Σερβία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Συντεταγμένες: 43°49′00″N 21°08′00″E / 43.8167°N 21.1333°E / 43.8167; 21.1333

Δημοκρατία της Σερβίας
Република Србија / Republika Srbija

Σημαία

Εθνόσημο
Η θέση της Σερβίας (πράσινο) - Κοσόβου (ανοιχτό πράσινο) στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (σκούρο γκρι)
και μεγαλύτερη πόλη Βελιγράδι
44°49′14″N 20°27′44″E / 44.8206°N 20.4622°E / 44.8206; 20.4622 (Βελιγράδι)
Σερβικά
Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία
Τόμισλαβ Νίκολιτς
Αλεξάνταρ Βούτσιτς
Νομοθετικό σώμα
Εθνοσυνέλευση
Ανεξαρτησία
Επανάσταση
Πρώτο Σύνταγμα
Ντε φάκτο ανεξαρτησία
Διεθνής αναγνώριση
Διάλυση ένωσης με το Μαυροβούνιο
Ισχύον Σύνταγμα

15 Φεβρουαρίου 1804
15 Φεβρουαρίου 1835
25 Μαρτίου 1867
13 Ιουλίου 1878
5 Ιουνίου 2006

Καθιερώθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2006 (τέθηκε σε ισχύ δύο ημέρες μετά).
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα

88.3611 km2 (112η)
0,13
2.026 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2014 
 • Πυκνότητα 

7,209,764 (81η) 
95,2 κατ./km2 (102η) 
Α.Ε.Π. (PPP)
 • Ολικό  (2009)
 • Κατά κεφαλή 

77,800 δισ. $[1] (76η)  
10.540 $[1] (77η) 
Α.Ε.Π. (Ονομαστικό)
 • Ολικό  (2009)
 • Κατά κεφαλή 

42,385 δισ. $[1] (76η)  
5.742 $[1] (77η) 
ΔΑΑ (2014) Green Arrow Up Darker.svg 0,745 (77η) – υψηλή
Νόμισμα Σερβικό δηνάριο (RSD)
 • Θερινή ώρα UTC +1 (UTC +1)
(UTC +2)
Internet TLD .rs
Κωδικός κλήσης +381
1 Συμπεριλαμβάνεται το Κόσοβο, χωρίς το Κόσοβο 77.474km².
Στα στοιχεία για την πυκνότητα του πληθυσμού και το ΑΕΠ δεν συμπεριλαμβάνεται το Κόσοβο.

Η Σερβία, επίσημα Δημοκρατία της Σερβίας (σερβικά: Република Србија, Republika Srbija / Ριπούμπλικα Σρμπίγια), είναι χώρα των κεντρικών Βαλκανίων. Πρωτεύουσά της είναι το Βελιγράδι (πληθυσμός 1.756.534), ενώ άλλες μεγάλες πόλεις είναι το Νόβι Σαντ (380.507), η Νις (305.518), το Κραγκούγιεβατς (210.105) και η Σουμπότιτσα (145.067). Συνορεύει βόρεια με την Ουγγαρία, δυτικά με την Κροατία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, και το Μαυροβούνιο, νότια με την Π.Γ.Δ.Μ., νοτιοδυτικά με την Αλβανία και ανατολικά με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Υπήρξε μέλος του ομοσπονδιακού κράτους της Γιουγκοσλαβίας, ενώ μέχρι τον Ιούνιο του 2006 ήταν μία από τις δύο δημοκρατίες που αποτελούσαν την Ένωση Κρατών Σερβίας και Μαυροβουνίου.

Έχει πληθυσμό 7.565.761 κατοίκους (χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το Κόσοβο με βάση εκτιμήσεις για το 2011[2]) και έκταση 77.474 τ.χλμ. Αποτελείται από την κεντρική Σερβία, και τη Βοϊβοντίνα στο βορρά.

