Турци
|
|||||
Девиз: «Yurtta Barış, Dünyada Barış («Мир в стране, мир во всём мире»)» |
|||||
Турцин къоман гимн | |||||
Кхоьллина | 29 октябрь 1923 | ||||
Официалан мотт | Туркойн | ||||
Коьрта гӀала | Анкара | ||||
Яккхий гӀаланаш | Стамбул, Анкара, Измир, Бурса, Адана, Анталья, Конья | ||||
Урхаллин тайпа | Парламентан республика | ||||
Президент Премьер-министр |
Абдулла Гюль Реджеп Тайип Эрдоган |
||||
Латта • Массо • % хина тӀехле. |
36-гӀа дуьненахь 783 562[1] км² 2013 |
||||
Бахархой • Мах хадор (2000) • Бахархой ларар (2000) • Луьсталла |
75 762 621 [2] адам. 67 803 927 адам. 97 адам./км² (88-гӀ) |
||||
ДЧС (НЭТ) • Дерриге (2012) • ХӀораннан а сина |
1,125 трлн[3] $ 15000 $ |
||||
АДКМ (2013) | 0,722[4] (лакхара) (90-гl) | ||||
Бахархой цӀераш | турко, туркой | ||||
Ахча | Турецин лира (TRY, код 949) | ||||
Интернет-домен | .tr | ||||
Код ISO | TR | ||||
Код МОК | TUR | ||||
Телефонан код | +90 | ||||
Сахьтан асаш | +2 (аьхккий +3) |
Координаташ: 39°00′00″ къ. ш. 35°00′00″ м. д. / 39.00000° къ. ш. 35.00000° м. д. (G) (O)
Туркойчоь[5] Турци[6] (турк. Türkiye Cumhuriyeti, — къилб-малхбузехь Азихьар мохк бу, жим латт дакъ Европен чохьа ду. Туркойн Мохк хьа хил бу 1923 шарахь lосман Пачхьалкх дlа йохайн чол тlехь, цул хьал lосман Пачхьалкх аьла бойзаш хил бу Туркойн Мохк.
Малхбалехь Гуьржий-Мохкац а, Эрмалой-Мохкац а, Азирбайджанац (Нахичеван) а доза ду.Малхбузехь Жаьлтий-Мохкац а, Болгариц а доза ду. Къилб-Малхбалехь Гlаьжарий-Мохкац а, lиракъац а, Шама мохкац доза ду. Туркойн Мохкан гуо бекхан lалаш биъ хlорда бу. Къилбседехь lаьржа хlорданца а, къилбехь Юкъерчур хlорданац а, малхбузехь Эгайн хlорданац а,Мрамор чукхет-хlорданац а аре йолуш бу Туркойн Мохк.
