1998
De Wikipedio
Historio > yarcento | ||||||||||
19ma yarcento 20ma 21ma yarcento | ||||||||||
Kursiva yaro ne inheras a ca yarcento: | ||||||||||
1900a yari: | 1900 | 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 |
1910a yari: | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
1920a yari: | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
1930a yari: | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 |
1940a yari: | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 |
1950a yari: | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 |
1960a yari: | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 |
1970a yari: | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 |
1980a yari: | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 |
1990a yari: | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 |
2000a yari: | 2000 |
Indexo
Eventi[redaktar | edit source]
Kosmo[redaktar | edit source]
- 6 di januaro - Usa sendas Lunar Spector ad orbito cirkum Luno. Ol trovos traiti di aquo.
- 8 di januaro - Kosmologisti anuncas ke l' expanso dil universo rapideskas.
- 2 di marto - Galileo-probilo trovas maro sub glaciala surfaco di Europa, satelito di Jupitero.
- 5 di marto - NASA anuncas ke Clementine-probilo trovis en Luno sate aquo por fuzeala fuelifo e suporto di homala koloniigo.
- 5 di junio - Japonia divenas membro di "kosmala" stati, kande ol sendas probilo a Marso.
- 20 di novembro - On komencas konstruktar internaciona kosmo-staciono.
Mondo[redaktar | edit source]
- 23 di februaro - Osama bin Laden deklaras jihad (milito) kontra Judi e "kruco-militeri".
- 2 di septembro - La tribunalo di UN punisas Jean-Paul Akayesu, ex-urbestro di Ruandana urbeto, pro naciono-mortigo. Antea judicio deklamesis en 1948.
- 1 di novembro - On fondas Europana Tribunalo pri Homala yuri.
Europa[redaktar | edit source]
- 2 di januaro - En Rusia uzeskas nova rublo pro ke l'inflaciono diminutas.
- 12 di januaro - 19 Europala stati abnegas la klonado di homo.
- 3 di februaro - En Italia pilotisto di Usan aero-forco ruptas per aeroplano metal-filego di acensilo, e 20 deklineri mortas.
- 6 di februaro - En Jordania Abdullah 2ma divenas regnanto segun l'impero da lua patro, rejo Hussein.
- 28 di februaro - Polico di Serbia komencas agi por exterminor "terorigisti" en Kosovo.
- 10 di aprilo - Unionita Rejio, Republiko di Irlando e maxim importanta partisi di Nord-Irlando paktas en Belfast pri paco.
- 25 di aprilo - En Hispania, Andaluzia, l' eskombreyo dil mino di Los Frailes krakas. L'eskombro minacas la ekologiala sistemo di nacionala parko di Doñana. La eskombral aquo duktesas aden Guadalquivir-rivero.
- 3 di junio - En Germania, Eschede, roto di superrapida treno krakas dum rapideso di 200 km/h. En la koliziono 101 homi mortas.
- 14 di junio - La ponto di Granda Belt en Dania inauguresas por trafiko.
- 12 di julio - Francia vinkas Brazilia 3X0 e ganas Mondala Kupo di Futbalo.
- 17 di julio - En St. Peterburg sepultesas la restaji dil caro Nikolai 2ma en bastiono di Petro-Paulo ye 80 yari pos la mortigo.
- 15 di agosto - En Nord-Irlando, Omagh, IRA explozigas bombo. L'ago esas maxim sangoza dum terorigala milito en Irlando: 29 mortas e 200 lezis su.
- 1 di septembro - Prezidanti Bill Clinton e Boris Yelcin negocias en Moskva pri ekonomiala krizo di Rusia.
Afrika[redaktar | edit source]
- 7 di agosto - En ambasadi di Usa en Dar es Salaam, Tanzania, e Nairobi, Kenia, explozas. 224 mortas e 4.500 lezis su.
- 20 di agosto - En Sudan, Khartoum, Usa atakas posibla armifeyo kemiala di al-Kaida. La medikamentifeyo di al-Shifa desstruktesas.
- 29 di oktobro - En Sudafrika la Vereso-Komitato publigas lua raporto pri eventi dum apartheid. Omna partopreninti di rasala kombato esas kulpinta a krimini.
Azia[redaktar | edit source]
- 28 di januaro - Armizita partizani kidnapas 400 filii e docisti en Manila, Filipini.
- februaro - La parlamento di Usa imperas prezidanto Bill Clinton igor "necesa akti" por represor armala programo di Irak.
- 4 di februaro - Ter-tremo en nordest Afganistan mortigas 5,000 personi.
- 6 di februaro - En Jordania Abdullah 2ma divenas regnanto segun l'impero da lua patro, rejo Hussein.
- 7 til 22 di februaro - Vintrala Olimpiala Ludi okuras en Nagano, Japonia.
