幫助:稠使其詞語

Lài-nguòng: Wikipedia
Tiéu gáu: īng-dô̤sìng-tō̤
Bàng-uâ-cê: Hók-ciŭ-uâ táu-dā̤ dŭ mò̤ tūng-ék gì Háng-cê, gó-chṳ̄ mūi siŏh ciáh sṳ̀-diēng liĕk chók-lì gì Háng-cê dŭ mâ̤ siŏh-iông.[1] Â-dā̤ liĕk chók-lì săng buōng siŏng-dó̤i ciŏng-ngiĕk gì Hók-ciŭ-uâ sṳ̀-diēng diē-sié gì Háng-cê, ké̤ṳk nṳ̄-gáuk-nè̤ng có̤ dó̤i-bī, hĭ-uông dó̤i nṳ̄-gáuk-nè̤ng ô bŏng-cô.

Cī săng buōng sṳ̀-diēng sê:

  1. Dictionary of the Foochow Dialect, 3rd Edition (R. S. Maclay, C. C. Baldwin & S. H. Leger, 1929)
  2. 福州方言词典,冯爱珍,江苏教育出版社, 1998
  3. 福州方言词典,李如龙, 梁玉璋,邹光椿 & 陈泽平,福建人民出版社,1994

hŭng-biék sāi “Mò̤ 摩”、“Hùng 馮”、“Lī 李” lì biĕu-gé. Gì-dṳ̆ng “〇” dâi-biēu kuók-cê, cáuk-ciā mâ̤ báik diŏh ciŏng siā.

Nâ sê nṳ̄ buóh siŏng siā Háng-cê uòng-ciŏng gì uâ, kī-dâe̤ng cê̤ṳ-é siŏh diēng: cêng-lĭk-liông gì biê-miēng sāi bék-nè̤ng mâ̤ ṳ̀ng-ê huôi-é gì siā-huák, nâ mò̤ Háng-cê gì iŭ-diēng cêu ké̤ṳk nṳ̄ có̤ mò̤ lāu.

漢字:福州話透底都無統一其漢字,故此每蜀隻辭典列出來其漢字都𣍐蜀樣。[1]下底列出來三本相對專業其福州話辭典裏勢其漢字,乞汝各儂做對比,希望對汝各儂有幫助。

茲三本辭典是:

  1. Dictionary of the Foochow Dialect, 3rd Edition (R. S. Maclay, C. C. Baldwin & S. H. Leger, 1929)
  2. 福州方言词典,冯爱珍,江苏教育出版社, 1998
  3. 福州方言词典,李如龙, 梁玉璋,邹光椿 & 陈泽平,福建人民出版社,1994

分別使“Mò̤ 摩”、“Hùng 馮”、“Lī 李”來標記。 其中“〇”代表缺字,作者𣍐仈着蔣寫。

僅是汝卜想寫漢字文章其話,起動汝注意蜀點:盡力量其避免使別儂𣍐容易會意其寫法,僅無漢字其優點就乞汝做無了。

Sèu Sāi gì sṳ̀-ngṳ̄ 稠使其詞語[Siŭ-gāi]

Ìng-chĭng 人稱[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

nè̤ng nøyŋ˥˧ 𠆧
nguāi I, me
nù-gă 奴家 奴家 我(女性) a slave, "I" used by women 僅中女界會使。
現在已經無儂使
cê-gă
cê-ă
自家 自家 自己 self, selves
nguāi-cê-gă 我自家 我自家 我自家 我自己 myself, myselves
nē̤ng-gă nøyŋ˥˥ ŋa˥˥
naŋ˥˥ ŋa˥˥
〇家 儂家 儂家 我們 we, us 舊底一般男界使
今旦男女通用
nē̤ng-gă-gáuk-nè̤ng nøyŋ˥˥ ŋa˥˥kɔk˨˩nøyŋ˥˧
naŋ˥˥ ŋa˥˥kɔk˨˩nøyŋ˥˧
儂家各儂 我們 we, our 舊底一般男界使
今旦男女通用
nù-gáuk-nè̤ng 奴各𠆧 奴各儂 我們(女性) we all, all of us(female) 僅中女界會使。
現在已經無儂使
nṳ̄ ny˧˧ 你,您 you
nṳ̄-gáuk-nè̤ng ny˧˧kɔk˨˩nøyŋ˥˧ 汝各𠆧 汝各儂 汝各儂 你們 you (pl.)
ĭ i˥˥ 他/她/它 him, she, it
ĭ-gáuk-nè̤ng i˥˥kɔk˨˩ nøyŋ˥˧ 伊各𠆧 伊各儂 伊各儂 他們 they, them