Турцин илаш (провинцеш)[нисъе | нисъе чухулара]
№ | Ил (нох.) | Ил (тур.) | Майда ила, (км²) |
Бахархой ила,[7] (2009)(адам.) |
Адамийн луьсталла, (адам./км²) |
Адм. юкъ |
Бахархой адм. юкъан, (адам.) |
Автомобильни номеран код |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Аграш | Ağrı | 11 315 | 537 665 | 47,52 | Агры (Каракёсе) | 79 764 | 04 |
2 | Адана | Adana | 14 256 | 2 062 226 | 144,66 | Адана (агл.) | 1 130 710 | 01 |
3 | Адыяман | Adıyaman | 7 572 | 588 475 | 77,72 | Адыяман | 178 538 | 02 |
4 | Айдын | Aydın | 7 922 | 950 757 | 120,01 | Айдын | 142 267 | 09 |
5 | Аксарай | Aksaray | 8 051 | 396 084 | 49,20 | Аксарай | 129 949 | 68 |
6 | Амасья | Amasya | 5 731 | 365 231 | 63,73 | Амасья | 74 393 | 05 |
7 | Анкара | Ankara | 25 615 | 5 017 914 | 195,90 | Анкара (агл.) | 3 203 362 | 06 |
8 | Анталья | Antalya | 20 599 | 1 719 751 | 83,49 | Анталья | 603 190 | 07 |
9 | Ардахан | Ardahan | 5 495 | 133 756 | 24,34 | Ардахан | 17 274 | 75 |
10 | Артвин | Artvin | 7 493 | 191 934 | 25,62 | Артвин | 23 157 | 08 |
11 | Афьонкарахисар | Afyonkarahisar | 14 532 | 701 326 | 48,26 | Афьонкарахисар | 128 516 | 03 |
12 | Байбурт | Bayburt | 4 043 | 97 358 | 24,08 | Байбурт | 32 285 | 69 |
13 | Балыкесир | Balıkesir | 14 442 | 1 076 347 | 74,53 | Балыкесир | 215 436 | 10 |
14 | Бартын | Bartın | 1 960 | 184 178 | 93,97 | Бартын | 35 992 | 74 |
15 | Батман | Batman | 4 671 | 456 734 | 97,78 | Батман | 246 678 | 72 |
16 | Биледжик | Bilecik | 4 181 | 194 326 | 46,48 | Биледжик | 34 105 | 11 |
17 | Бингёль | Bingöl | 8 402 | 253 739 | 30,20 | Бингёль | 68 876 | 12 |
18 | Битлис | Bitlis | 8 413 | 388 678 | 46,20 | Битлис | 44 923 | 13 |
19 | Болу | Bolu | 10 716 | 270 654 | 25,26 | Болу | 84 565 | 14 |
20 | Бурдур | Burdur | 7 238 | 256 803 | 35,48 | Бурдур | 63 363 | 15 |
21 | Бурса | Bursa | 11 087 | 2 550 645 | 230,06 | Бурса (агл.) | 1 194 687 | 16 |
22 | Ван | Van | 20 927 | 1 022 330 | 48,85 | Ван | 284 464 | 65 |
23 | Газиантеп | Gaziantep | 7 194 | 1 285 249 | 178,66 | Газиантеп (агл.) | 853 513 | 27 |
24 | Гиресун | Giresun | 7 151 | 523 819 | 73,25 | Гиресун | 83 636 | 28 |
25 | Гюмюшхане | Gümüşhane | 6 125 | 186 953 | 30,52 | Гюмюшхане | 30 270 | 29 |
26 | Денизли | Denizli | 11 716 | 950 029 | 81,09 | Денизли | 275 480 | 20 |
27 | Диярбакыр | Diyarbakır | 15 162 | 1 362 708 | 89,88 | Диярбакыр | 545 983 | 21 |
28 | Дюздже | Düzce | 1 065 | 314 261 | 295,08 | Дюздже | 56 649 | 81 |
29 | Зонгулдак | Zonguldak | 3 470 | 615 599 | 177,41 | Зонгулдак | 104 276 | 67 |
30 | Измир | İzmir | 11 811 | 3 370 866 | 285,40 | Измир (агл.) | 2 232 265 | 35 |
31 | Йозгат | Yozgat | 14 083 | 682 919 | 48,49 | Йозгат | 73 930 | 66 |