Η επαρχία του Κοσσυφοπεδίου, παρ' ότι ήταν μέρος της Σερβίας, από τον πόλεμο του 1999 κι έπειτα ήταν προτεκτοράτο του ΟΗΕ και de facto εκτός του ελέγχου των σερβικών αρχών. Από τις 17 Φεβρουαρίου 2008 η περιοχή κήρυξε μονομερώς ανεξαρτησία και συνεπώς την απόσχιση από τη Σερβία. Το ανεξάρτητο πλέον Κοσσυφοπέδιο αναγνωρίζεται διεθνώς από 104 χώρες, από όλες τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας (Κροατία, Μαυροβούνιο, ΠΓΔΜ, Σλοβενία) εκτός της ίδιας της Σερβίας και της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης.

Μετά από δημοψήφισμα που διεξήχθη στο Μαυροβούνιο στις 21 Μαΐου 2006, η ένωση Σερβίας-Μαυροβουνίου διαλύθηκε, συνεπώς Μαυροβούνιο και Σερβία πλέον αποτελούν ανεξάρτητα κράτη. Στις 5 Ιουνίου 2006, η Σερβία επίσημα κήρυξε τη διάλυση της Ομοσπονδίας με το Μαυροβούνιο.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα της βόρειας Σερβίας είναι ηπειρωτικό (κρύοι χειμώνες και θερμά καλοκαίρια με πολλή υγρασία και καλό επιμερισμό βροχοπτώσεων), στο κεντρικό της τμήμα είναι ηπειρωτικό - μεσογειακό, ενώ στα νότια, κοντά στα παράλια το κλίμα είναι αδριατικό, με θερμά ξηρά καλοκαίρια και φθινόπωρα και σχετικά ψυχρούς χειμώνες με βαριές χιονοπτώσεις στην ενδοχώρα. Οι ακραίες θερμοκρασίες που έχουν καταγραφεί στην χώρα είναι -35 °C και +46 °C.

Το ανάγλυφο του εδάφους έχει μεγάλες διαφοροποιήσεις. Στα βόρεια, κυρίως στην περιοχή της Βοϊβοντίνα κυριαρχούν οι εύφορες πεδιάδες, στα ανατολικά οι ασβεστολιθικές οροσειρές και τα λεκανοπέδια, ενώ στα νοτιοανατολικά βρίσκονται βουνά και πλαγιές.

Οι κυριότεροι φυσικοί πόροι είναι: πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο, αντιμόνιο, χαλκός, μόλυβδος, ψευδάργυρος, νικέλιο, χρυσός, σιδηροπυρίτης, χρώμιο, υδροηλεκτρική ενέργεια.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σερβική Ιστορία στα Βαλκάνια ξεκινά τον 6ο αιώνα μ.Χ., όταν οι Νότιοι Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Η πρώτη αυτονομημένη σερβική κρατική οντότητα αναγνωρίστηκε από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία στην περιοχή της Ρασκίας τον 9ο αιώνα. Με την άνοδο στο θρόνο του Στέφαν Νεμάνια, ιδρυτή της δυναστείας της βασιλικής οικογένειας, ξεκινά η ιστορία του Σερβικού βασιλείου. Η Σερβία έγινε επίσημα ανεξάρτητο βασίλειο το 1217. Τελευταίος διάδοχος της δυναστείας υπήρξε ο Ούρος ο Αδύνατος. Ο Νεμάνια και οι διάδοχοί του, ηγήθηκαν της Σερβίας τον 12ο, 13ο και 14ο αιώνα. Στα χρόνια της βασιλείας του Στέφανου Δουσάν, η Σερβία έφτασε στο απόγειο της ακμής και της εδαφικής της επέκτασης και ανακηρύχθηκε ως Αυτοκρατορία. Μετά τον 14ο αιώνα η Σερβική Αυτοκρατορία εξασθένησε και χωρίστηκε σε μικρά πριγκιπάτα. Ο πρίγκηπας Λάζαρ Χρεμπελιάνοβιτς προσπάθησε να επαναφέρει τη Σερβία στην προηγούμενή της ακμή και θα μπορούσε να είχε επιτύχει το όραμά του, αν οι Οθωμανοί δεν εμφανίζονταν στα Βαλκάνια. Μετά τη μάχη του Κοσόβου στις 28 Ιουλίου 1389 οι Οθωμανοί εδραιώθηκαν στη Βαλκανική, ενώ μετά και την πτώση της Κωνσταντινούπολης και την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, παραδοσιακού συμμάχου της Σερβίας, το 1453, ακολούθησε και η πτώση του Σερβικού Βασιλείου το 1459. Ως υπόδουλη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία η Σερβία θα περιέλθει σε παρακμή για περισσότερο από 400 χρόνια.