Lièng-sṳ̀ 連詞[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

ciŏng to take, sign of future, to help, to escort, to increase, long, large
ká̤ for, in behalf of
tá̤
gâe̤ng with, by, for, as, like to
hĕ̤k-ciā 或者 或者 或者 或者 or
buóh to peel, to extort, about to
but, only, simply, merely, if, but if
nâ-mò̤ 㑚毛 僅無 儷無 if not or none

Dŏng-sṳ̀ 動詞[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

ké̤ṳk khøy?˧˥ to beg, to ask alms, to request, to give, to allow, to permit, sign of passive voice
kĕk denoting cause, with, by, through
diŏh [2] 着/(著)[2] 着/(著)[2] to be at or in, ought, must, to have, to hit
sāi 使 使 使 使用,用 to order, to send, to use, to employ, to cause, need
téng to follow, to avail of, to embrance an opportunity by, through
ng-sê 伓是 伓是 伓是 不是
ĕng 放置,加進去 to put, to place, to arrange, to set
găk 相处,配合,聯合 to be at or in
ché̤ṳ to spy, to peep, to look slyly
giéng-gáe̤k 見覺 見覺 見覺 感覺,認為 to perceive

Hìng-ṳ̀ng-sṳ̀ 形容詞[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

dŏ̤
sâ̤
ciēu few, little, rarely, seldom, to owe, deficient


Ngṳ̄-ké-sṳ̀ 語氣詞[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

ĕng-lā̤ 安禮 廮𡅏 廮𡅏 表示強調
dò̤-lā̤ 掏禮 掏𡅏 掏𡅏 拿來,用來
gò̤ 語氣詞 a colloquial word
lāu done, finished, completed, sign of past tense
gò̤ lāu 〇了 放於句末,表示動作已完成

Ngià-ông Dâi-sṳ̀ 疑問代詞[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

diê which, what, whose, whoever
diê-nē̤ 俤〇 底所 哪裡 where
dĕ̤ng-nē̤ 〇〇 底所 哪裡 where?, how?
diê-uái 俤塊 底塊 哪裡 where 郊區儂其講法
diê-nè̤ng 俤𠆧 who?
niŏh-uâi 箬壞 多少 how much?
ká̤-diê 〇〇 快勢 為甚麼 why?, wherefore?
gáng-miéh-dâi 幹乜代 for what purpose (has he come)
幹乜勢 為甚麼
ciŏng-gì 將其 蔣其 怎麼樣 why, wherefore
ciŏng-iông-gì 將樣其 怎麼樣的 why, wherfore

Cī-dái 指代[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

cŭ-nē̤ 〇〇 這裡 here
cŭ-uái 〇〇 租塊 嚽塊 這裡 here, this place 郊區儂其講法
cī-dó̤i 只塊[3] 這裡 here, in this place
hŭ-nē̤ 〇〇 那裡 there, in that place
hŭ-uái 〇〇 夫塊 那裡 there, in that place 郊區儂其講法
ciŏng-uâng 將換 總款 總款 這樣 thus, so, in this manner
hŭ-uâng 夫款 那樣
cuòi this
huòi hui˥˧ that
[3] only, but, this, thus
ciā 這個 this, that, these, those
hiā 那個 that, that one, the other, very incessantly
ciā-cuòi 啫嚽 者嚽 者嚽 這個 this, this thing
hiā-huòi 那回 那個 that time or thing! an exclamation in trying to recall a thing to mind
gò̤-lòng 〇〇 整個 entire, whole one