32 | Кайсери | Kayseri | 17 116 | 1 060 432 | 61,96 | Кайсери (агл.) | 536 392 | 38 |
33 | Карабюк | Karabük | 2 864 | 225 102 | 78,60 | Карабюк | 100 749 | 78 |
34 | Караман | Karaman | 8 816 | 243 210 | 27,59 | Караман | 105 384 | 70 |
35 | Карс | Kars | 9 594 | 325 016 | 33,88 | Карс | 78 473 | 36 |
36 | Кастамону | Kastamonu | 13 473 | 375 476 | 27,87 | Кастамону | 64 606 | 37 |
37 | Кахраманмараш | Kahramanmaraş | 14 213 | 1 002 384 | 70,53 | Кахраманмараш | 326 198 | 46 |
38 | Килис | Kilis | 1 239 | 114 724 | 92,59 | Килис | 70 670 | 79 |
39 | Коджаэли | Kocaeli | 3 635 | 1 206 085 | 331,80 | Измит | 195 699 | 41 |
40 | Конья | Konya | 40 824 | 2 192 166 | 53,70 | Конья (агл.) | 742 690 | 42 |
41 | Кыркларели | Kırklareli | 6 056 | 328 461 | 54,24 | Кыркларели | 53 221 | 39 |
42 | Кыршехир | Kırşehir | 6 434 | 253 239 | 39,36 | Кыршехир | 88 105 | 40 |
43 | Кырыккале | Kırıkkale | 4 589 | 383 508 | 83,57 | Кырыккале | 205 078 | 71 |
44 | Кютахья | Kütahya | 12 119 | 656 903 | 54,20 | Кютахья | 166 665 | 43 |
45 | Малатья | Malatya | 12 235 | 853 658 | 69,77 | Малатья | 381 081 | 44 |
46 | Маниса | Manisa | 13 120 | 1 260 169 | 96,05 | Маниса | 214 345 | 45 |
47 | Мардин | Mardin | 9 097 | 705 098 | 77,51 | Мардин | 65 072 | 47 |
48 | Мерсин | Mersin | 15 737 | 2 271 400 | 144,34 | Мерсин | 545 000 | 33 |
49 | Мугла | Muğla | 12 716 | 715 328 | 56,25 | Мугла | 43 845 | 48 |
50 | Муш | Muş | 8 023 | 453 654 | 56,54 | Муш | 67 927 | 49 |
51 | Невшехир | Nevşehir | 5 438 | 309 914 | 56,99 | Невшехир | 67 864 | 50 |
52 | Нигде | Niğde | 7 318 | 348 081 | 47,57 | Нигде | 78 088 | 51 |
53 | Орду | Ordu | 5 894 | 887 765 | 150,62 | Орду | 112 525 | 52 |
54 | Османие | Osmaniye | 3 189 | 458 782 | 143,86 | Османие | 173 977 | 80 |
55 | Ризе | Rize | 3 792 | 365 938 | 96,50 | Ризе | 78 144 | 53 |
56 | Сакарья | Sakarya | 4 895 | 756 168 | 154,48 | Адапазары | 283 752 | 54 |
57 | Самсун | Samsun | 9 474 | 1 209 137 | 127,63 | Самсун | 363 180 | 55 |
58 | Сивас | Sivas | 28 129 | 755 091 | 26,84 | Сивас | 251 776 | 58 |
59 | Сиирт | Siirt | 5 465 | 263 676 | 48,25 | Сиирт | 98 281 | 56 |
60 | Синоп | Sinop | 5 858 | 225 574 | 38,51 | Синоп | 30 502 | 57 |
61 | Стамбул | İstanbul | 5 170 | 11 622 257 | 2248,02 | Стамбул (агл.) | 8 803 468 | 34 |
62 | Текирдаг | Tekirdağ | 6 345 | 623 591 | 98,28 | Текирдаг | 107 191 | 59 |
63 | Токат | Tokat | 9 912 | 828 027 | 83,54 | Токат | 113 100 | 60 |
64 | Трабзон | Trabzon | 4 495 | 975 137 | 216,94 | Трабзон | 214 949 | 61 |
65 | Тунджели | Tunceli | 7 406 | 93 584 | 12,64 | Тунджели | 25 041 | 62 |
66 | Ушак | Uşak | 5 174 | 322 313 | 62,29 | Ушак | 137 001 | 64 |
