Sud-Sudan

Sud-Sudan
جنوب السودان Southern Sudan
Flago di Sud-Sudan	Blazono di Sud-Sudan
Nacionala devizo:
{{{Devizo}}}
Nacionala himno:
netrovebla
[[File:{{{Audio_ligilo}}}]]
{{{Imajo_informo}}}
Urbi:
Chefurbo:	Juba
· Habitanti:	250,000 (2008)
· Dato:	{{{Dato_chefurbo}}}
· {{{TituloChefurbo2}}}:	{{{Chefurbo2}}}
· Habitanti:	{{{Lojanti_chefurbo2}}}
· Dato:	{{{Dato_chefurbo2}}}
· {{{TituloChefurbo3}}}:	{{{Chefurbo3}}}
· Habitanti:	{{{Lojanti_chefurbo3}}}
· Dato:	{{{Dato_chefurbo3}}}
Precipua urbo:	Juba
· Habitanti:	{{{Lojanti_precipua}}}
Linguo:
Oficala linguo:	{{{Oficala_linguo}}}
Lingui:
Oficala lingui:	Araba, Angliana
Nacionala linguo:	{{{Nacionala_linguo}}}
Nacionala lingui:	{{{Nacionala_lingui}}}
Regionala linguo:	{{{Regionala_linguo}}}
Regionala lingui:	{{{Regionala_lingui}}}
Etnii:
· {{{Etnii_procenti}}}	{{{Etnii}}}
· {{{Etnii2_procenti}}}	{{{Etnii2}}}
· {{{Etnii3_procenti}}}	{{{Etnii3}}}
· {{{Etnii4_procenti}}}	{{{Etnii4}}}
· {{{Etnii5_procenti}}}	{{{Etnii5}}}
· {{{Etnii6_procenti}}}	{{{Etnii6}}}
· {{{Etnii7_procenti}}}	{{{Etnii7}}}
· {{{Etnii8_procenti}}}	{{{Etnii8}}}
· {{{Etnii9_procenti}}}	{{{Etnii9}}}
· {{{Etnii10_procenti}}}	{{{Etnii10}}}
Demonimo:	{{{Demonimo}}}
Guvernerio:
Tipi:	Republiko
· Prezidanto:	Salva Kiir Mayardit
· Prezidisto (serbo):	{{{Serbiana_prezidisto}}}
· Prezidisto (kroato):	{{{Kroatiana_prezidisto}}}
· Prezidisto (Bosno):	{{{Bosniana_prezidisto}}}
· Ko-princi:	{{{Ko-princi}}}
· Ko-princi:	{{{Chefi_di_la_Kongreso_dil_Populo}}}
· General-guverniestro:	{{{Generala_guverniestro}}}
· [[{{{Nomo_listo_chefo_guverno}}}|{{{Titulo_chefo_guverno}}}]]:	{{{chefo_guverno}}}
Legifantaro:	[[{{{Legifantaro}}}]]
Historio:
· {{{Historio}}}:	{{{Historio_dato}}}
· {{{Historio2}}}:	{{{Historio2_dato}}}
· {{{Historio3}}}:	{{{Historio3_dato}}}
· {{{Historio4}}}:	{{{Historio4_dato}}}
· {{{Historio5}}}:	{{{Historio5_dato}}}
Surfaco:	(ma granda)
· Totala:	619,745 km²
· Aquo:	netrovebla%
Habitanti:	(ma granda)
· Totala:	5,641,700 (2010)
· Denseso di habitantaro:	9,10 hab./km²
KLP (KPP):
· Totala:	{{{KLP_KPP_totala}}}
· Segun persiono:	{{{KLP_KPP_segun_persiono}}}
KLP:
· Totala:	{{{KLP_totala}}}
· Segun persiono:	{{{KLP_segun_persiono}}}
Gini:	([[{{{Gini_yaro}}}]])
	{{{Gini_chanjo}}} {{{Gini}}}
	{{{Gini_valoro}}} · {{{Gini_rango}}}
IHD:	([[{{{IHD_yaro}}}]])
	{{{IHD_chanjo}}} {{{IHD}}}
	{{{IHD_valoro}}} · {{{IHD_rango}}}
Pluse informi:
Valuto:	Pundo di Sudan
· Abreviuro:	{{{Abreviuro}}}
· Simbolo:	{{{Simbolo}}}
Tempo-zono:	{{{Tempo_zono}}}
· Somero tempo:	{{{Somero_tempo}}}
Dato-formato:	{{{Dato_formato}}}
Veho-latero:	{{{Veho_latero}}}
Telefono-kodexo:	{{{Telefono_kodexo}}}
ISO:	{{{ISO}}}
	{{{ISO2}}}
	{{{ISO3}}}
Reto-domeno:	ne havas
Reto-domeni:	{{{Reto_kodi}}}
	{{{Reto_kodo2}}}
	{{{Reto_kodo3}}}
	{{{Reto_kodo4}}}
	{{{Reto_kodo5}}}
Precipua religio:	kristana, natura religii
Oficala retosituo:	{{{Oficalaretosituo}}}