- 20 di februaro - Prezidanto di Irak, Saddam Hussein, negocias kun Kofi Annan de UN e permisas l'armal inspektisti rivenos ad Irak.
- 10 di marto - Usana korpi vacinizesos kontra spleno-pesto che Persiana gulfo.
- 5 di aprilo - En Japonia inauguresas l' Akashi-Kaikyo ponto, qua konektas insuli di Shikoku e Honshu.
- 6 di aprilo - Pakistan probas fuzeo, quo esas atingebla omna importanta loki di India.
- 11 di mayo - India probas nuklear armi en Rajasthan-dezerto.
- 13 di mayo - Usa e Japonia imperas komercala punisi por India pro nukleara probi igita.
- 21 di mayo - En Indonezia generalo Suharto renuncas pos 32-yara regno e sucidigas Yusuf Habibie.
- 28 di mayo - Pakistan probas nuklear armi respondante ad India. Anke a Pakistan esas imperita komercala punisi.
- 30 di mayo - Ter-tremo en nord Afganistan. 5.000 homi mortas.
- 9 di julio - En Afganistan, la Talebanisti imperas ke l’ Afgani devas neuzar televiziono ed video-kaseti, pro ke li esas kontre Islama moralo.
- 20 di julio - Lyonpo Jigme Thinley divenas chefministro di Bhutan.
- 5 di agosto - Irak finas omna laboro kun armal inspektisti di UN.
- 20 di agosto - En Afganistan Usa sendas fuzei a militala kampi di al-Kaida fondita da Osama bin Laden.
- 5 di septembro - Kim Jong-il divenas supra chefo di la republiko di Nord-Korea.
- 13 di novembro - Bill Clinton imperas atakor Irak per aeroplani. En lasta momento Irak promisas kunlaborar l'armal inspektisti di UN.
- 20 di novembro - La tribunalo dil Talibani deklaras, ke Osama bin Laden esas ne-kulpinta a bombo-explozi en Kenia e Tanzania ye agosto.
- 16 di decembro - prezidanto Bill Clinton imperas Usani e Britaniani atakor Irak aerale. L'armal inspektisti di UN ekvenas Irak.
- 19 di decembro - Vice-prezidanto di Irak Taha Yassin Ramadan deklaras ke kunlaboro kun UN finis ed anke l'armal inspekti finis.
- 26 di decembro - Irak anuncas, ke ol pafos ad Usana e Britanian aeroplani, se li invadus super Irak.
- 29 di decembro - Le Reda Khmer exkuzas naciono-mortigo da li en Kambodja en 1970a yari, kande plu kam miliono Kambodjani perisis.
Nord-Amerika[redaktar | edit source]
- januaro - Nivala buraskego atakas esta rivo di Usa. On opinionas, ke el Niño efektigis olu.
- 4 til 10 di januaro - En Kanada okuras granda frosto-sturmo. Multega arbori domajesis, 28 personi mortis, elektrikala linei basigesis e plu kam mil elektrikala piloni destruktesis.
- 22 di januaro - "Unabomber" Theodore Kaczynski judiciesas en karcero dumvive.
- 26 di januaro - Prezidanto Bill Clinton negas ke il mantenis sexuala relato kun praktikantino Monica Lewinsky en la Blanka Domo.
- 28 di januaro - Ford Motor Company anuncas ke ol kompros Volvo per 6,45 miliardi dolari.
- 29 di januaro - En Birmingham, Alabama, bombo explozas che abortigo-kliniko. Un mortas e multa lezis su.
- 27 di marto - En Usa on aceptas Viagra kom medikamento kontra impotenteso virala.
- 7 di mayo - Mercedes-Benz kompras Chrysler. La maxim granda fuziono en historio kreas DaimlerChrysler.
- 17 di agosto - Prezidanto Bill Clinton konfesas ke il havis "ne-apta interakto korpala" kun praktikanto Monica Lewinsky.
- 20 di agosto - Supra Korto di Kanada imperas ke Quebec ne darfas separeskor de Kanada sen permiso da rejimo unionala.
- 29 di septembro - La parlamento di Usa dekretas lego "Liberigala lego Irakana", qua deklaras, ke Usa volas desaparigos Saddam Hussein de povo.
Centr-Amerika[redaktar | edit source]
- 2 di februaro - Miguel Ángel Rodríguez vinkas prezidantal elekto en Kosta Rika.
- 30 di oktobro - En Honduras ciklono Mitch mortigas 5.500 homi.
Sud-Amerika[redaktar | edit source]
- 6 di decembro - Hugo Chávez Frías vinkas prezidantal elekto en Venezuela.