Lò̤-cék 邏輯[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

chŭi-iòng 雖然 雖然 雖然 雖然
dáng-sê 但是 但是 但是 但是
ĭng-ôi 因為 因為 因為 因為
sū-ī 所以 所以 所以 所以
gó-chṳ̄ 故此 故此 故此 所以,故此 wherefore, therefore
diâng-diŏh 定着[2] 定着[2] 定着[2] 必須,必定
dăng daŋ˥˥
daŋ˧˧
現在;表提示、停頓或轉折 now, the present time

Huŏng-ôi 方位[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

gà̤-dēng 〇〇 懸頂 懸頂 上面 above, upon, a loft in the upper story
dīng-sié 頂勢 上面 above, upon, a loft in the upper story
â-dā̤ 下底 下面 below
ngiê-dāu 外斗 外面 outside, without
diē-sié 裡勢 裡勢/裏勢 裡勢/裏勢 裡面 in, within
dâi-dŏng 大中 臺中 臺中 中間 in the middle

Chĭng-chék gâe̤ng Chĭng-hŭ 親戚共稱呼[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

nòng-mâ 郎罷 郎爸 父親 a father 《全唐詩》顧況其詩《囝》裏勢寫做“郎罷”。
nòng-nā̤ 娘奶 娘奶 母親 a mother
giāng 兒子 son 《全唐詩》顧況其詩《囝》裏勢寫做“囝”。
lâu-guăng 佬官 老官 老官 公公 a husband's father, (woman's) father-in-law
dài-gă 大家 臺家 臺家 婆婆 a husband's mother, (woman's) mother-in-law

Só-cê 數字[Siŭ-gāi]

Sì-găng 時間[Siŭ-gāi]

Ngàng-sáik 顏色[Siŭ-gāi]

Ké-guăng 器官[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

目睭 目睭 眼睛 eye

Gì-tă 其他[Siŭ-gāi]

Bàng-uâ-cê
平話字
tĕ̤k-ĭng
讀音
Háng-cê
漢字
Guăng-uâ gì huăng-ĭk
官話其翻譯
Ìng-ngṳ̄ gì huăng-ĭk
英語其翻譯
gāi-sék
解釋
Mò̤
Hùng

ô to have, to be, to exist to get, yes
mò̤ 無/毛 沒有 not, no, none, without, wanting
â̤ (亻鞋) can, is able, possibly
mâ̤ 𣍐 𣍐 不會 cannot
câi-ĭ 在伊 在伊 在伊 隨他的便
不管他做的事
let him do
buóh dĭh 剝值 卜挃 determined to have
diŏh ô 着有[2] 着有[2] 應該有
活該
báik 知道 to know, to understand
â̤ báik ɛ˥˧ bai˨˦ (亻鞋)仈 會八 會八 會知道
mâ̤ báik mɛ˥˧ bai˨˦ 賣仈 𣍐八 𣍐八 不知道
mò̤-niĕ-ài 無〇〇 無年呆 無能耐 沒辦法 cannot
diô
道路
a road, a path, a way, journey
câ, cá 剛剛,剛才 now, present, suddenly 現在福州儂一般讀“ciá”其音
ciáh 剛剛,剛才 just now

Gāi-sék 解釋[Siŭ-gāi]

  1. 1.0 1.1 《福州方言词典·前言》,李如龙, 梁玉璋,邹光椿 & 陈泽平
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 “着”敆今旦臺灣其正體字裡勢寫作“著”字。注意共“著急”(ciók-gék)其“著”字、“著作”(dé̤ṳ-cáuk)其“著”字發音區別開來。
  3. 3.0 3.1 注意“只”字字伓是簡體字,伓通寫“蜀隻”其“隻”字。

Chăng-kō̤ cṳ̆-lâiu 參考資料[Siŭ-gāi]

  1. Dictionary of the Foochow Dialect, 3rd Edition (R. S. Maclay, C. C. Baldwin & S. H. Leger, 1929)
  2. 福州方言词典,冯爱珍,江苏教育出版社, 1998
  3. 福州方言词典,李如龙, 梁玉璋,邹光椿 & 陈泽平,福建人民出版社,1994

Gái Káng 再看[Siŭ-gāi]