Sud-Sudan esas nedependanta lando en Afrika, formita da 10 de 26 ex-federala stati de Sudan.

Ye la 9-ma di januaro 2011 la habitantaro di Sud-Sudan decidis per plebiscito pri la nedependeso di la provinco.

Lua vicina landi esas:

• en nordo, Sudan,
• en esto, Eritrea ed Etiopia,
• en sudo, Kenia, Uganda, Demokratial Republiko Kongo,
• en sud-westo, Centrafrika.

Bazala fakti pri Sud-Sudan.

Historio

Videz anke: Historio di Sud-Sudan.

Nilotika populi, kom le Dinka, komencis habitar nuna Sud-Sudan kelkatempe ante 10ma yarcento.

Pos longa interna milito Sud-Sudan recevis en la yaro 2005 autonomeso e la yuro por referendumo en yaro 2011 pri la nedependeso. Ye 9 di julio 2011 lando formale deklaris nedependeso de Sudan.

En decembro 2013 komencis lukto inter prezidanto Kiir e la ex-deputato Riek Machar. La prezidanto akuzis Machar di planigar stato-stroko.

Politiko

Ye 7 di julio 2011 legifala asemblajo di Sud-Sudan skribis konstituco di lando, qua esis signatita da lua prezidanto ye la 9ma di julio, dio di la nedependeso. La konstituco establisis sistemo en ke la prezidanto esas la chefo di stato, chefo di guvernerio e chefo di armeala forci. Nuna prezidanto di lando esas Salva Kiir Mayardit. La dominacanta politikala organizuro esas SPLA/M.

Existas konflikto kun Sudan pri la kontrolo di Suda Kordofan, regiono richa en petrolo, proxim la frontiero inter la du landi.

Geografio

Mapo di Sud-Sudan kun lua precipua urbi.

Sud-Sudan jacas inter la latitudi 3ºN e 13ºN. Ol esas kovrata da tropikala foresto, marshlandi e savani. Blanka Nilo fluas tra la regiono, preterpasanta per Juba.

La klimato esas tropikala kun du sezoni: pluvoza de mayo til oktobro (ma la pluvi povas komencar en aprilo e finar en novembro). La maxim granda quanti di pluvo generale falas en mayo.

En la sudo di lando jacas Bandingilo Nacionala Parko, qua prezervas la duesma maxim granda quanto di sovajo-vivo di Afrika.

Ekonomio

Videz anke: Ekonomio di Sud-Sudan.

La longa milito havis tre negativa efiko ad ekonomio di la Sud-Sudan precipue la agrokultivo ankore sufris sub la konsequi di la milito. Lando esis responsebla por 85% di petrolo produktita en Sudan. La revenuo kun exportacajo di petrolo reprezentas 98% di totala revenui di lando.

Demografio

Plu kam 200 nacionala grupi habitesas en Sud-Sudan. La dominacanta nacionala grupo esas le Dinka.

Kulturo

L'oficala lingui esas Angliana. Araba e Dinka esis regionale agnoskata.