Cezayir
Cezayir | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
Paytext | Cezayir | ||||||||||||||
Bacarê tewr gırdi | Cezayir | ||||||||||||||
Zıwan | Erebki | ||||||||||||||
Hukmat | Demokratik Cumhuriyet | ||||||||||||||
Erd | |||||||||||||||
- Pêro-piya | 2,381,740 | ||||||||||||||
- % awe | (%) 0.1 | ||||||||||||||
Nıfus | |||||||||||||||
- Pêro-piya | 32,854,000 | ||||||||||||||
- Sıxletiya nıfusi serê km² | 13/km² | ||||||||||||||
Yewiya perey | Dinar (DZD ) |
||||||||||||||
Wareyê saete | +1 | ||||||||||||||
Kılmkerdışê pela interneti | .dz | ||||||||||||||
Kodê têlefoni | +213 |
Cezayir mıntıqa ra zımeyê (şımalê) qıtay Afrika dero. Zımey (Şımalê) Cezayir de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Moritanya, Mali u Nijer; (rocvetış, şerq) de Tunus u Libya; rocawan (ğerb) de Fas u Sahraya Gerb estê. Paytextê Cezayir Suke Cezayiro. Cezayir ezaê Mıletê Yewbiyayey u Yewiya Erebia.
Tedeestey
Tarix[bıvurne | çımey bıvurne]
Tarixê Cezayir zaf acıkliya. Ewelunra Berberun ronıştı bı. Feqat beneta serunra 200 - 800 da İmperatoriya Roma u İmperatoriya Bizansi erdê Cezayir işğal kerd. Seserra 8. daEmevi Erebun hıkum kerd Cezayir u Berberun piyeri İslamiyet qebul kerde. Seserra 15. da İspanya hucum kerd da Cezayir. Feqat Barbaros İmperatoriya Usmanıcan ra yardım vaşt. Seserran 15 - 19. da Cezayir gırêdaey İmperatoriya Usmanıcan.
Seserran 19. Fransa Cezayir işğal kerd u Cezayir biya koloniya/mıstemera Fransa. Eskerê Fransa zaf terteley kerd u dızda erdê şarê Cezayirun. Serrun ra 1954 - 1962 şare Cezayirun fetılna zulumkar Fransa. Feqat ewra şarê Cezayir raxat niya; cenga sivilun raxat ni deci.
İklım u sûki[bıvurne | çımey bıvurne]
İklimê Cezayir vuriyeno. Zımeyê (Şımalê) Cezayir da, iklim weşa. Feqat veroce (cenub) Cezayir zaf germina; tici zaf erzena. Verocê (cenubê) Cezayir colun ra vıraziya. Mıntıqa ra Deryao Sıpê (Deryao Miyanên) de hewa zaf wenika.
Sûkê (Bacarê) Gırdi:
- 1. Cezayir, Nıfus: 1,519,570
- 2. Oran, Nıfus: 700,000
- 3. Constantine, Nıfus: 500,000
- 4. Adrar, Nıfus: 326,429
- 5. Annaba, Nıfus: 348.554
Sûka Cezayiri merkezê iqtısad u siyasetê Cezayira. Banê tarixi zafa.
Nıfus[bıvurne | çımey bıvurne]
Nıfusê Cezayiri 32 milyono. % 90 şarê Cezayir ronıştı ya zımeyê (şımalê) Cezayir. % 99 şarê Cezayir Ereba u Berbera. % 99 şare Cezayir Mısılmana. Merdumê ğeribi taêya. Zıwano resmi Erebkiyo; feqat % 20 merdumê Cezayir Berberki qısey kenê. Nuskar u wendoğê xo zafê.
İqtısad[bıvurne | çımey bıvurne]
İqtısad ê Cezayir qewetın niyo. Endustriy petrol u qaz zaf muhima. Standardê xeyat hol niya.
Çımey[bıvurne | çımey bıvurne]
- CIA World Factbook, be İngilizki
- El Mouradia Sitey Serweziri, be Fransızki u Erebki
- Sitey Meclisê Cezayiri
- Huner u Mimarina Cezayiri الجزائر فن و هندسة
|