 1925.
- Kiro Gligorov, vir publicus Respublicae Macedonicae; natus est anno 1917.
- Edgarus Jenkins, rerum politicarum peritus Americanus factionis Democraticae; natus est anno 1933.
- 2013
- Christophorus Martin-Jenkins, diurnarius cricceti luso Anglicus; natus est anno 1945.
- Patti Page, cantrix Americana; nata est anno 1927.
- 2014
- Petrus Cullaz, musicus iazii Francicus; natus est anno 1935.
- Petrus DeCoursey, diurnarius Americanus; natus est anno 1961.
- Hermannus Petrus de Boer, scriptor, poeta et diurnarius Nederlandicus; natus est anno 1928.
- Ioanna Moore, actrix Americana; nata est anno 1914.
- 2015 - Marius Cuomo, gubernator Novi Eboraci; natus est anno 1932.
Festa et feriae[recensere | fontem recensere]
- Festum novi anni
- Festum Sancti Fulgentii
- Dies independentiae, Sudania, Haitia, Cameronia
- Dies pacis mundi, Vaticanum
- Dies famaliae mundi, Internationalis
1 Decembris – 1 Februarii
Index dierum