Oceania[redaktar | edit source]
- 5 di mayo - Francia signatas interkonsento en Noumea por transferirar povo a lokala habitanti di Nova-Kaledonia.
- 17 di julio - Ter-tremi en marala lito efektigas ondego, qua destruktas 10 vilaji en Papua-Nova-Guinea e rezultas 1,500 morti.
Naski[redaktar | edit source]
- 5 di junio - Yuliya Lipnitskaya, Rusian artala sketistino
Morti[redaktar | edit source]
- 1 di januaro - Haxhi Lleshi, prezidanto di Albania (n. 1913)
- 5 di januaro - Sonny Bono, Usana kantisto, aktoro e parlamentano (n. 1935)
- 7 di januaro - Vladimir Prelog, Kroatiana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1906)
- 9 di januaro - Kenichi Fukui, Japoniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1918)
- 15 di januaro - Junior Wells, Usana muzikisto (n. 1934)
- 19 di januaro - Carl Perkins, Usana muzikisto (n. 1932)
- 23 di januaro - Hilla Limann, prezidanto di Ghana (n. 1934)
- 6 di februaro - Nazim al-Kudsi, prezidanto di Siria (n. 1906)
- 8 di februaro - Halldór Laxness, Islandana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1902)
- 17 di februaro - Ernst Jünger, Germana skriptisto (n. 1895)
- 26 di februaro - Theodore Schultz, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1902)
- 27 di februaro - George Herbert Hitchings, Usana ciencisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1905)
- 8 di marto - Peter Nilson, Suediana skriptisto ed astronomo (n. 1937)
- 15 di marto - Benjamin Spock, mediko, skriptisto, olimpiala vinkanto (n. 1903)
- 15 di marto - Tim Maia, Braziliana kantisto (n. 1942)
- 16 di marto - Derek Harold Richard Barton, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1918)
- 19 di marto - Sosuke Uno, chefministro di Japonia (n. 1922)
- 10 di aprilo - Francis Durbridge, Britana skriptisto pri detektivi (n. 1912)
- 15 di aprilo - Pol Pot, ex-diktatoro di Kambodja (n. 1925)
- 17 di aprilo - Linda McCartney, Usana muzikisto, spozino di Paul McCartney (n. 1941)
- 19 di aprilo - Octavio Paz, Mexikiana skriptisto e diplomacisto, Nobel-laureato pri Literaturo (n. 1914)
- 21 di aprilo - Jean-François Lyotard, Franciana filozofo (n. 1924)
- 23 di aprilo - Konstantinos Karamanlis, Grekiana politikisto, chefministro e prezidanto di Grekia (n. 1907)
- 2 di mayo - Hide (Hideto Matsumoto), Japoniana muzikisto, membro di rock-grupo X Japan (n. 1964)
- 7 di mayo - Allan McLeod Cormack, Sudafrikana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1924)
- 14 di mayo - Frank Sinatra, Usana kantisto (n. 1915)
- 19 di mayo - Sosuke Uno, chefministro di Japonia (n. 1922)
- 8 di junio - Sani Abacha, prezidanto di Nigeria (n. 1943)
- 13 di junio - Lucio Costa, Brazilian arkitekto (n. 1902)
- 16 di junio - Mahbub ul Haq, Pakistanana ekonomikisto (n. 1934)
- 23 di junio - Maureen O'Sullivan, Irlandan aktorino, Jane di Tarzan (n. 1911)
- 14 di julio - Dick McDonald, Usana komercisto, fondinto di le McDonald's (n. 1909)
- 21 di julio - Alan Shepard, Usan astronauto, unesma Usano en kosmo en 1961 (n. 1923)
- 29 di julio - Jorge Pacheco Areco, prezidanto di Uruguay (n. 1920)
- 3 di agosto - Alfred Schnittke, Rusa kompozisto (n. en 1934)
- 5 di agosto - Todor Zhivkov, chefo di stato e chefa ministro di Bulgaria (n. 1911)
- 26 di agosto - Frederick Reines, Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1918)
- 26 di agosto - Robert Castelló, Andoran Idisto (n. 1914)
- 6 di septembro - Akira Kurosawa, Japoniana filmifisto (n. 1910)
- 14 di septembro - Yang Shangkun, prezidanto di Populala Republiko di Chinia (n. 1907)
- 21 di septembro - Florence Griffith Joyner, Usana sportistino (n. 1959)
- 26 di septembro - Betty Carter, Usana jazo-kantistino (n. 1930)
- 24 di oktobro - Rafael Alonso, Hispanian aktoro (n. 1920)
- 7 di decembro - Martin Rodbell, Usana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1925)
- 20 di decembro - Alan Lloyd Hodgkin, Usana ciencisto, Nobel-laureato (n. 1914)
- Andreas Juste, Belgian advokato ed Idisto (n. 1918)