25 augustus

25 augustus is de 237e dag van het jaar (238e dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 128 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 383 - Keizer Gratianus wordt bij Lugdunum (huidige Lyon) door opstandige soldaten gevangengenomen en vermoord.
  • 1438 - In Gouda ontstaat een grote stadsbrand.
  • 1718 - Stichting van New Orleans door Franse immigranten.
  • 1970 - Manschappen van het Korps Mariniers en van de Koninklijke Marine verjagen hippies van de Amsterdamse Dam, wat bekend wordt als het schoonvegen van de Dam.
  • 1972 - Verkeersramp bij Prinsenbeek, in dichte mist vindt een kettingbotsing plaats waarbij ongeveer 60 voertuigen betrokken zijn. Dertien mensen komen om het leven, 26 raken er gewond.
  • 1981 - Mark David Chapman wordt wegens de moord op ex-Beatle John Lennon veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.
  • 1988 - Het historisch centrum van Lissabon wordt door brand verwoest.
  • 1991 - Linus Torvalds kondigt de ontwikkeling van het besturingssysteem Linux aan.
  • 2006 - Het laatste massa-geproduceerde filmrolletje van Europa komt in de Fuji-fabriek in Tilburg van de lopende band.

•  Oorlog
  • 1330 - Slag bij Teba, hierbij komt James Douglas om het leven.
  • 1580 - Slag om Alcantara: Spanje verslaat Portugal.
  • 1830 - De opvoering van de opera La muette de Portici van Daniel Auber in de Brusselse Koninklijke Muntschouwburg mondt uit in rellen: Belgische separatisten komen in opstand tegen koning Willem I.
  • 1914 - Laatste dag van de Slag der Grenzen tussen Frankrijk en Duitsland.
  • 1944 - Tweede Wereldoorlog: Parijs wordt bevrijd door de geallieerden.
  • 1990 - Voor het eerst keurt de VN-Veiligheidsraad unaniem een resolutie goed waarbij het wordt gewettigd om militaire middelen in te zetten om het handelsembargo tegen Irak te doen naleven.

•  Politiek
  • 450 - Marcianus treedt in het huwelijk met Pulcheria en wordt gekroond als keizer van het Oost-Romeinse Rijk.
  • 1561 - Willem de Zwijger treedt voor de tweede keer in het huwelijk, deze keer met de vermogende Anna van Saksen. Van haar kinderen blijven Anna, Maurits en Emilia in leven.
  • 1806 - Voor één jaar de nationale feestdag van het door Napoleon ingestelde Koninkrijk Holland.
  • 1825 - Uruguay verklaart zich onafhankelijk van Spanje.
  • 1838 - Einde van het slechts tweejarige bestaan van de Confederatie van Peru en Bolivia.
  • 1939 - Polen en Groot-Brittannië tekenen een bijstandsverdrag.
  • 1989 - Tadeusz Mazowiecki wordt de eerste niet-communistische premier achter het IJzeren Gordijn. Drie maanden later valt de Muur.
  • 1991 - Wit-Rusland verklaart zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie.

•  Religie
  • 1844 - Oprichting van de Congregatie van Onze Lieve Vrouw Moeder van Barmhartigheid (Fraters van Tilburg) door Joannes Zwijsen, coadjutor-apostolisch vicaris van Bisdom 's-Hertogenbosch.

•  Sport
  • 1875 - Als eerste zwemt Matthew Webb Het Kanaal over.
  • 1902 - Oprichting van de Uruguayaanse voetbalclub Montevideo Wanderers FC.
  • 1928 - Oprichting van de Uruguayaanse voetbalclub Club Atlético Batacazo, de voorloper van Deportivo Maldonado.
  • 1933 - Wielrenner Jan van Hout rijdt op de baan van Roermond een nieuw werelduurrecord.
  • 1952 - Oprichting van de Boliviaanse voetbalclub Club Mariscal Braun.
  • 1960 - Olympische Zomerspelen in Rome worden geopend.
  • 1971 - Mark Spitz verbetert in Houston zijn eigen wereldrecord op de 100 meter vlinderslag met zes tienden van een seconde tot 55,0.
  • 1976 - Harm Wiersma wordt wereldkampioen dammen.
  • 1991 - De Amerikaanse atleet Carl Lewis verbetert het twee maanden oude record op de 100 meter sprint met 0,04 seconde en brengt het op 9,86 seconden.
  • 1994 - Oprichting van de Duitse voetbalclub SG Sonnenhof Großaspach.

