Taşınmaz Mal Komisyonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara

Taşınmaz Mal Komisyonu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti topraklarındaki taşınır ve taşınmaz mallar üzerinde iddia edilen haklar üzerinde değerlendirme yapmak ve bunun sonucunda mal iadesi, takas veya tazminata ilişkin bağlayıcı kararlar vermek amacıyla[1][2] Aralık 2005'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi'nin kabul ettiği 67/2005 sayılı yasa ile kurulan[3] ve 17 Mart 2006 tarihinde faaliyete geçen komisyondur.[4] Taşınmaz Mal Komisyonunun değerlendirme kapsamına giren mallar, 1974 Kıbrıs Harekâtı öncesinde sahipli olan, ancak Kıbrıs Türk Federe Devletinin ilan edildiği 13 Şubat 1975 tarihinde terk edilmiş bulunan veya bu tarihin sonrasında KKTC yasalarınca, terk edilmiş ya da sahipsiz olarak nitelenen mallardır.[1]

Komisyonun meşruluğu[değiştir | kaynağı değiştir]

Komisyonun geçerliliğini Aralık 2006'da kabul eden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Taşınmaz Mal Komisyonu'nun hak sahibi Kıbrıslı Rumlara ödeme yapabileceğine hükmetmiştir.[5][6] [7] Komisyonun yasadışı olduğunu iddia eden Kıbrıs Cumhuriyeti yönetimi ise,[5] Kıbrıslı Rumlardan Taşınmaz Mal Komisyonuna başvurmamalarını istemiş ve eğer başvuru yapılırsa, bunun "Kıbrıs sorununun bir tazminat sorunu olduğu izlenimi vereceği"ni öne sürmüştür.[8]

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, son olarak Mart 2010'da verdiği kararda Taşınmaz Mal Komisyonu'nun "etkin iç hukuk yolu" olduğunu belirterek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki taşınmazlar üzerinde hak iddia eden 8 Kıbrıslı Rum'un Türkiye aleyhinde AİHM'de açtığı davaları reddetmiştir.[9][10]

Komisyon üyeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yasaya göre, komisyon en az 5, en çok 7 üyeden oluşur. Komisyon üyelerinin en az 2'si Kıbrıslı Türk, Kıbrıslı Rum, Türk, Yunan veya Britanyalı olmayan kişiler arasından atanır.[1]

Şu anki komisyon 6 üyeden oluşmaktadır. Bu üyelerden üçü Kıbrıslı Türk, diğer üçü ise başka uluslardandır.[11]

Adı ve soyadı Komisyon görevi
Güngör Günkan Başkan
Ayfer Said Erkmen Başkan yardımcısı
Sümer Erkmen Üye
Daniel Tarschys Üye
Hans Christian Kruger Üye
Romans Mapolar Üye
Saskia Yorucu Üye

Ödemeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Taşınmaz Mal Komisyonu'nun açıkladığı istatistiklere göre, 17 Mart 2006'dan 5 Mart 2010'a dek komisyona toplam 455 adet başvuru yapıldı. Bu başvurulardan 94 tanesi dostane çözüm yoluyla, 4 tanesi de duruşma yoluyla sonuçlandırıldı. Komisyon, toplam 40.062.100 İngiliz sterlini tazminat ödedi. Ayrıca, bir başvuru için iade, iki başvuru için takas ve tazminat, beş başvuru için de iade ve tazminat kararı verildi. Bir başvuru için çözümden sonra iade ve bir başvuruda da kısmi iade doğrultusunda karar verildi.[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "Anayasanın 159’uncu Maddesinin (1)’inci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamına Giren Taşınmaz Malların Tazmini, Takası ve İadesi Yasası" (Türkçe). http://www.kuzeykibristmk.org/dokuman/67-2005yasaTR.pdf. 
  2. ^ "KKTC Rumlara 10 milyon Sterlin ödedi" (Türkçe). NTVMSNBC.com. 2009-05-06. http://www.ntvmsnbc.com/id/24964212/. Erişim tarihi: 2009-06-13. 
  3. ^ Sezer, Sema (2006-05-09). "KKTC'de Taşınmaz Mal Komisyonu Görev Başında" (Türkçe). Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi. http://web.archive.org/web/20060622190436/http://www.asam.org.tr/tr/yyazdir.asp?ID=944&kat1=3&kat2=. Erişim tarihi: 2009-06-13. 
  4. ^ a b "Ana sayfa" (Türkçe). Taşınmaz Mal Komisyonu. http://www.kuzeykibristmk.org/index.html. Erişim tarihi: 2010-03-05. 
  5. ^ a b "AİHM'den KKTC Mal Tazmin Komisyonuna Onay" (Türkçe). VOANews.com. 2006-12-07. http://www.voanews.com/turkish/archive/2006-12/2006-12-07-voa12.cfm?renderforprint=1&textonly=1&&TEXTMODE=1&CFID=230213956&CFTOKEN=43178965&jsessionid=de30402493ce20c9df1a54575e791ec44164. Erişim tarihi: 2009-06-13. 
  6. ^ "Mal Tazmin Komisyonu’na başvuru uzatılıyor" (Türkçe). Lefkoşa: NTVMSNBC.com. 2007-08-10. http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/416830.asp. Erişim tarihi: 2009-06-13. 
  7. ^ "AİHM’nin Arestis Davası ile ilgili kararı... Taşınmaz Mal Komisyonu "İç Hukuk" yolu olarak kabul edildi" (Türkçe). Kuzey Kıbrıs Tanıtım Dairesi. 2006-12-08. http://www.trncinfo.com/TANITMADAIRESI/ARSIV2006/TURKCEarsiv/ARALIK/081206.htm#1. Erişim tarihi: 2009-06-13. 
  8. ^ "Galanos Kıbrıslı Rumlardan sözde tazmin komisyonuna başvurmamalarını istedi" (Türkçe). Lefkoşa: Kıbrıs Haber Ajansı. 2010-03-29. http://www.cna.org.cy/website/turkish/newsdisplay2.asp?a=15337. Erişim tarihi: 2010-04-07. 
  9. ^ "Admissibility decision: Demopoulos v.Turkey and 7 other cases" (İngilizce). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi. 2010-03-05. http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?item=1&action=html&sessionid=48131562. Erişim tarihi: 2010-03-05. 
  10. ^ "Rumlara AİHM kapısı kapandı" (Türkçe). NTVMSNBC.com. 2010-03-05. http://www.ntvmsnbc.com/id/25065568/. Erişim tarihi: 2010-03-05. 
  11. ^ "Üyeler" (Türkçe). Taşınmaz Mal Komisyonu. http://www.kuzeykibristmk.org/uyeler.html. Erişim tarihi: 2010-03-05. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]