Rwanda

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Repubulika y’u Rwanda
Republic of Rwanda
République du Rwanda

Republika Rwandy
Flaga Rwandy
Godło Rwandy
Flaga Rwandy Godło Rwandy
Dewiza: (rw.) Ubumwe, Umurimo, Gukunda igihugu
(Jedność, Praca, Patriotyzm)
Hymn: Rwanda Nziza
Położenie Rwandy
Język urzędowy rwanda, angielski, francuski
Stolica Kigali
Ustrój polityczny republika
Głowa państwa prezydent Paul Kagame
Szef rządu premier Anastase Murekezi
Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe
145. na świecie
26 338 km²
5,3%
Liczba ludności (2010)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
80. na świecie
10 412 826[1]
395[1] osób/km²
Jednostka monetarna frank rwandyjski (RWF)
Niepodległość od Belgia Belgii
1 lipca 1962
Strefa czasowa UTC +2
Kod ISO 3166 RW
Domena internetowa .rw
Kod samochodowy RWA
Kod samolotowy 9XR
Kod telefoniczny +250
Mapa Rwandy

Rwanda, Republika Rwandy – państwo w środkowo-wschodniej Afryce, położone pomiędzy dwoma potężnymi sąsiadami, Demokratyczną Republiką Konga (dawniej Zairem) na zachodzie a Tanzanią na wschodzie. Oprócz tego graniczy z Ugandą na północy i Burundi na południu. Jest położona na bardzo pofałdowanym terenie, skąd wziął się przydomek Rwandy, Kraj tysiąca wzgórz (fran. Pays des Mille Collines /ˈpei də mil kolin/; Igihugu cy’Imisozi Igihumbi w jęz. kiniarwanda). Jeden z najgęściej zaludnionych krajów w Afryce.

Stolicą Rwandy jest liczące około 1 miliona mieszkańców Kigali. Posiada międzynarodowy port lotniczy. W okolicach wydobywa się rudy cyny.

Rwanda jest członkiem ONZ i od 29 listopada 2009 r. członkiem Wspólnoty Narodów.

Kraj jest najbardziej znany z jednego z najdramatyczniejszych wydarzeń ostatnich lat – ludobójstwa w 1994 roku, w którym śmierć poniosło co najmniej 800 000 ludzi.

Ustrój polityczny[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Ustrój polityczny Rwandy.

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Od 1 stycznia 2006 Rwanda jest podzielona na 5 prefektur, które z kolei dzielą się na dystrykty.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Geografia Rwandy.

Najwyższym szczytem Rwandy jest Karisimbi – 4507 m n.p.m.

Większe miasta poza stolicą to: Ruhengeri (ok. 100 tys. mieszk.), Butare (28,6 tys.), Gisenyi (29,1 tys.), Byumba (14,9 tys.) oraz Cyangugu (13,4 tys.).

Historia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Historia Rwandy.

Na początku XX w. Rwanda była kolonią niemiecką, po I wojnie światowej przeszła pod administrację belgijską jako mandat Ligi Narodów. Niepodległość uzyskała (razem z sąsiednim Burundi) w 1962 r. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych kraj ten, mimo waśni klasowych (często błędnie określanych mianem etnicznych), stanowił jedno z bogatszych państw czarnej Afryki. Jednak w latach dziewięćdziesiątych, między innymi z powodu dużego przeludnienia i braku ziemi uprawnej (do 300 mieszkańców na km²), stał się miejscem jednej z najbardziej krwawych w historii Afryki wojen domowych pomiędzy dwiema klasami reprezentującymi ten sam naród, Banyaruanda: Hutu (rolnikami) i Tutsi (właścicielami bydła – warstwą rządzącą). Podczas ludobójstwa w Rwandzie wymordowanych zostało ok. milion osób (nakręcono kilka filmów opowiadających o tych wydarzeniach, m.in. Hotel Ruanda i Strzelając do psów)[2].

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

 Osobne artykuły: Gospodarka RwandyNarodowy Bank Rwandy.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rwanda jest krajem o bardzo młodym społeczeństwie – średnia wieku wynosi 18,7 lat. (2008 r.)[3]
  • Przyrost naturalny: 2,84% (2010)[1]
  • Narodowości: głównie ludy Bantu, w tym 87,6% Hutu, 9,6% Tutsi, 1,8% Pigmeje Twa, 0,5% Lingala. Dodatkowo Rwandę zamieszkuje: 16 000 mieszkańców wywodzących się z Indii, 9 300 Arabów, 2 500 Francuzów, 300 Brytyjczyków i 100 Belgów.
  • Długość życia: mężczyźni – 45 lat, kobiety – 48 lat (jedna z najniższych w świecie)

Oprócz urzędowych języków angielskiego (znany przez lepiej wykształconych Rwandyjczyków i młodzież) i kiniarwanda, w użyciu jest także suahili (kiswahili). Zdecydowana większość ludności zna język francuski.

Religia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Świadkowie Jehowy w Rwandzie.
 Osobne artykuły: BaczweziKubandwa.

Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center[4][5]:

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

W Rwandzie znajdują się trzy parki narodowe: Park Narodowy Wulkanów (ang. Volcanoes National Park), w którym występują zagrożone wyginięciem goryle górskie, Park Narodowy Lasu Nyungwe (ang. Nyungwe Forest National Park) i Park Narodowy Akagera (ang. Akagera National Park). Wiele hoteli i ośrodków wypoczynkowych znajduje się również w miejscowości Gisenyi nad jeziorem Kiwu.

Polonia i poloniki[edytuj | edytuj kod]

W Rwandzie pracują liczni misjonarze i misjonarki z Polski (m.in. pallotyni, pallotynki i karmelici). W 1993 roku dużego wyczynu dokonali polscy kajakarze z klubu „Bystrze”, którzy przepłynęli kajakami od źródeł Nilu w jego górnym biegu. Pięciu polskich oficerów i chorążych wzięło udział jako obserwatorzy w misji pokojowej w Rwandzie w ramach sił UNAMIR.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 National Institute of Statistics of Rwanda: Statistical Yearbook 2011 Edition (ang.).
  2. Official Website of the Republic of Rwanda: Genocide (ang.). [dostęp 2010-07-20].
  3. Rwanda (ang.). W: The World Factbook [on-line]. CIA, 2008-08-07. [dostęp 2008-08-10].
  4. Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-10].
  5. Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-10].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]