•  Wetenschap en technologie
  • 1609 - Galileo Galilei demonstreert zijn eerste telescoop.
  • 1891 - Thomas Alva Edison verwerft het patent op de 35mm-film.
  • 1989 - Voyager 2 vliegt langs de planeet Neptunus.
  • 2003 - Lancering van de Spitzer Space Telescope.
  • 2012 - De ruimtesonde Voyager 1 bereikt als eerste door de mens gecreëerde object de interstellaire ruimte.

Geboren

Sean Connery

Elvis Costello

Tim Burton

Billy Ray Cyrus

Claudia Schiffer

Amy Macdonald

José Ramos Delgado

Blake Lively

China Anne McClain

• 1530 - Ivan IV van Rusland (Ivan de Verschrikkelijke) (overleden 1584)
• 1707 - Lodewijk I van Spanje, in 1724 koning van Spanje (overleden 1724)
• 1744 - Johann Gottfried von Herder, Duits dichter (overleden 1803)
• 1783 - Jacob Vosmaer, Nederlands geneeskundige en schrijver (overleden 1824)
• 1786 - Lodewijk I van Beieren, van 1825 tot 1848 koning van Beieren (overleden 1868)
• 1802 - Niels Henrik Abel, Noors wiskundige (overleden 1829)
• 1819 - Allan Pinkerton, Amerikaans detective (overleden 1884)
• 1837 - Jacob Maris, Nederlands impressionistisch kunstschilder (overleden 1899)
• 1845 - Lodewijk II van Beieren, koning van Beieren (overleden 1886)
• 1850 - Pavel Axelrod, Russisch revolutionair (overleden 1928)
• 1851 - Alexander van Oranje-Nassau, Prins der Nederlanden (overleden 1884)
• 1855 - Hugo von Pohl, Duits militair (overleden 1916)
• 1862 - Louis Barthou, Frans minister en minister-president (overleden 1934)
• 1875 - Willem Penaat, Nederlands architect en meubelontwerper (overleden 1957)
• 1880 - Robert Stolz, Oostenrijks componist en dirigent (overleden 1975)
• 1886 - Wim Braams, Nederlands atleet (overleden 1955)
• 1894 - Willem Ruys, Nederlands reder (overleden (1942)
• 1900 - Hans Krebs, Duits arts en biochemicus (overleden 1981)
• 1901 - Kjeld Abell, Deens schrijver (overleden 1961)
• 1902 - Stefan Wolpe, Amerikaans componist (overleden 1972)
• 1903 - Árpád Élő, Hongaars natuurkundige en schaker (overleden 1992)
• 1905 - Leo Turksma, Nederlands bokser (overleden 1987)
• 1906 - Petrus Moors, Nederlands bisschop van Roermond (overleden 1980)
• 1910 - Wim Povel, Nederlands cineast en schrijver (overleden 2001)
• 1912 - Erich Honecker, staatshoofd van Oost-Duitsland (overleden 1994)
• 1913 - Kees Stip, Nederlands taalkunstenaar (overleden 2001)
• 1916 - Van Johnson, Amerikaans acteur (overleden 2008)
• 1917 - Lou van Burg, Nederlands-Duitse showmaster en entertainer (overleden 1986)
• 1917 - Mel Ferrer, Amerikaans filmacteur, -regisseur en -producent (overleden 2008)