67 | Хаккяри | Hakkâri | 7 729 | 236 581 | 30,61 | Хаккяри | 58 145 | 30 |
68 | Хатай | Hatay | 5 678 | 1 448 418 | 255,09 | Антакья | 144 910 | 31 |
69 | Чанаккале | Çanakkale | 9 887 | 464 975 | 47,03 | Чанаккале | 75 810 | 17 |
70 | Чанкыры | Çankırı | 8 411 | 270 355 | 32,14 | Чанкыры | 62 508 | 18 |
71 | Чорум | Çorum | 12 833 | 597 065 | 46,53 | Чорум | 161 321 | 19 |
72 | Шанлыурфа | Şanlıurfa | 19 091 | 1 443 422 | 75,61 | Шанлыурфа (Урфа) | 385 588 | 63 |
73 | Ширнак | Şırnak | 7 296 | 353 197 | 48,41 | Шырнак | 52 743 | 73 |
74 | Ыгдыр | Iğdır | 3 584 | 168 634 | 47,05 | Ыгдыр (Игдир) | 59 880 | 76 |
75 | Ыспарта | Isparta | 8 733 | 513 681 | 58,82 | Ыспарта (Испарта) | 148 496 | 32 |
76 | Эдирне | Edirne | 6 241 | 402 606 | 64,51 | Эдирне | 119 298 | 22 |
77 | Элязыг | Elazığ | 9 181 | 569 616 | 62,04 | Элязыг | 266 495 | 23 |
78 | Эрзинджан | Erzincan | 11 974 | 316 841 | 26,46 | Эрзинджан | 107 175 | 24 |
79 | Эрзурум | Erzurum | 24 741 | 937 389 | 37,89 | Эрзурум | 361 235 | 25 |
80 | Эскишехир | Eskişehir | 13 904 | 706 009 | 50,78 | Эскишехир | 482 793 | 26 |
81 | Ялова | Yalova | 403 | 168 593 | 418,34 | Ялова | 70 118 | 77 |
Массо | 781 978 | 71 977 744 | 92,05 |
Билгалдахарш[нисъе | нисъе чухулара]
- ↑ CIA - The World Factbook
- ↑ Счётчик населения Турции (30.10.13.).
- ↑ The World Factbook
- ↑ Human Development Report 2013 (ингалс.). United Nations Development Programme (2013). Архив йина хьалхара хьастан чура 2013 шаран 13 августехь.
- ↑ Туркойчоь Европан Бартана юкъаэцарца доьзна дагадовларш карладохуш ду
- ↑ А.Г. Мациев, А.Т Карасаев Русско-чеченский словарь. — Русский язык, 1978. — 728 с.
- ↑ Turkish Statistical Institute 2009 Census, population living in cities. Turkish Statistical Institute (2010). Архив йина хьалхара хьастан чура 2012 шаран 6 августехь. Теллина 2010 шаран 25 январехь.
Европан пачхьалкхаш | ||
Австри · Азербайджан¹ · Албани · Андорра · Белорусси · Бельги · Болгари · Босни а, Герцеговина а · Ватикан · Йоккха Британи · Венгри · Германи · Греци · Гуьржех¹ · Дани · Ирланди · Исланди · Испани · Итали · Казахстан² · Латви · Литва · Лихтенштейн · Люксембург · Македони · Мальта · Молдави · Монако · Нидерландаш · Норвеги · Польша · Португали · Росси² · Румыни · Сан-Марино · Серби · Словаки · Словени · Турци² · Украина · Финлянди · Франци · Хорвати · Ӏаьржаламанхойчоь · Чехи · Швейцари · Швеци · Эстони
Йозуш йолу мехкаш: Аландийн гӀайренаш · Гернси · Гибралтар · Джерси · ГІайре Мэн · Фарерийн гӀайренаш · Шпицберген · Ян-Майен Къобалцайина а, ахкъобалйина а пачхьалкхаш: Косово · Приднестровье ¹ Цхьа дакъа Европехь я еррига Азехь, дозане хьаьжина. ² Еррига Азехь. |
ХӀара яззам табарна бакъхьа ду?:
|