ლიბერია

ლიბერიის რესპუბლიკა Republic of Liberia ლიბერია
დევიზი: ”The love of liberty brought us here”
ჰიმნი: All Hail, Liberia, Hail!
დედაქალაქი (და უდიდესი ქალაქი)		მონროვია 6°19′ ჩ. გ. 10°48′ დ. გ.
ოფიციალური ენა		ინგლისური
რელიგია		85.5% ქრისტიანი 12.2% მუსლიმანი 1.5% ათეისტი 0.5% ტრადიციული
მთავრობა		უნიტარული საპრეზიდენტო კონსტიტუციური რესპუბლიკა
-	პრეზიდენტი	ელენ ჯონსონ სირლიფი
-	ვიცე-პრეზიდენტი	იოზეფ ბოკაი
-	მთავარი მოსამართლე	ჯონი ლუისი
ფართობი
-	სულ	111,369 კმ2 (103-ე)
-	წყალი (%)	13.514
მოსახლეობა
-	2007 შეფასებით	3,386,000 (132-ე)
-	სიმჭიდროვე	29 ად კაცი/კმ2 (174-ე)
მშპ (მუპ)		2005 შეფასებით
-	სულ	$1.6 მილიარდი (170-ე)
-	ერთ მოსახლეზე	$500 (178-ე)
აგი (1993)		0.311 (დაბალი)
ვალუტა		ლიბერიული დოლარი (LRD)
დროის სარტყელი		(UTC +0სთ.)
ქვეყნის კოდი		LBR
Internet TLD		.lr
სატელეფონო კოდი		231

ლიბერია - სახელმწიფო დასავლეთ აფრიკაში, ატლანტის ოკეანის სანაპიროზე. ლიბერიას დასავლეთით ესაზღვრება სიერა-ლეონე, ჩრდილოეთით გვინეა, აღმოსავლეთით კი კოტ-დ’ივუარი. ქვეყნის ფართობი შეადგენს 111,369 კმ², მოსახლეობა კი დაახლოებით ოთხ მილიონ ადამიანს. ლიბერიის ოფიციალური ენა არის ინგლისური, თუმცა ინგლისურის გარდა კიდევ ოცდაათამდე ადგილობრივ ენაზე საუბრობენ. ქვეყნის სანაპირო ზოლის უმეტესი ნაწილი მანგროს ტყეებით არის დაფარული, ამავდროულად ქვეყნის შიგნით ნაკლებად დასახლებული ადგილები შედგება ღია ტყეებისგან, რომლებიც მშრალ სათიბ-საძოვარ ზეგნებზე მდებარეობენ. კლიმატი ცხელი და ეკვატორულია, მაისი-ოქტომბრის პერიოდში არის წვიმის სეზონი რა დროსაც შეინიშნება ნალექთა მნიშვნელოვანი რაოდენობა, ხოლო დანარჩენი თვეების განმავლობაში ჰარმატანული ქარები ქრის. ლიბერია ასევე მოიცავს ზემო გვინეის ტყეების ორმოც პროცენტს.

პოლიტიკური წყობილება

• მმართველობის ფორმა : საპრეზიდენტო რესპუბლიკა.
• სახელმწიფოს მეთაური : პრეზიდენტი ელენ ჯონსონ-სირლიფი.
• საკანონმდებლო ორგანო :

• სენატი - 30 წევრი.
• წარმომადგენელთა პალატა -64 წევრი.

• ადმინისტრაციული დაყოფა : 15 პროვინცია.

ბუნება

მთავარი სტატია : ლიბერიის გეოგრაფია.

სანაპირო დაბლობი სუსტად დანაწევრებული და ადგილ-ადგუილ დაჭაობებულია. ქვეყნის სიღრმეში ვაკე მაღლდება (400-600 მ) და გადადის ტალღოვან ლეონე-ლიბერიის მაღლობში (მთა ნიმბა, 1752 მეტრი). არის რკინის, ალმასისა და ოქროს საბადოები.

ჰავა ცხელი და ნოტიოა. საშუალო თვიური ტემპერატურები 28 გრადუსზე მაღალია. ნალექები 1500-2000 მმ წელიწადში (შიგა რაიონებში) და 5000 მმ (ატლანტის ოკეანის სანაპიროზე).

მდინარეთა ქსელი ხშირია ყველაზე მნიშვნელოვანი მდინარეები - მანო, ლოფა, სენტ-პოლი (დიანი), სენტ-ჯონი, სესი, კავალი - ზემო და შუა დინებაში ჭორომიანია. სანაოსნოა მდინარე სენტ-პოლი (ქვემო დინებაში).

ტერიტორიის დაახლ. 1/3 დაფარულია ხშირი მარადმწვანე ეკვატორული ტყით. ნიადაგი წითელ-ყვითელ ლატერიტულია. ქვეყნის ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში არის ფოთოლმცვენი და ნათელი ტყეები. გვინეის საზღვართნ მაღალბალახოვანი სავანაა, სადაც ხარობს აკაცია და ბაობაბი. სანაპიროზე გავრცელებულია მანგროვიანი მცენარეულობა.

სავანაში ბინადრობს კამეჩი, ანტილოპა, ჯიქი, გარეული ღორი. ტყეში ბევრია მაიმუნი და გველი. მრავალფეროვანია ფრინველებისა და მწერების ფაუნა.

რელიგია

2008 წლის მიხედვით მოსახლეობის 85.5% ქრისტიანი, ხოლო 12.2% მუსლიმანია. მუსლიმანების ძირითადი ნაწილი წარმოადგენს მანდინკასა და ვაის ხალხებს. ტრადიციული აფრიკული რელიგიების მიმდევარია 5%, ხოლო 1.5% არა რელიგიურია. მოსახლეობის მცირე ნაწილი ასევე არის ბაჰაისტი, სიქი და ბუდისტი. ტრადიციული რელიგიებიდან ყველაზე გავრცელებულია პორო და სანდე.

ლიტერატურა

• Gilbert, Erik & Reynolds, Jonathan T (October 2003). Africa in World History, From Prehistory to the Present, Paperback, Prentice Hall. ISBN 978-0-13-092907-5. 
• (1997) Merriam Webster's Geographical Dictionary: 3rd Edition, Paperback, Merriam Webster Inc., Springfield. ISBN 0-87779-546-0. 
• (April 2005) „Liberians: An Introduction to their History and Culture“ (pdf). Culture Profile (19). წაკითხვის თარიღი: July 23, 2011. 

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში^? არის გვერდი თემაზე:

ლიბერია

• Chief of State and Cabinet Members
• Ministry of Public Works
• 2008 census
• Liberia