• 1918 - Leonard Bernstein, Amerikaans dirigent en componist (overleden 1990)
• 1919 - George Wallace, Amerikaans politicus (overleden 1998)
• 1921 - Monty Hall, Canadees acteur/zanger/presentator
• 1922 - Paul De Vidts, Belgisch politicus (overleden 2002)
• 1922 - Herman Vanderpoorten, Vlaams politicus (overleden 1984)
• 1924 - Gerardo Roxas, Filipijns politicus (overleden 1982)
• 1924 - Pavlo Zahrebelnyi, Oekraïens schrijver (overleden 2009)
• 1925 - Jan Zwaan, Nederlands atleet (overleden 2007)
• 1927 - Althea Gibson, Amerikaans tennisster (overleden 2003)
• 1928 - Karl Korte, Amerikaans componist, muziekpedagoog en trompettist
• 1928 - Herbert Kroemer, Duits natuurkundige en Nobelprijswinnaar
• 1928 - Gerard Tusveld, Nederlands accountant en sportbestuurder (overleden 2008)
• 1930 - Sean Connery, Schots acteur
• 1931 - Peter Gilmore, Brits acteur (overleden 2013)
• 1931 - Regis Philbin, Amerikaans tv-figuur
• 1933 - Wayne Shorter, Amerikaans jazz-saxofonist en -componist
• 1933 - Tom Skerritt, Amerikaans acteur
• 1934 - Ad Havermans, Nederlands politicus
• 1934 - Ali Akbar Hashemi Rafsanjani, voormalig president van Iran
• 1935 - José Ramos Delgado, Argentijns voetballer (overleden 2010)
• 1938 - Frederick Forsyth, Engels schrijver
• 1944 - Pat Martino, Italiaans/Amerikaans jazzgitarist
• 1948 - Henk Tjon, Surinaams toneelschrijver en theatermaker (overleden 2009)
• 1949 - José De Cauwer, Belgisch wielrenner
• 1949 - Rijkman Groenink, Nederlands topman
• 1949 - Willy Rey, Nederlands-Canadees model (overleden 1973)
• 1949 - John Savage, Amerikaans acteur
• 1949 - Gene Simmons, Amerikaans zanger en bassist
• 1950 - Charles Fambrough, Amerikaans jazzbassist en -componist (overleden 2011)
• 1950 - Willy DeVille, Amerikaans zanger (overleden 2009)
• 1951 - Marijke Boon, Nederlands zangeres, cabaretière en podiumkunstenares
• 1954 - Elvis Costello, Brits zanger en componist
• 1955 - Yvette Laclé, Nederlands ex-prostituee, voorgangster, politica en hulpverleenster
• 1955 - Dirk Verhofstadt, Belgisch ambtenaar
• 1956 - Henri Toivonen, Fins rallyrijder (overleden 1986)
• 1957 - Lizardo Garrido, Chileens voetballer
• 1958 - Tim Burton, Amerikaans filmregisseur, producent en scriptschrijver
• 1958 - Bjarte Engeset, Noors dirigent
• 1958 - Jeff Pierce, Amerikaans wielrenner
• 1959 - Luc Brewaeys, Belgisch componist
• 1961 - Billy Ray Cyrus, Amerikaans countryzanger
• 1961 - David Morales, Amerikaans dj en houseproducer
• 1961 - Erik Willaarts, Nederlands voetballer
• 1962 - Alexander Graf, Duits schaker
• 1962 - Victor Löw, Nederlands acteur
