ბოსნია დო ჰერცეგოვინა
 |
 |
| ჰიმნი Intermeco | |
 |
|
|---|---|
| ბოსნია დო ჰერცეგოვინა | |
| ნანანოღა | სარაევო |
| უდიდაში ნოღა | სარაევო |
| ოფიციალური ნინეფი | ბოსნიური სერბული ხორვატული |
| თარობა | ფედერაციული რესპუბლიკა |
| პრეზიდენტი | ნებოიშა რადმანოვიჩი1 ჰარის სილაიჯიჩი2 ჟელკო კომშიჩი3 |
| პრ. მინისტრი | ნიკოლა შპირიჩი |
| ფართობი | 51,197 კმ²(127-ა) |
| მახორობა | 3,981,239 (126-ა) |
| ვალუტა | მარკა (BAM) |
| ქიანაშ კოდი | BIH |
| ოტელეფონე კოდი | +387 |
ჯოხოდვალა
- ოფიციალური: ბოსნია დო ჰერცეგოვინა.
- ოდაბადური: Bosna i Hercegovina.
- ეტიმოლოგია: ტრადიციულო, ქიანა ჟირ ტერიტორიულ ართულო მიაზრებუ (Bosna i Hercegovina). მუში ოორუე ნორთიშ ჯოხო წყარმალუ ბოსბაშე მოურს, ჭიჭე ობჟათე ნორთიშ - გერმანული ტიტულშე Herzog, ნამუშ შანულობა რე „ჰერცოგი, დიდი პატჷნი“. თე ტერიტორიაშ მამართვალს სტეფან ვიკჩიჩის 1448 წანას იმპერატორ ფრედერიკ IV-ქ დიდი ვოევოდაშ ტიტული ქიმეჩჷ.
გეოგრაფია
ქიანა ბალკანეთიშ ჩქონს იდვალუაფუ, იკათუანს ჟირი ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქიშ - ბოსნიაშ დო ჰერცეგოვინაშ დიხეფს. ომძღჷ ქიანეფი: სერბეთი, მონტენეგრო დო ხორვატია. ფართობი - 51.129 კვ.კმ.
სახენწჷფო
- სახენწჷფო სისტემა : გავითარებადი ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა.
- სახენწჷფოშ მადუდური : ოპრეზიდენტე სხუნუშ დუდმახვენჯი. თენა რე კოლეგიალური ორგანო, ნამუთ აკმოდირთუ 4 წანაშ ვადათ გჷშასხუნილი სუმი მაკათურშე. თენეფშე ართი რე ბოსნიარი, მაჟირა - ხორვატი, მასუმა - სერბი. როტაციაშ წესით თინეფი დუდმახვენჯენა სხუნუს დო ითირუნა ირი 8 თუთას.
- კანონიშდუმადვალუ ორგანო : ჟირპალატამი სკუპშტინა (42+15 მაკათური).
ადმინისტრაციული დორთუალა
ქიანაშ ტერიტორიას ათეჟამო სუმი პოლიტიკურ-ეთნიკური ართული რე: სერბიული რესპუბლიკა, მუსულმანურ-ხორვატული ფედერაცია დო ოერეფოშქარე კონტროლიშ თუდო რინელი ბრჩკოშ რაიონი (Brcko Disrtikt).
- ბოსნია-ჰერცეგოვინაშ ფედერაცია (Federacija Bosna i Hercegovina) - ხორვატულ-მუსულმანური პოლიტიკური ართული. მახორობა – 2.023 ვითოში. ფართობი - 26.076; პარლამენტი ჟირპალატამი რე: წჷმმარინაფალეფიშ პალატა (140 მაკათური), ოკათე პალატა (74 მაკათური, თენეფშე 30 ბოსნიარი, 30 ხორვატი, 14 უმცირესობაშე). ნანანოღა - სარაევო.
- სერბიული რესპუბლიკა (Republika Srpska). მახორობა - 1.505 ვითოში. ფართობი - 25.053. პარლამენტი (ერუანული ასამბლეა) 140 მაკათურამი რე. ნანანოღა - ბანია ლუკა.
ნოღა ბრჩკო, ნამუთ ქიანაშ ოორუე-ბჟაეიოლს იდვალუაფუ, რე მუშითმართვადი პოლიტიკური ართული.
