Kościół łaciński

Klasyfikacja systematyczna wyznania

Chrześcijaństwo  └ Katolicyzm

Katedra biskupa Rzymu w bazylice św. Jana na Lateranie

Kościół łaciński, Kościół rzymskokatolicki (Kościół katolicki obrządku łacińskiego, Kościół zachodni) – największa liczebnie część Kościoła katolickiego, mająca własną, odrębną tradycję liturgiczną oraz własną i odrębną strukturę; głową Kościoła rzymskokatolickiego jest biskup Rzymu, czyli papież.

Z danych opublikowanych w „Annuario Pontificio” w 2010 wynika, że do Kościoła łacińskiego należy ok. 1 mld 130 mln ludzi, czyli ok. 98,5% katolików.

Nazwa

Katolicki – słowo wywodzi się przez łac. ‘catholicus’ z greki καθολικός (katholikos) i znaczy „powszechny”. O powszechności Kościoła mówi nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary. Niejako potwierdza to św. Augustyn pisząc, że odnośnie do ksiąg kanonicznych trzeba kierować się powagą Kościołów katolickich, czyli tych, które założyli apostołowie. Po schizmie wschodniej (1054) kościoły bizantyjskie nazwały się prawosławnymi, chcąc w ten sposób pokazać, że posiadają pełnię prawdy (w sposób prawowierny chwalą Boga). Nazwa „katolicki” utrzymała się przy Kościele związanym z Rzymem także po reformacji (1517) i miała odróżniać go również od protestantyzmu.

Rzymski – jest odniesieniem do tradycji pentarchiatu. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa Rzym stanowił jeden z podstawowych ośrodków religijnych zwanych patriarchatami, na których czele, zgodnie z ówczesną organizacją stał patriarcha. Do Benedykta XVI tytuł patriarchy był jednym ze zwyczajnych tytułów papieża.

Łaciński – jest odniesieniem do tradycji liturgicznej. Każdy z patriarchatów w pierwszych wiekach chrześcijaństwa ukształtował własne formy liturgiczne, które dotyczyły nie tylko samego języka, ale również w ogóle obrzędów. Liturgia łacińska stała się wyraźnym wyróżnikiem po soborze trydenckim (1545-1563), kiedy pierwszy raz skodyfikowano ją i uczyniono uniwersalną dla całego Kościoła. Ostatnia reforma rytu liturgicznego odbyła się za sprawą soboru watykańskiego II.

Zachodni – jest pojęciem mającym wyróżnić wspólnotę we wnętrzu samego Kościoła katolickiego i odróżnić ją od katolickich Kościołów wschodnich.

Charakterystyka

Organizacja

Struktura Kościoła rzymskokatolickiego jest ściśle hierarchiczna tak jak wszystkich Kościołów katolickich. Podstawową komórką organizacyjną jest parafia. Parafie tworzą diecezje, na których czele stoi biskup. Biskup diecezji rzymskiej jest jednocześnie głową Kościoła łacińskiego (jak również katolickiego). Dla usprawnienia administracji stosowane są również pomocnicze jednostki administracyjne (np. dekanaty, regiony, prowincje).

Biskupi diecezji podlegają wyłącznie papieżowi, ale jednoczą się dla wspólnej pracy w konferencje lub synody. Wbrew obiegowej opinii sobór nie jest zgromadzeniem właściwym dla Kościoła rzymskokatolickiego, ale dla Kościoła katolickiego.

Całość organizacji Kościoła łacińskiego zawarta jest w Kodeksie prawa kanonicznego, który jest podstawowym dokumentem prawnym wspólnoty. Ostatnia redakcja Kodeksu miała miejsce w 1983.

Obecnie, polska siedziba, znajduje się na ul. Ks. Kard. S. Wyszyńskiego 6, 01-015 Warszawa

Duchowieństwo

W Kościele rzymskokatolickim, tak jak w całym Kościele katolickim obowiązują trzy stopnie święceń: diakonat, prezbiterat i episkopat. Cechą wyróżniającą duchownych łacińskich od innych duchownych katolickich jest obowiązkowy celibat dla prezbiterów.

Liturgia

Ryt łaciński rożni się od stosowanych w innych Kościołach katolickich. Obecnie obowiązująca formą liturgiczną jest tzw. Novus Ordo Missae opracowana po Soborze Watykańskim II. Wcześniej obowiązującą była forma skodyfikowana przez Sobór Trydencki, który jako pierwszy ujednolicił liturgię łacińską. Forma trydencka może być nadal stosowana w liturgii jako dodatkowa (łac. extraordinaria).

Wbrew powszechnej opinii nadal językiem obowiązującym w liturgii rzymskokatolickiej jest łacina. Wprowadzenie języków narodowych do liturgii ma formę rozwiązania dozwolonego.

Zobacz też

• Kuria Rzymska
• Kościół katolicki wobec integracji europejskiej

Bibliografia

• Codex Iuris canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus, Kodeks prawa kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu. Tekst dwujęzyczny, Edward Sztafrowski (tumaczenie) i komisja naukowa pod redakcją Kazimierza Dynarskiego. Poznań: Pallottinum, 1984.
• Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Julian Groblicki, Eugeniusz Florkowski (redaktorzy naukowi). Wyd. 3. Poznań: Pallottinum.

Linki zewnętrzne

• Strona Stolicy Apostolskiej