Ο Οθωμανικός ζυγός τερματίστηκε τον 19ο αιώνα. Οι οικογένειες των Ομπρένοβιτς και Καρατζόρτζεβιτς υπήρξαν και οι ηγέτες των επαναστάσεων ενάντια στους Τούρκους, ενώ μετά την απελευθέρωση εναλλάσσονταν στο θρόνο, αφήνοντας τα σημάδια τους στη σερβική ιστορία και την τέχνη. Στις αρχές του 20ου αιώνα το Βασίλειο της Σερβίας γνώρισε σημαντική πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη. Οι Γιόβαν Τσβίγιτς, Νίκολα Τέσλα, Μιχαΐλο Πούπιν, Γιόσιφ Πάντσιτς και Μιλουτίν Μιλάνκοβιτς είναι μερικά από τα ονόματα με ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.

Ευρισκόμενη στο σταυροδρόμι της κεντρικής Ευρώπης με τα Βαλκάνια, η Σερβία ενεπλάκη στους Βαλκανικούς και στους παγκόσμιους πολέμους με πολλές πληγές και ακολούθως στους εμφύλιους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας. Μετά από τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ (1999) η Σερβία βρέθηκε και πάλι σε τροχιά ανάπτυξης, ενώ μετά και τη διάλυση της συνομοσπονδίας με το Μαυροβούνιο το 2006 αποτελεί και πάλι μόνη της ανεξάρτητο κράτος.

Το 2008 η επαρχία του Κοσόβου αποσχίστηκε από τη Σερβία κηρύσσοντας την ανεξαρτησία της. Έκτοτε αποτελεί μια de facto ανεξάρτητη κρατική οντότητα, αναγνωρισμένη από ορισμένα κράτη, χωρίς όμως να αποτελεί ακόμη (2012) μέλος των Ηνωμένων Εθνών.

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγάλος αριθμός μνημείων διασκορπισμένων σε όλη την έκταση της Σερβίας αποτελούν παραδείγματα της πλούσιας πολιτιστικής της κληρονομιάς. Τα σπουδαιότερα μνημεία είναι από την εποχή του μεσαιωνικού Σερβικού Βασιλείου και έχουν μείνει μέχρι σήμερα σύμβολα της σερβικής ιστορίας. Στη λίστα των μνημείων της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO είναι τα εξής (σε παρένθεση η ημερομηνία ένταξής τους):

  • Το Μοναστήρι του Σοποτσάνι και τα μνημεία της πόλης Στάρι Ρας, της πρώτης σερβικής πρωτεύουσας (1979)
  • Το Μοναστήρι της Στουντένιτσα (1986)
  • Μοναστήρια του Κοσόβου:
    • Το Μοναστήρι στο Μεγάλο Ντέτσανι (2004)
    • Το Πατριαρχικό Μοναστήρι στο Πετς (2006)
    • Το Μοναστήρι της Γκρασάνιτσα (2006)
    • Το Μοναστήρι της Παρθένου στο Λιέβιτς (2006)
  • Η Ρωμαϊκή πόλη Felix Romuliana στο Γκαμζιγκραντ (2007)

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2013, το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες είναι 71,94 χρόνια, στις γυναίκες 77,82 χρόνια και στο σύνολο του πληθυσμού τα 74,79 χρόνια[2].

