Astana
| Astana Acтaнa |
|||||
 |
|||||
|
|||||
| Państwo |  Kazachstan |
||||
| Obwód | Akmolski (Wchodzi w skład, administracyjnie niezależna) | ||||
| Burmistrz | Ädylbek Żaksybekow | ||||
| Powierzchnia | 722 km² | ||||
| Wysokość | 347 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2014) • liczba ludności • gęstość |
835 153[1] 1157 os./km² |
||||
| Nr kierunkowy | +7-7172 | ||||
| Kod pocztowy | 010000 | ||||
| Tablice rejestracyjne | 01, Z | ||||
|
Położenie na mapie Kazachstanu
  Astana
|
|||||
 51°10′N 71°25′E/51,166667 71,416667 |
|||||
| Strona internetowa | |||||
Astana (kaz. Астана; do 1961 Akmolińsk, do 1992 Celinograd, do 1998 Akmoła) – miasto w Kazachstanie, od 10 grudnia 1997 stolica tego kraju. Miasto położone jest w północnej części kraju na Pogórzu Kazachskim, na północny zachód od Karagandy nad rzeką Iszym. Na dzień 4 września 2014 roku Astanę zamieszkiwało 835 153 osób[2].
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
- 1824 - Rosjanie zbudowali fortecę Akmolińsk. Warownia Akmoły (kaz. biała mogiła) służyła również jako ośrodek handlowy, bowiem znajdował się tu punkt zborny dla karawan z Taszkentu i Buchary do Rosji.
- 1862 - osada otrzymała prawa miejskie.
- 1868 - Akmoła pełniła funkcję centrum administracyjnego dla obwodu akmolińskiego.
- 2 marca 1918 - władzę w mieście przejął Sowiet Narodnych Deputatow – rada delegatów robotniczych, chłopskich i żołnierskich.
- 25 maja 1918 - od Kazania do Władywostoku wybuchło powstanie Białej Gwardii. Od 3 czerwca 1918 miastem rządziła Armia generała Kołczaka.
- 25 listopada 1919 - Armia Czerwona z powrotem zajęła Akmołę.
- 1941-1945 - podczas II wojny światowej miasto stało się ważnym centrum przemysłowym, do którego ewakuowały się zakłady i fabryki z terenów okupowanych przez Niemców. Jednocześnie Kazachstan, w szczególności jego północ, wybrano na miejsce deportacji ludności z całego ZSRR (także Polaków). Niedaleko Akmoły znajdowały się łagry dla żon i dzieci "zdrajców Ojczyzny".
- 1961 - Chruszczow ogłosił program Ziem Dziewiczych, tj. przekształcenia 250 000 km² stepu w pola uprawne pszenicy, równocześnie przemianował Akmolińsk na Celinograd (ros. miasto na ugorze, celina=ugór, calizna), który powołał do pełnienia roli centrum tego projektu. Miasto rozwijało się i wzrastało jego znaczenie.
- po uzyskaniu przez Kazachstan niepodległości miasto przyjęło nazwę Akmoła.
- 1994 - rząd przyjął uchwałę o przeniesieniu stolicy z Ałmaty do Akmoły.
- 1997 - oficjalne przyznanie Akmole statusu miasta stołecznego.
- 1998 - zmiana nazwy miasta na Astana (w języku kazachskim: stolica).
- 2002 - ukończenie budowy wieży Bajterek.
- 2003 - miasto organizuje I Kongres Liderów Religii Światowych i Tradycyjnych, tego typu zgromadzenia miały miejsce także w kolejnych latach (2006, 2009, 2012 i 2015)
- 2006 - ukończenie budowy Piramidy Pokoju i Pojednania
- 2010 - Astana gości szczyt głów państw i szefów rządów państw Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
- 2011 - razem z Ałmaty miasto organizuje Zimowe Igrzyska Azjatyckie
- 2012 - miasto zostaje nominowane przez Międzynarodowe Biuro Wystaw Światowych do zorganizowania wystawy EXPO 2017
Burmistrzowie Astany[edytuj | edytuj kod]
- 1997-2003 Ädylbek Żaksybekow
- 2003-2004 Temirchan Dosmuchanbetow
- 2004-2006 Umirzak Szukajew
- 2006-2008 Oskar Mamin
- 2008-2014 Imangali Tasmagambetow
- od 2014 Ädylbek Żaksybekow
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Astana usytuowana jest na bezludnych półpustynnych stepach. Temperatura zimą spada do -40 °C.
Wzrost liczby ludności w mieście:
- 287 tys. – 1993 rok
- 500 tys. – 2003 rok
- 600 tys. – 2004 rok[3]
- 701 tys. – 2010 rok[4]
- 835 tys - 2014 rok[5]
Religie[edytuj | edytuj kod]
- Archidiecezja Najświętszej Marii Panny w Astanie
- Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Astanie
- Synagoga Beit Rachel w Astanie
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Ośrodek handlowo-usługowy dużego regionu rolniczego. Rozwinięty przemysł metalowy – głównie produkcja maszyn rolniczych, oraz materiałów budowlanych. Poza tym przemysł spożywczy, lekki, odzieżowy, zakłady naprawcze taboru kolejowego. Ważny węzeł drogowy i kolejowy ze stacją Astana, międzynarodowy port lotniczy.
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
W Astanie znajduje się pięć uczelni, w tym Euroazjatycki Uniwersytet Narodowy im. L.N. Gumilowa oraz Uniwersytet Nazarbajewa.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
W mieście znajduje się Filharmonia Narodowa, muzea i kilka teatrów i wiele innych ośrodków kultury, do których można zaliczyć Bibliotekę Narodową, Salę Kongresową, Pałac Młodzieży i Prezydenckie Centrum Kultury. Głównym symbolem miasta jest wieża widokowa Bajterek.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Sport[edytuj | edytuj kod]
Nazwę miasta nosi grupa kolarska Astana Pro Team, której kolarz Alberto Contador w 2009 roku wygrał Tour de France, a cały zespół klasyfikację drużynową. W 2014 inny kolarz ekipy, Vincenzo Nibali również zwyciężył w Tour de France.
W mieście znajduje się piłkarski stadion narodowy Astana Arena, którego budowa została zakończona w 2009 roku. Swoje mecze rozgrywa na nim FK Astana. Siedzibę w Astanie ma także klub FK Astana-64, który korzysta ze starszego obiektu, Stadionu im. Każymukana Mungajtpasuly.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
- Pałac prezydencki Ak Orda
- Piramida Pokoju i Pojednania
- Bajterek
- Kazachska Filharmonia Narodowa
- Chan Szatyr
- Astana Arena
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
- ↑ The population of Astana is 835,153 people.
- ↑ The population of Astana is 835,153 people.
- ↑ Encyklopedia audiowizualna Britannica : geografia. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2006. ISBN 978-83-60563-07-6.
- ↑ Urząd Statystyczny Republiki Kazachstanu.
- ↑ The population of Astana is 835,153 people.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia audiowizualna Britannica : geografia. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2006. ISBN 978-83-60563-07-6.
