Filipinas

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Maglukso sa: paglibotlibot, hanapon
Republika kan Filipinas
Republic of the Philippines
República de Filipinas
Bandera kan Filipinas Simbolo kan Filipinas
Bandera Simbolo
Motto: Maka-Diyos, Makatawo, Makakapalibotan, at Makabanwa
Nasyunal na awit: Lupang Hinirang
Lokasyon kan Filipinas
Kapitolyo Manila
Plantilya:Coor dm
Pinakadakulang ciudad Syudad nin Quezon
Opisyal na tataramon Filipino asin Ingles*, asin Kastila*
Gobyerno Unitaryong presidensyal na republika
 - Presidente Benigno Aquino III (LP)
 - Bise Presidente Jejomar Binay (PDP-Laban)
 - Presidente kan Senado Juan Ponce Enrile (PMP)
Katalingkasan halì sa Espanya asin Estados Unidos 
 - Pigdeklarar Hunyo 12, 1898 
 - Pansadiring gobyerno Marso 24, 1934 
 - Pigbibisto Hulyo 4, 1946 
 - Presenteng konstitusyon Pebrero 2, 1987 
Hiwas  
 - Kagabsan 300,000 km² (Ika-72)
  115,831 sq mi 
 - Tubig (%) 0.6
Populasyon  
 - Suma kan 2006 85,236,913[1] (Ika-12)
 - Sensus kan 2000 76,504,077
 - Densidad 276/km² (Ika-42)
715/sq mi 
GDP (PPP) Suma kan 2005
 - Kabilogan $453 bilyon (Ika-25)
 - Por capita $4,923 (Ika-102)
HDI (2006) 0.763 (Ika-84) – Katamtaman
Kurensiya Piso kan Filipinas (PHP)
Zona nin oras PST (UTC+8)
Internet TLD .ph
Kodigong pantelepono +63
* An Cebuano, Ilokano, Hiligaynon, Bikol, Waray-Waray, Pampango, Pangasinense, Kinaray-a, Maranao, Maguindanaon, Tagalog, asin Tausug an mga opisyal na katabang na tatataramon sa saindang sadiring rehiyon. An Espanyol (Kastila) asin at asin pa Arabo pigkokonsiderar na opsyonal asin boluntaryong basehan.

An Filipinas (Ingles: Philippines, Espanyol: Filipinas) o Republika kan Filipinas ay sarong nasyon nin grupo nin mga isla sa Sur-subangan na Asya na Manila an kapitolyo. Igwa nin 7,107 isla an arkipelago kan Filipinas na namumugtak sa gamping sulnopan kan Kadagatan Pacifico. An nasyon an ikadose sa pinakamatawo sa enterong kinàban na igwang populasyon na 88 milyon.

Uusipon[liwaton | liwaton an gikanan]

Namundag an historya kan Filipinas kan nag-abot an mga inot na tawo sa Filipinas sa paagi kan mga tulay na dagâ 30,000 taon na an nakakaagi. An inot na rehistro kan pagbisita na halì sa sulnopan iyo an pag-abot ni Fernando Magallanes sa isla kan Homonhon sa sur-sulnupan kan Samar kan Marso 16, 1521.

Nagpoon an rebolusyon laban sa Espanya kan Abril taon 1896 na pagkalihis nin duwang taon naghantong sa proklamasyon kan katalingkasan asin pagkamukna kan Inot na Republika kan Filipinas. Alagad an Kasunduan sa Paris na ginibo sa katapusan ng Gyerang Espanyol-Amerikano naglipat kan poder sa Filipinas sa Estados Unidos. Nagpoon an pagkolonya kan Estados Unidos sa Filipinas kan Desyembre 1899 kaiba an limitadong lokal na pagkapot kan 1905. An parsyal na pagsasadiri itinao kan 1935 mantang naghahanda sa independensya halì sa Estados Unidos kan 1945. Alagad an 10-taon na transisyon hale sa pagigin komonwelt pasiring sa sarong soberanyang nasyon nasibol nin huli sa pagsakop kan Hapon sa Filipinas kan panahon kan Ikaduwang Gyerang Pankinaban. Nin huli kaiyan an pagsasadiri itinao sa Filipinas kan Hulyo 1946.

Pulitika asin gobyerno[liwaton | liwaton an gikanan]

An Filipinas igwang sistemang presidensyal asin unitaryong porma nin gobyerno, na an presidente an nagseserbeng pamayo kan estado sagkod pamayo kan gobyerno, asin an commander-in-chief kan Puwersa Armada. An presidente pig-eelihir sa paagi kan popular na boto sa terminong anom na taon.

Ginikanan[liwaton | liwaton an gikanan]