Libya

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Tumalon sa: nabigasyon, hanapin
Tungkol sa Libya na bansa sa Hilagang Aprika ang artikulong ito. Para sa karakter pang-mitolohiya, tingnan: Libya (mitolohiya).
Libya
Pambansang Awit: ليبيا وليبيا وليبيا
Libya, Libya, Libya[1]
Kabisera
(at pinakamalaking lungsod)
Tripoli
32°54′N 13°11′E / 32.900°N 13.183°E / 32.900; 13.183
Pangalang-
turing
Libyano
Pamahalaan Tangi pansamantalang parlyamentaryo republika
 -  Pangulo ng Pangkalahatang Pambansang Kongreso Nouri Abusahmain
 -  Punong Ministro Ali Zeidan
Lehislatura Konsehong Nasyonal Transisyonal
Kalayaan
 -  Binawi ng Italya 10 Pebrero 1947 
 -  Mula sa Pransiya/Nagkakaisang Kaharian sa ilalim ng United Nations Trusteeship
24 Disyembre 1951 
Lawak
 -  Kabuuan 1,759,541 km2 (17th)
679,359 sq mi 
 -  Katubigan (%) negligible
Populasyon
 -  Pagtataya ng  66,173,579 (Hulyo 2008)[2] (105th)
 -  Senso ng 2006 5,670,6881 
 -  Kakapalan 3.2/km2 (218th)
8.4/sq mi
KGK (KLP) Pagtataya ng 2008
 -  Kabuuan $90.627 bilyon[3] 
 -  Per capita $14,593[3] 
KGK (nominal) Pagtataya ng 2008
 -  Kabuuan $108.475 bilyon[3] 
 -  Per capita $17,468[3] 
TKT (2008) Increase0.840 (high) (52nd)
Salipi Dinar (LYD)
Pook ng oras EET (UTC+2)
Nagmamaneho sa kanan
Internet TLD .ly
Kodigong pantawag 218
1 Kasama ang 350,000 na banyaga (Libyan 2006 census, accessed 15 Setyembre 2006; [1])

Ang Libya (Arabe: ‏ليبياLībyā) ay isang bansa sa Hilagang Aprika, napapaligiran ng Dagat Mediterranean, matatagpuan sa pagitan ng Ehipto sa silangan, Sudan sa timog-silangan, Chad at Niger sa timog at Algeria at Tunisia sa kanluran. Tripoli ang kapital na lungsod nito. May tatlong tradisyunal na mga seksiyon ang bansa: ang Tripolitania, ang Fezzan at Cyrenaica.

Hinango ang pangalang "Libya" mula sa kataga ng lumang taga-Ehipto na "Lebu", na tumutukoy sa mga tribong Berber na nakatira sa kanluran ng Ilog Nile, at nilinang sa Griyego bilang "Libya". Sa lumang Gresya, may malawak na kahulugan ang kataga, sinasakop ng lahat ng Hilagang Aprika sa kanluran ng Egypt, at minsan tumutukoy sa buong kontinente ng Aprika.

Naging malaya ang Libya at naging Kaharian ng Libya noong 1951. Pinamumunuan ito ni Muammar al-Gaddafi mula 1969 hanggang 2011, na nailuklok sa pamamagitan ng kudeta. Noong Pebrero 2011, isang malawakang kilos protesta ang naganap sa Libya na naghihimok laban sa pamahalaan ni Gaddafi. Noong 23 Pebrero 2011, ang oposisyon ay sinasabing kontrolado na ang maraming lungsod sa Silangan at Gitnang Libya. Noong 27 Pebrero isang National Transitional Council ay binuo bilang "katawan ng himagsikan" [4][5] Noong Oktubre 2011, natapos ang digmaang sibil na nagresulta sa pagbagsak ng Libyan Arab Jamahiriya (Pamahalaan ni Gaddafi). Kasalukuyang nasa isang transition government ang pamamahala ng bansa.[6]

Sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]



Usbong Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.