Urtarrilaren 6

Urtarrilen 6a gregoriotar egutegiaren urteko seigarren eguna da. 359 egun falta dira urtea amaitzeko, 360 egun bisurteetan.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 1978 - Kalez jantzitako guardia zibil batek Gernikako taberna batean Manuel Varela Reyes balaz zauritu zuen.
• 1979 - ETAk, Antonio Ramirez Gallardo goardia zibila eta bere neskalaguna erail zituen Beasainen.
• 1985 - 1985eko urtarrileko Europako hotzaldian jazo zen.

Mundua

• 1492 - Errege-erregina Katolikoek, Granada konkistatuta, Errekonkistari amaiera eman zioten.
• 1540 - Henrike VIII.a Ingalaterrakoa laugarrenez ezkondu zen, Cleves-eko Anne-rekin.
• 1912 - Estatu Batuek Mexiko Berriaren sarrera onartu zuten, hori dela Mexiko Berria AEBetako 47. estatua bihurtu zen.
• 1929 - Marine estatubatuarrek Nikaragua inbaditu zuten.
• 1985 - 1985eko urtarrileko Europako hotzaldian jazo zen.
• 2000 - Ordesa eta Perdidoko Parke Nazionaleko paraje batean azken bukardoa hilik topatu zuten.
• 2005 - 2005eko urakan denboraldia amaitutzat eman zen Zeta ekaitz tropikalak indarra galtzean. 2005.ean inoiz egondako ekaitz eta urakan kopururik handiena izan eta gero.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• 1911 - Toribio Altzagaren Txanton Piperri lehenengoz antzeztu zen.

Mundua

• 1948 - John Huston estatubatuar zinema zuzendariaren The Treasure of the Sierra Madre filma estreinatu zen.
• 1994 - Galicia Hoxe galizierazko egunkaria kaleratu zuten lehen aldiz.
• 1998 - Lucia Etxebarria idazleak Nadal Saria eskuratu zuen Beatriz y los cuerpos celestes eleberriarengatik.

Zientzia eta teknologia

• 1838 - Samuel Morsek telegrafo elektrikoa lehen aldiz erakutsi zuen.
• 2000 - Ordesa eta Perdidoko Parke Nazionaleko paraje batean azken bukardoa hilik topatu zuten.

Kirolak

• 2007 - Unai Etxepare Elizegi mendizale lesakarra Anayet mendia jaisten ari zenean hil zen.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1568 - Henrike Ezponda, zuberoar legegizona eta historiagilea (h. 1643).
• 1892 - Jesus Agirregabiria, gipuzkoar tenorra (j. 1975).
• 1898 - Adoración Cuadra de Miguel, nafar ehun urteko emakumezkoa (h .2004).
• 1931 - Jesus Alberdi Egileor, gipuzkoar bertsolaria (h. 2008).
• 1942 - Benito Lertxundi, euskal abeslaria eta kantautorea.
• 1946 - Anton Arieta Arieta II.a, bizkaitar futbolaria.
• 1958 - Unai Parot, ETAkidea.

Mundua

• 1367 - Rikardo II.a Ingalaterrakoa (h. 1400).
• 1412 - Joana Arc-ekoa, frantziar militarra eta saindua (h. 1431).
• 1745 - Etienne Montgolfier frantziar industriagizona eta asmatzailea (h. 1799).
• 1822 - Heinrich Schliemann, alemaniar aberatsa eta arkeologoa (h. 1890).
• 1848 - Khristo Botev, bulagariar idazlea (h. 1876).
• 1850 - Eduard Bernstein, alemaniar teorilari sozialista (h. 1932).
• 1868 - Vittorio Monti, italiar musikagilea, biolin jolea eta orkestra zuzendaria (h. 1922).
• 1878 - Carl Sandburg, estatubatuar poeta, historialaria, eleberrigilea eta folklorista (h. 1967).
• 1883 - Khalil Gibran, libanoar poeta, margolari, elaberrigile eta entsegugilea (h. 1931).
• 1912 - Celso Emilio Ferreiro, galiziar idazlea (h. 1979).
• 1913 - Loretta Young, estatubatuar aktorea (h. 2000).
• 1913 - Edward Gierek, poloniar politikari komunista (h. 2001).
• 1920 - Sun Myung Moon, Batasunaren Elizaren korear sortzailea (h. 2012).
• 1929 - Babrak Karmal, Afganistan|afganiar]] politikaria (h. 1996).
• 1931 - Juan Goytisolo, kataluniar idazlea.
• 1936 - Antonio López García, espainiar eskultorea eta margolari hiperrealista.
• 1938 - Adriano Celentano, italiar abeslaria, aktorea eta zinema zuzendaria.
• 1943 - Osvaldo Soriano, argentinar idazlea eta kazetaria (h. 1997).
• 1944 - Alan Stivell, bretainiar musikaria.
• 1954 - Anthony Minghella, britainiar zinema zuzendaria eta idazlea (h. 2008).
• 1955 - Rowan Atkinson, britainiar aktorea, idazlea eta komikoa.
• 1968 - John Singleton, estatubatuar zinema zuzendaria.
• 1972 - Nek, italiar abeslaria.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1827 - Francisco Egia, bizkaitar politikaria eta militarra (j. 1750).
• 1983 - Juan Inazio Goikoetxea Gaztelu, gipuzkoar olerkaria (j.1908).
• 2008 - Fernando Beorlegi, nafar margolaria. (j. 1928)
• 2014 - Kepa Bereziartua, [[1]] ezker abertzaleko alderdiaren lehendakaria

Mundua

• 1852 - Louis Braille, frantziar Braille kodearen sortzailea (j.1809).
• 1884 - Gregor Mendel, austriar abade eta zientzialaria (j. 1822).
• 1919 - Theodore Roosevelt, presidente estatubatuar ohia (j.1858).
• 1942 - Henri de Baillet-Latour, belgiar eta Nazioarteko Batzorde Olinpikoko hirugarren presidentea (j. 1876).
• 1976 - Óscar Esplá, espainiar musikagilea (j. 1886).
• 1981 - Antonio Suárez, espainiar txirrindularia (j. 1932).
• 1993 - Dizzy Gillespie, estatubatuar tronpeta-jotzailea (j. 1917).
• 1995 - Joe Slovo, hegoafrikar politikaria (h. 1926).
• 2006 - Ramona Komandantea edo Comandante Ramona, EZLNren ordezkarietako bat (j.1959).
• 2009 - Ron Asheton, The Stooges taldeko gitarra-jotzailearen gorpua aurkitu zuten. Egia esan, egun batzuk lehenago hila zegoen. (j. 1948)

Jaiak eta urteurrenak

• Kristauentzat Epifania edo Jaunaren Agerkundea (Erregeen eguna): Hego Euskal Herrian haurrei opariak, jostailuak eta opilak ematen zaizkie.
• Sehaska egutegiko izendegia: Agerne/Agerkunde/Agerpena eta Izar/Izarne.

Jaieguna ospatzen da ondoko herrietan:

• Araban: Samaniego.
• Nafarroan: Zangotza.

Urtarrilaren 5 | Urteko egutegi | Urtarrilaren 7