Εθνoτικές ομάδες (χωρίς το Κόσοβο)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σέρβοι: 82,86%
Ούγγροι: 3,91%
Βόσνιοι: 1,82%
Αθίγγανοι: 1,44%
Γιουγκοσλάβοι: 1,08%
Κροάτες: 0,94%
Μαυροβούνιοι: 0,92%
Αλβανοί: 0,82%
Σλοβένοι: 0,79%
Βλάχοι: 0,53%
Άλλοι: 4,90%

Θρησκεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πλειονότητα των κατοίκων είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Το Σερβικό Πατριαρχείο, με έδρα το Βελιγράδι, είναι μία από τις αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες , το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, το Πατριαρχείο Αντιοχείας, Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και το Πατριαρχείο Ρωσίας. Επίσης, υπάρχει μια μικρή κοινότητα 3.885 Μαρτύρων του Ιεχωβά[4] καθώς και και 334 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών[5].

Διακυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δικαίωμα ψήφου παρέχεται σε άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 18 ετών και άνω.

Προεδρικές εκλογές 2008[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 20 Ιανουαρίου του 2008. Στον πρώτο γύρο, νικητής αναδείχθηκε ο υπερεθνικιστής Τόμισλαβ Νίκολιτς (Tomislav Nikolić), με 39,9% των ψήφων έναντι 35,3% για τον σοσιαλιστή Μπόρις Τάντιτς (Boris Tadić). Ο δεύτερος γύρος διεξήχθη στις 3 Φεβρουαρίου και τον κέρδισε ο Μπόρις Τάντιτς με 51,61%.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενέκρινε δάνειο προς τη Σερβία στις αρχές του 2009, ύψους 402,5 εκατομ. ευρώ[6].

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «World Economic Outlook Database». ΔΝΤ. Οκτώβριος 2009. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/02/weodata/weorept.aspx?sy=2009&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=%2C&br=1&pr1.x=35&pr1.y=10&c=942&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=. Ανακτήθηκε στις 18-10-2009. 
  2. 2,0 2,1 CIA World Factbook
  3. http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/el/infoCountryPage/setimes/resource_centre/countries/serbia?country=Serbia
  4. Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014, Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 186
  5. "Facts and Statistics", mormonnewsroom.org
  6. Καθημερινή, Το ΔΝΤ ενέκρινε δάνειο 402,5 εκατομμυρίων ευρώ προς τη Σερβία, 18 Ιανουαρίου 2009.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Wiktionary logo
Το Βικιλεξικό έχει λήμμα που έχει σχέση με το λήμμα:
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
  • Michael Boro Petrovich, The History of Modern Serbia 1804-1918, 2 vols. I-II, Harcourt Brace Jovanovich, New York 1976.
  • Stevan K. Pavlowitch, (2002). Serbia: the History behind the Name, London: C. Hurst & Co. Publishers. ISBN 978-1-85065-476-6.
  • Dušan T. Bataković, Histoire du peuple serbe, (sous la direction de) D. T. Bataković, L'Age d'Homme, Lausanne 2005.
  • Dušan T. Bataković, The Kosovo Chronicles, Plato Books, Belgrade 1992.
  • The Serbs and Their National Interest, N. Von Ragenfeld-Feldman & D. T. Bataković (eds.), SUC, San Francisco & Belgrade 1997
  • Kosovo and Metohija. Living in the Enclave, D. T. Bataković (ed.), Institute for Balkan Studies, SASA, Belgrade 2007.
  • Dušan T. Bataković, Kosovo. Un conflit sans fin ?, Lausanne, L`Age d`Homme 2008.
  • Dušan T. Bataković, Serbia’s Kosovo Drama. A Historical Perspective, Čigoja Štampa, Belgrade 2012.