• 1962 - Taslima Nasreen, Bengaals schrijfster die opkomt voor vrouwenrechten, mensenrechten en seculier humanisme in Bangladesh
• 1964 - Edith Schippers, Nederlands politica
• 1964 - Blair Underwood, Amerikaans acteur
• 1964 - Folkert Velten, Nederlands voetballer
• 1965 - Frane Bućan, Kroatisch voetballer
• 1966 - Christine Aaftink, Nederlands schaatsster
• 1966 - Antonie Kamerling, Nederlands acteur (overleden 2010)
• 1967 - Miryanna van Reeden, Nederlands actrice
• 1967 - Jeff Tweedy, Amerikaans zanger, gitarist en liedjesschrijver
• 1968 - Rolf Aldag, Duits wielrenner
• 1968 - David Alan Basche, Amerikaans acteur
• 1968 - Kurt Betschart, Zwitsers (baan)wielrenner
• 1969 - Manfred Freitag, Oostenrijks schaker
• 1969 - Sjoera Retèl, Nederlands actrice
• 1970 - Claudia Schiffer, Duits fotomodel
• 1970 - Ronald Waterreus, Nederlands voetballer
• 1971 - Gilberto Simoni, Italiaans wielrenner
• 1972 - Quintis Ristie, Nederlands reporter en acteur
• 1972 - Róbert Tomaschek, Slowaaks voetballer
• 1973 - Fatih Akın, Duits acteur en filmregisseur
• 1974 - Mark Geiger, Amerikaans voetbalscheidsrechter
• 1975 - Hervé Nzelo-Lembi, Congolees voetballer
• 1975 - Petria Thomas, Australisch zwemster
• 1976 - Chantal Beltman, Nederlands wielrenster
• 1978 - Kel Mitchell, Amerikaans acteur, komiek en muzikant
• 1979 - Massimo Demarin, Kroatisch wielrenner
• 1980 - Pieter Mertens, Belgisch wielrenner
• 1981 - Rachel Bilson, Amerikaans actrice
• 1981 - Camille Pin, Frans tennisster
• 1981 - Jean-Julien Rojer, Nederlands tennisser
• 1982 - Rob Derikx, Nederlands hockeyer
• 1983 - Mehdi Bennani, Marokkaans autocoureur
• 1983 - Eduardo Gonzalo, Spaans wielrenner
• 1983 - Joaquín Novoa, Spaans wielrenner
• 1983 - James Rossiter, Brits autocoureur
• 1983 - James Walker, Brits autocoureur
• 1983 - Kevin Wauthy, Belgisch voetballer
• 1985 - Andien, Indonesisch zangeres
• 1985 - Igor Burzanović, Montenegrijns voetballer
• 1985 - Elvedin Džinič, Sloveens voetballer
• 1985 - Wynter Gordon, Amerikaans zangeres en songwriter
• 1985 - Radmila Manojlović, Servisch zangeres
• 1986 - Rona Nishliu, Kosovaars zangeres
• 1987 - Zahir Ali, Indonesisch autocoureur
• 1987 - Ollie Hancock, Brits autocoureur
• 1987 - Blake Lively, Amerikaans actrice
• 1987 - Amy Macdonald, Schots zangeres
• 1987 - Renny Quow, atleet uit Trinidad en Tobago
• 1988 - Ingvild Snildal, Noors zwemster
• 1989 - Hiram Mier, Mexicaans voetballer
• 1991 - Tsgabu Grmay, Ethiopisch wielrenner
• 1993 - Zhi Cong Li, Chinees autocoureur
• 1996 - Yang Fan, Chinees langebaanschaatser
• 1998 - China Anne McClain, Amerikaans actrice en zangeres

