Republica

Dins una definicion larga, una republica es un estat o un país dirigit per de personas que fondan lo seu poder politic dins la volontat democratica del pòble e dins lo qual los ciutadans tenon lo drech de vòte , çò que balha al govèrn lo fondament de la legimitat e de la sobeiranetat. Atal, las monarquias e las republicas son de concèptes que s'excluson mutualament. Cal desassociar los concèptes de republica e de democracia. Dins aquel sens las monarquias constitucionalas, e mai que sián de sistèmas electorals democràtics, son pas de republicas. De còps que i a d'unas dictaduras se nomenèron "republicas" solament per mostrar que son poder es afranquit d'un monarca.

Istòria

Dins l'antiquitat

Dins l'Antiquitat, se concebiá pas la Republica del meteis biais coma s'entend lo concèpte actual en sciéncia politica.

E mai que Republica vòlga díser "la causa publica", totes podián pas participar a aquela causa publica. Dins la democracia atenenca teniá pas lo meteis sens que ten actualament. En realitat, las pòlis grègas foguèron governats per d'oligarcas (aristoi, "Los melhors") al nom dels ciutadans (totes los membres del pòble èran pas ciutadans) èran eles sols que prenián part a las discussions dins l'agòra. (Se pòt pas díser que la Republica antica èra "mal nomenada" perque la nocion de libertat èra diferenta a aquesta epòca).

Entre los paucs tèxtes antics rescapats de l'Edat Mejana, i a La Republica de Platon. Malgrat los ideals nauts desvolopats, quand Platon prepausarà son idèa politica en practica dins la pòlis de Siracusa lo resultat serà un fracàs complet.

Tanben Ciceron temptèt una causa comparabla pendent la Roma Antica e tanpauc capitèt pas de renforçar lo govèrn de la Republica Romana.