Danimarka

Wikipediya ra ensiklopediya xosere
Jump to: şiyayış, Cı geyre


Danimarka
Flag of Kongeriget Danmark Coat of arms of Kongeriget Danmark
Desmale Arma
Location of Kongeriget Danmark
Paytext Kopenhagen
Bacarê tewr gırdi Kopenhagen
Zıwan Danki
Hukmat Monarşiyê Qanuniy
Erd  
 - Pêro-piya 43.094
 - % awe (%) 1.16
Nıfus  
 - Pêro-piya 5,633,228
 - Sıxletiya nıfusi serê km² 126/km²
Yewiya perey Krone (DKK)
Wareyê saete +1 u +2
Kılmkerdışê pela interneti .dk
Kodê têlefoni +45

Danimarka mıntıqa ra zımeyê Ewropa dera. Zımeyê (Şımalê) Danimarka de İswec u Norwec; veroc (cenub) de Almanyaya Federale; rocawan (ğerb) de Deryayê Zımey; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Deryayo Baltik estê. Paytextê Danimarka Kopenhageno.

Dewleta Danimarka hirê leteya. Erdê Danimarkayê seri nêmadeyo (Jylland). Welato Khewe u Adeyê Forey gırêdayeyê Danimarkayê; feqet pêro otonomê. Erdê Danimarkayê seri xeylê adeyan ra ibareto. Sistemê Danimarkayo siyasi monarşiya qanuniya, labelê Danimarka dewleta demokrasiya. A ezaya NATOy u Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeya.

Tarix[bıvurne | çımey bıvurne]

Seserra 8., 9. u 10. de Danimarka İswec u Norwec pêro Viking biy. Wextê seserra 10. de Vikingan qıtaya Ewropa feth kerde. Serra 965ıne de şarê Danimarka Xıristiyaniye qebul kerde. Wextê Herbê Dınyayê I. u II. de dewleta Danimarka bêhete biye. Feqet sureyê Herbê Dınyayê II. de Danimarka bınê işğale Almanyaya Federale de mende.

İklım u sûki[bıvurne | çımey bıvurne]

İklımê Danimarka zaf serdın niyo. Sebeta Gulf Streami (awa honıke) ra ayamê xo zaf honıko, hem zi zaf varan vareno. Ebe wertêniye (weseti) 170 roce varan vareno.

Bacarê gırdi:

Sûka Kopenhageni zaf raver şiya. Hem merkezê iqtısadi hem zi merkezê siyasetê Danimarkaya.

Xarıtey Danimarka

Nıfus[bıvurne | çımey bıvurne]

Nıfusê Danimarka 5,6 milyonio. Nıfusê goçeran 461.614o; xeylê merdumi Welato Khewe u Adeyanê Forey ra estê. Zıwano resmi Dankiyo, labelê tayê merdumi Almanki qısey kenê, hetê zıwan u kultur u terbiyeti ra wayirê heqanê. Dinê Danimarka Xıristiyaniya; itıqatê mılletê Danimarka Luteraniya (%84,3), hema dino resmi niyo. Tayê mısılmani zi estê (%2).

İqtısad[bıvurne | çımey bıvurne]

İqtısadê Danimarka zaf qewetıno. Standardê weşiye berzo. Dewıcê Danimarka zaf ebe kalite ber vecenê, beranê ziraeti idxalat (eksport) kena. Xeylê karkeri ezayê sendikayê (%75). Semedê referendumê serra 2000. de şarê Danimarka yewiya pereyê Ewroy qebul nêkerde.

Çımey[bıvurne | çımey bıvurne]