Dżibuti
République de Djibouti جمهورية جيبوتي Republika Dżibuti |
|||||
|
|||||
Hymn: hymn Dżibuti | |||||
Język urzędowy | arabski, francuski | ||||
Stolica | Dżibuti | ||||
Ustrój polityczny | republika | ||||
Głowa państwa | prezydent Ismail Omar Guelleh |
||||
Szef rządu | premier Abdoulkader Kamil Mohamed |
||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
148. na świecie 23 200[1] km² 20 km² (~0,1%) |
||||
Liczba ludności (2008) • całkowita • gęstość zaludnienia |
167. na świecie 506 221[2] 21 osób/km² |
||||
PKB (2013) • całkowite • na osobę |
1,457 mld[3] USD 1595[3] USD |
||||
PKB (PSN) (2013) • całkowite • na osobę |
2,509 mld[3] USD 2746[3] USD |
||||
Jednostka monetarna | frank dżibutyjski (DJF) | ||||
Niepodległość | od Francji 27 czerwca 1977 |
||||
Religia dominująca | islam | ||||
Strefa czasowa | UTC +3 | ||||
Kod ISO 3166 | DJ | ||||
Domena internetowa | .dj | ||||
Kod samochodowy | DJI | ||||
Kod samolotowy | J2 | ||||
Kod telefoniczny | +253 | ||||
Dżibuti (fr. Djibouti, arab. جيبوتي), Republika Dżibuti (fr. République de Djibouti, arab. جمهورية جيبوتي) – państwo we wschodniej Afryce, nad Zatoką Adeńską i cieśniną Bab al-Mandab. Graniczy z Somalią (a dokładniej z Somalilandem), Etiopią i Erytreą.
Dawne nazwy Dżibuti: Somali Francuskie, Francuskie Terytorium Afarów i Issów.
Spis treści
Polityka[edytuj | edytuj kod]
Ustrój polityczny[edytuj | edytuj kod]
Według konstytucji z 1992 roku, Dżibuti jest republiką, w której głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 6-letnią kadencję. Władze wykonawczą sprawują premier i rząd, powoływani przez prezydenta. Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament - Izba Deputowanych z 65 deputowanymi, wybieranymi w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.
Partie polityczne[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też artykuł: Wybory prezydenckie w Dżibuti w 2011 roku
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Dżibuti jest podzielone na 6 jednostek administracyjnych pierwszego rzędu (5 regionów i 1 miasto), które dzielą się następnie na 11 dystryktów.
Siły zbrojne[edytuj | edytuj kod]
Siły zbrojne | |
wiek zdolności do służby wojskowej |
18 |
zdolni do służby wojskowej wiek 18-49 |
mężczyźni: 95 328 kobiety: 87 795 |
przeszkoleni do służby wojskowej wiek 18-49 |
mężczyźni: 46 020 kobiety: 42 181 |
Wydatki na wojsko | 29,05 mln USD (2005) |
Wydatki na wojsko % PKB | 3,8% (2006) |
Siły powietrzne kraju nie posiadają własnych samolotów.
W Dżibuti stacjonuje 13 Półbrygada Legii Cudzoziemskiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Tereny obecnego Dżibuti zamieszkiwały od wielu wieków plemiona Afarów i Issów, które prowadziły stałe kontakty handlowe z Arabami. Doprowadziło to do przyjęcia przez nich islamu jako własnej religii. W 2. połowie XIX wieku Francuzi zainteresowali się terenami Rogu Afryki, położonymi nad Zatoką Adeńską. W latach 80. XIX wieku Francuzi utworzyli w tym regionie protektorat Somali Francuskie z gubernatorem Léoncem Lagardem. Somali Francuskie stało się jedną z francuskich kolonii w Afryce. W roku 1947 kolonia zyskała status terytorium zamorskiego Francji, a w roku 1967 nazwa została zmieniona na Francuskie Terytorium Afarów i Issów. 27 czerwca 1977 roku Terytorium uzyskało niepodległość pod nazwą Dżibuti. Na czele Republiki Dżibuti stanął Hassan Gouled Aptidon.
W latach 90. kraj doświadczył wojny domowej i klęski głodu. Konflikt spowodowany był rywalizacją pomiędzy rządzącymi Issami i opozycyjnymi Afarami. Rząd wsparty został zbrojnie przez Francję. W roku 1994 walki zakończyły się porozumieniem pokojowym[4].
W 2008 roku odbył się konflikt graniczny między Dżibuti i Erytreą który pozostał nierozstrzygnięty. Dżibuti wsparte zostało w konflikcie przez rząd Francji. Obecnym prezydentem Dżibuti jest Ismail Omar Guelleh.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Państwo położone we wschodniej Afryce na Półwyspie Somalijskim. Leży nad Morzem Czerwonym, Zatoką Adeńska i cieśniną Bab al-Mandab. Graniczy z Somalią, Etiopią i Erytreą.