Overleden

John Leefmans
overleden 2012

• 383 - Gratianus (24), keizer van het Romeinse Rijk
• 1214 - Lodewijk IX (47) , koning van Frankrijk
• 1346 - Lodewijk II van Nevers (42), graaf van Vlaanderen, van Nevers en van Rethel
• 1507 - Peter van Diest (42 of 43), middeleeuws kloosterling
• 1648 - Jozef van Calasanza (93), stichter van de Orde der Piaristen
• 1649 - Richard Crashaw (36 of 37), Engels dichter
• 1692 - Aleijda Wolfsen (43), Nederlands schilder
• 1699 - Christiaan V van Denemarken (53), koning van Denemarken en Noorwegen
• 1724 - Lodewijk I van Spanje (17), koning van Spanje
• 1742 - José António Carlos de Seixas (38), Portugees componist
• 1774 - Niccolò Jommelli (60), Italiaans componist
• 1776 - David Hume (65), Schots filosoof
• 1800 - Elizabeth Montagu, Engels schrijfster
• 1819 - James Watt (83), Schots uitvinder
• 1822 - William Herschel (83), Duits-Brits astronoom, componist, organist en muziekleraar
• 1867 - Michael Faraday (75), Brits natuurkundige
• 1868 - Jacob van Lennep (66), Nederlands schrijver, letterkundige, en politicus
• 1882 - Friedrich Reinhold Kreutzwald (78), Estisch dichter
• 1885 - Leonard Lodewijk De Bo (58), Vlaams schrijver
• 1900 - Friedrich Nietzsche (55), Duits filosoof
• 1904 - Henri Fantin-Latour (68), Frans schilder en lithograaf
• 1907 - Mary Elizabeth Coleridge, Engels schrijfster
• 1908 - Antoine Henri Becquerel (56), Frans natuurkundige
• 1936 - Lev Kamenev (53), Sovjet-Russisch politicus
• 1936 - Grigori Zinovjev (56), Sovjet-Russisch politicus en theoreticus
• 1939 - Jan Vos (51), Nederlands voetballer
• 1942 - George Edward Alexander Windsor (39), hertog van Kent
• 1956 - Alfred Kinsey (62), Amerikaans bioloog en seksuoloog
• 1961 - Morris William Travers (89), Engels scheikundige
• 1965 - John Hayes (79), Amerikaans atleet
• 1967 - Paul Muni (71), Oostenrijks-Amerikaans acteur
• 1969 - Joseph Mathy (25), Belgisch wielrenner
• 1970 - Max Abegglen (68), Zwitsers voetballer
• 1976 - Eyvind Johnson (76), Zweeds schrijver
• 1976 - Doc Shanebrook (69), Amerikaans autocoureur
• 1984 - Truman Capote (59), Amerikaans schrijver
• 1990 - David Hampshire (72), Brits autocoureur
• 1992 - Jan Gerhard Toonder (78), Nederlands schrijver
• 1995 - Arnie Treffers (48), Nederlands rockzanger
• 1999 - Freek van Muiswinkel (64), Nederlands acteur
• 2000 - Carl Barks (99), Amerikaans striptekenaar
• 2000 - Ivan Stambolić (63), partijleider en president van Servië
• 2001 - Aaliyah Haughton (22), Amerikaans zangeres
• 2006 - John Blankenstein (57), Nederlands scheidsrechter
• 2007 - Raymond Barre (83), Frans politicus en econoom
• 2007 - Ray Jones (18), Engels voetballer
• 2008 - Paul Schruers (78), Belgisch bisschop van Hasselt
• 2009 - Edward Kennedy (77), Amerikaans politicus
• 2010 - Karel Van Isacker (97), Belgisch historicus en geestelijke
• 2012 - Neil Armstrong (82), Amerikaans astronaut
• 2012 - Wisse Dekker (88), Nederlands ondernemer
• 2012 - Angkarn Kalayanapong (86), Thais schrijver, dichter en kunstschilder
• 2012 - John Leefmans (79), Nederlands-Surinaams diplomaat, literatuurcriticus en dichter
• 2013 - Gylmar dos Santos Neves (83), Braziliaans voetbaldoelman
• 2013 - Piet Libregts (83), Nederlands wielercoach
• 2015 - Hans van Beers (74), Nederlands bestuurder
• 2015 - Francisco San Diego (79), Filipijns bisschop

Viering/herdenking

• Uruguay - Nationale dag
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Lodewijk IX († 1270), patroon van de haarkappers en metsers - Vrije Gedachtenis
  • Heilige Patricia van Napels († c. 665)
  • Heilige Genesius van Arles († c. 305)
  • Heilige Genesius van Rome († c. 286/303)
  • Heilige Gregorius van Utrecht († 775/6)
  • Heilige Jozef van Calasanza († 1648) - Vrije Gedachtenis

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1966 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 11,7 °C
• 2001 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 24 °C
• 1980 - Laagste minimumtemperatuur 4,6 °C
• 2001 - Hoogste maximumtemperatuur 31,1 °C
• 1906 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 12,9 m/s
• 1976 - Langste zonneschijnduur 12,8 uur
• 1956 - Langste neerslagduur 9,6 uur
• 1956 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 37,8 mm
• 1976 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 49 %

België

Dagrecords

• 1864 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 11,6 °C
• 2001 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 25,5 °C
• 1919 - Laagste minimumtemperatuur 5,8 °C
• 1997 - Hoogste maximumtemperatuur 31,9 °C
• 1987 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 18,2 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1931 - Maximumtemperatuur onder 13 °C in Ukkel.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie 25 August van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.