Sûrî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Here cem: navîgasyon, lêgerîn
الجمهورية العربية السورية
Al-Jumhūriyyah al-'Arabiyyah as-Sūriyyah
Komara Erebî ya Sûriyê
Alaya Sûriyê Nîşana Sûriyê
(Ala) (Nîşan)
Sirûda netewî: Homat el-Diyar
Syria (orthographic projection).svg
Zimanên fermî Erebî


Zimanên nefermî Kurdî, ermenî, sûryanî û turkmenî
Paytext Şam
33°30′Bk 36°18′Rh / 33.5°Bk 36.3°Rh / 33.5; 36.3
Bajarê mezin Şam
Sîstema siyasî Komar
 - Serkomar
 - Serekwezîr
Beşar el-Ased
Muhammad Naji al-Otari
Rûerd
 - Giştî
 - Av (%)

185.180 km2
1,1
Gelhe
 - Giştî (2009)
 - Berbelavî

22.198.110 kes
119,9 kes/km2
Serxwebûn 17'ê avrêlê 1946 ji Fransayê
Dirav Pounda sûrî (SYP)
Dem UTC+2
Nîşana înternetê .sy
Koda telefonê +963
Sy-map.png

Sûrî (bi erebî: سوريا ‎ Sūriyā) an jî Komara Erebî ya Sûriyê (الجمهورية العربية السورية Al-Jumhūriyyah al-'Arabiyyah as-Sūriyyah) welat û dewletek di rojhilata navîn de e. Li wir nêzîkî 18 milyon kes hene. Serbajarê Sûriyê Şam e.

Gelên Sûriyê[biguherîne]

Wekî ku tê zanîn, hêjmara hemwelatiyên Suriyê zêdeyî 19 milyonan ne, % 75-ên van jî ne ereb in. Hêjmarek mezin Kurd in (li gorî sîyaseymedarên kurd yê Sûriyê, sê milyon kurd hene; hinek jî dibêjin ku sê milyon in) her wiha jî hêjmarek pir mezin ji aramî (sûryanî), turkmen, ermenî, druzî û hîn jî hene.

Ev gelan jî di heremên xwe yên esîl de dijîn û di dîrokê de îsbatên hebûna wan hene, lê dewleta Suriyê ya Baasîzm (Nasirîzim), van hemûyan înkar dike û ji bilî ereban tu kesî nasnakê. Yanî dive ku her kes bibe Ereb. Ku tu nebî Ereb jî, wê demê tu bi îxanet û ajantiya împeryalîzmê û Sehyunîzmê ve têy suçdar kirinê.

Bajar[biguherîne]

Bajarên mezin Şam, Haleb û Hims in. Bajarên ku bi piranî kurd in Efrîn, Heseke, Qamişlo, Dêrîk, Kobanî, Serê Kaniyê, Amûdê û Tirbespî ne.

Rejîma Suriyê[biguherîne]

Rejîma Suriyê ya ku di bin destê hişk û reş yê partiya “El-Baas” (ya ku bi înqîlabeke hovane derbasî ser desthilatiyê bû) de ye. Ev bû çiqas salin bi dîktatoriyeke ku nayê wesfkirinê û bi riya girtin, zilm, zor, zext û tirsandin û tehdîd û kuştinan re desthilatdariya xwe ya diktator bi rêve dibe û didomîne. Desthilatiya ku di destê malbata Hafiz el-Ased û çend mirov û xulamên wan yên hov de ye, hemû ecayib û felaket bi serê gel de anîn. Di destpêkê, di sere gelê xwe (Ereb) de û pişt re jî, di sere hemû gel û netewên ku bi darê zorê tevlî dewleta Suriyê kirine anîn.

Ol[biguherîne]

Li gelî Sûrîyêyê 90% xwe misilmanên ne. (74% sunî û 16% alawî/druzî). 10% en xwe xristiyanên in. [1]

Çavkanî[biguherîne]

  1. Middle East: Syria wwww.cia.gov

Girêdanên derve[biguherîne]