Dżibuti zajmuje obszary o charakterze pustynnym i półpustynnym. Powierzchnia górzysto-wyżynna, charakterystycznym krajobrazem są pasma gór zrębowych (na północy góry Mabla i Goda), które stanowią przedłużenie Gór Danakilskich, położonych w Erytrei. Topografia kraju ukształtowana jest głównie przez działalność wulkaniczną. Na terenie Dżibuti znajduje się najniższy punkt Afryki - Jezioro Asal - 150 m p. p. m.[5]
Klimat podrównikowy suchy, gorący, pustynny.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Dżibuti jest biednym, słabo rozwiniętym, niesamodzielnym gospodarczo krajem. Jest wspomagany z zagranicy, przede wszystkim przez Francję i Arabię Saudyjską. Podstawą gospodarki są usługi portowe i tranzytowe (przez terytorium tego kraju przechodzi wybudowana w początkach XX wieku na polecenie cesarza Etiopii linia kolejowa łącząca stolicę Etiopii Addis Abebę z portem w Dżibuti - w roku 2008 planowany był jej remont) z których pochodzi znaczna większość dochodów kraju. Priorytetowe znaczenie dla ekonomii kraju ma także rolnictwo, będące źródłem utrzymania dla niemal 4/5 społeczeństwa. Przemysł składa się z kilkunastu małych zakładów produkcyjnych (głównie przemysł spożywczy) oraz elektrowni cieplnej zasilanej ropą znajdującej się w stolicy kraju. Poza tym pozyskuje się także sól w okolicach Jeziora Assal.
Obowiązującą walutą jest frank dżibutyjski który dzieli się na 100 centymów.
W roku 2008 media doniosły, iż istnieje plan budowy największego na świecie mostu pomiędzy Jemenem a Dżibuti, który łączyłby Afrykę z Półwyspem Arabskim. Inwestycję miałaby być finansowana przez firmy z Jemenu, Francji i Arabii Saudyjskiej
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Ludność Dżibuti składa się z dwóch głównych grup: Issów (Somalijczyków), którzy tworzą ok. 60% społeczeństwa, i Afarów (ok. 35%). Pozostałe 5% przypada na Europejczyków (głównie Francuzów i Włochów), Arabów i Etiopczyków. Na początku lat 90. między Afarami i Issami dochodziło na tle narodowościowym do zamieszek, które przerodziły się nawet w krótkotrwałą wojnę domową.
Dominującą religią jest islam, chrześcijanie tworzą niewielką grupę, reprezentowaną przede wszystkim przez Europejczyków.
Choć oficjalnie językami urzędowymi są arabski i francuski, w użyciu jest także język somalijski i język afar.
Religia[edytuj | edytuj kod]
Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center[6][7]:
- islam – 96,9%
- chrześcijaństwo – 2,3%:
- katolicyzm – 1,6%
- Kościół etiopski – 0,5%
- protestantyzm – 0,2%
- tradycyjne religie plemienne – 0,3%
- judaizm – 0,2%
- brak religii – 0,2%.
Media[edytuj | edytuj kod]
Rząd ma w posiadaniu główne gazety krajowe (La Nation) oraz Radiodiffusion-Television de Djibouti (RTD), która kontroluje krajowe radio i telewizje. W Dżibuti nie ma prywatnych stacji.
Rząd kontroluje prawie wszystkie elektroniczne media. Prywatne gazety i inne publikacje są generalnie udostępnione do wolnego obiegu, ale pod warunkiem że dziennikarze sami się cenzurują. Oficjalne media są bezkrytyczne wobec rządu.
Prasa[edytuj | edytuj kod]
- La Nation - dziennik rządowy
- La Republique - periodyk opozycyjny
- Le Renouveau - prowadzony przez opozycje
Radio[edytuj | edytuj kod]
- Radio Djibouti - kontrolowana przez RTD
Telewizja[edytuj | edytuj kod]
- Djibouti Television - kontrolowana przez RTD
Agencje informacyjne[edytuj | edytuj kod]
- Agence Djiboutienne d'Information - państwowa agencja informacyjna
Nauka i oświata[edytuj | edytuj kod]
Nauka w szkołach odbywa się na ogół w języku francuskim. Coraz większą popularność zdobywają szkoły koraniczne. W Dżibuti nie ma żadnych uczelni wyższych.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
- ↑ Dane za: CIA The World Factbook: Djibouti. [dostęp 22 grudnia 2008].
- ↑ Dane szacunkowe CIA na lipiec roku 2008: CIA The World Factbook: Djibouti. Według szacunków ONZ, w roku 2007 Dżibuti liczyło ok. 833 tys. mieszkańców: World Population Prospects The 2006 Revision. [dostęp 22 grudnia 2008]. Według szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2008, Dżibuti liczyło ok. 784 tys. mieszkańców: Report for Selected Countries and Subjects – Djibouti. [dostęp 22 grudnia 2008].
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2013: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2014 (ang.). [dostęp 12-04-2014].
- ↑ Jean-Marc Balencie et Arnaud de La Grange, Mondes rebelles : L'encyclopédie des acteurs, conflits & violences politiques, Paris, Éditions Michalon, 2001, s.1677 (ISBN 2841861422), s. 961-967
- ↑ Wielka Encyklopedia Świata, t.3, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2003, ISBN 83-7325-543-5
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-28].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-28].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Rządowe[edytuj | edytuj kod]
Wiadomości[edytuj | edytuj kod]
Inne[edytuj | edytuj kod]
|
|