დემოგრაფია
- მახორობა - 4.025 ვითოში (2004), თენეფშე (ლჷმაშახიანი პერიოდიშ მუნაჩემეფი) - ბოსნიარი მუსულმანი 48%, სერბეფი 37%, ხორვატები 14%.
- სახენწჷფო ნინა : ბოსნიური, სერბული დო ხორვატული.
- რელიგია - მუსულმანეფი, მართლმადიდებელეფი, კათოლიკეფი.
- ნანანოღა - სარაევო (581 ვითოში).
- ნოღეფი - ბანია ლუკა (189 ვითოში), ტუზლა (119), მოსტარი (91), ზენიცა (135), ბიჰაჩი (62).
ეკონომიკა
- რესურსეფი - ქუანოშქერი, რკინა, ბოქსიტეფი, მანგანუმი, ტყალეფი, ლინჯი, ქრომი, ტყვია, თუთია, ჰიდროენერგია.
- ერუანული ღალა ართ შურშე - 1.270 $.
- ვალუტა - მარკა (BAM).
ისტორია
1945 წანაშე რდჷ იუგოსლავიაშ ფედერაციაშა მიშმაულარი ართ-ართი რესპუბლიკა. 1990 წანაშ ეშასხუნუეფიშ უკული ოდუდეშა ნაციონალისტეფქ ქუმორთეს. სერბულ-ხორვატულ კონფლიქტიქ გიფაჩ ბოსნიაშ ტერიტორიას ხოლო დო 1991 წანას სერბეფიშ არმიაქ დეკინჷ მოხურგე რაიონეფი. რესპუბლიკაქ გაგჷმაცხადჷ სუვერენიტეტი, მუსჷთ წოხლე აწუდირთჷ სერბ მახორობაქ. გეტირხჷ კონფლიქტიქ. 1992 წანას ევრორსხუქ დო ააშ-ქ გაგმაცხადჷ ბოსნია-ჰერცეგოვინაშ ზოხორინელობა. თიმ წანას მიღებულქ იჸუ გოართოიანაფილი ერეფიშ ორგანიზაციაშ აკოდგინალუაშა. გოართოიანაფილი ერეფიშ ორგანიზაციაშ დო ნატოშ მოხვარათ მიხუჯინჷ კონფლიქტიშ გაჩერებაქ. 1997 წანს ჩეტარ მიარეერუანულ ეშასხუნუეფქ. ლჷმაშ თებაშე 10 წანაშ უკული ხოლო ვარე მოწესრიგებული ურთიერთობები ეთნიკურ ბუნეფს შქას, ეკონომიკა ტომბა კრიზისის რე. დეიტონიშ აპიჯაფათ თაქ ფაქტიურო გოართოიანაფილი ერეფიშ ორგანიზაციაშ პროტექტორატი რე. ოერეფოშქარე კონტროლიშ მონწყჷმაშ შემთხვევას, ფედერაციაშ სუბიექტეფი ოეგებიეთ ართიანს დეთხიებუნა, თიშენ, ნამდა სეპარატისტული ტენდენციეფი ძალიერი რე.
მონძალა
რომაული ფორტი ბანია-ლუკას (III ოშწ.), შქაოშწანურეფიშ მუდგაზმარენი მეჩეთი სარაევოს დო ტუზლას.
ევროპაშ ქიანეფი
ავსტრია · აზერბაიჯანი · ალბანეთი · ანდორა · ბელარუსი · ბელგია · ბოსნია დო ჰერცოგოვინა · ბულგარეთი · გერმანია · დანია · გოართოიანაფილი ომაფე · ესპანეთი · ესტონეთი · ვატიკანი · თურქეთი · ირლანდია · ისლანდია · იტალია · კვიპროსი · ლატვია · ლიტვა · ლიხტენშტაინი · ლუქსემბურგი · მაკედონია · მალტა · მოლდოვა · მონაკო · ნიდერლანდეფი · ნორვეგია · პოლონეთი · პორტუგალია · რუმინეთი · რუსეთი · საბერძნეთი · სან მარინო · საფრანგეთი · საქორთუო · სერბეთი · მონტენეგრო · სლოვაკეთი · სლოვენია · სომხეთი · უკრაინა · უნგრეთი · ფინეთი · შვეიცარია · შვედეთი · ჩეხეთი · ხორვატია ·
