Цына

Інд ← Цына → Антымон Ge ↑ Sn ↓ Pb 50Sn Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў
Выгляд
срэбнабелы, мяккі мэтал
Агульная інфармацыя
Назва, сымбаль, атамны нумар	Цына, Sn, 50
Катэгорыя элемэнту	постпераходны мэтал
Група, пэрыяд, блёк	карбонавая, 5, p
Адносная атамная маса	118,710 г·моль−1
Канфігурацыя электронаў	[Kr] 4d10 5s2 5p2
Электронаў у абалонцы	2, 8, 18, 18, 4
Фізычныя ўласьцівасьці
Колер	срэбны, шэры
Фаза	цьвёрдае цела
Структура крышталічнай краты	tetragonal white (β)
Уласьцівасьці атама

Цы́на (па-лацінску: Stannum) Sn — хімічны элемэнт IV групы пэрыядычнай сыстэмы; атамны нумар 50. Срабрыста-белы мэтал. Цына паказвае хімічнае падабенства з абодвамі суседнімі элемэнтамі з пэрыядычнай табліцы, германам і волавам, і мае два магчымыя станы акісьленьня. Цына зьяўляецца 49-м самым распаўсюджаным элемэнтам і мае, з 10 стабільных ізатопаў, найбольшую колькасьць стабільных ізатопаў у пэрыядычнай табліцы. Цыну атрымліваюць галоўным чынам зь мінэральнага касытэрыту, дзе яна маецца ў выглядзе дыяксіду цыны (SnO₂).

Прыродныя крыніцы

Па распаўсюджанасьці ў зямной кары займае 47-е месца. У самародным стане практычна не сустракаецца, знаходзяць цыну пераважна ў выглядзе мінэралаў касытэрыта і станіна. Галоўныя пастаўшчыкі цыны на сусьветны рынак — Балівія, Інданэзія, Малайзія, Расея, Казахстан, Нігерыя.

Прымяненьне

Каля паловы ўсёй здабыванай цыны ідзе на выраб белай бляхі (ліставое жалеза, пакрытае цынаю), зь якой вырабляюць кансэрвавыя банкі. Чыстую цыну прымяняюць у электрычных кандэнсатарах.

Існуюць шматлікія сплавы цыны: зь медзьдзю — бронза, зь бісмутам, кадмам — шматлікія прыпоі, з медзьдзю і антымонам — бабіты (сплавы для падшыпнікаў).

Вонкавыя спасылкі

 Цына — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў