Dominicus Guzman

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Dominicus Guzman
Afbeelding van Dominicus Guzman door Fra Angelico
Afbeelding van Dominicus Guzman door Fra Angelico
Geboren ca. 1170 te Caleruega
Gestorven 6 augustus 1221 te Bologna
Verering Rooms-katholieke Kerk, Anglicaanse Kerk, Lutheranisme
Heiligverklaring 13 juli 1234 te Rieti door Paus Gregorius IX
Schrijn Sint-Dominicusbasiliek (Bologna)
Naamdag 8 augustus
Attributen Lelie, Hond, Ster, Boek, Tonsuur, Fakkel
Beschermheilige voor Astrologen, Wetenschappers
Lijst van christelijke heiligen
Portaal  Portaalicoon   Christendom

Dominicus Guzman (Spaans: Domingo) (Caleruega (Koninkrijk Castilië), 1170 - Bologna, 6 augustus 1221), ook bekend als Dominicus van Osma en ook Dominicus de Guzmán genoemd, was de stichter van de dominicanen.

Hij studeerde in Palencia en werd rond 1195 kanunnik van de kathedraal van Osma (tegenwoordig Burgo de Osma). In 1203 en 1205 begeleidde hij als subprior van het kathedraalkapittel bisschop Diego van Osma op reizen naar Scandinavië in opdracht van de koning van Castilië. Dominicus vatte hierdoor het idee op om in Scandinavië te gaan missioneren.

In 1206 kreeg hij van de paus een missietaak in de Languedoc, waar hij samen met cisterciënzers de Kathaarse ketters moest bestrijden. Deze monniken bereikten weinig door hun hooghartige optreden en luxueuze uitstraling. Dominicus begon daarom in alle eenvoud te prediken. Volgens Dominicus moest ketterij namelijk bestreden worden door predikheren die met hun eenvoudige leefstijl hun woorden geloofwaardigheid en autoriteit verschaften. Zijn prediking had duidelijk succes. Eind 1206 stichtte hij te Prouille (hedendaags Fanjeaux) een vrouwenklooster, het eerste klooster van de latere dominicanessen.

In Toulouse begon hij met de oprichting van een orde voor de prediking. In 1215, tijdens het Vierde Lateraanse Concilie werd de orde officieel erkend door paus Innocentius III onder de naam Ordo Praedicatorum, vandaar dat de dominicanen ook wel bekendstaan als 'predikheren'. In 1217 zond Dominicus zijn broeders uit naar Parijs, Spanje en Italië. De broeders moesten met name aan de universiteiten van Parijs en Bologna theologie gaan studeren. Er ontstond een internationale orde die in 1220 voor het eerst in Bologna een generaal kapittel hield. De nadruk kwam sterk te liggen op studie en het in praktijk brengen van het Woord.

Dominicus predikte in die jaren vooral in Noord-Italië. Hij deed afstand van de leiding van zijn orde. Uitgeput door het vele reizen stierf hij op 6 augustus 1221 te Bologna. Hij werd begraven in de San Domenico te Bologna. In 1234 werd hij door paus Gregorius IX heiligverklaard. Zijn feestdag is tegenwoordig 8 augustus. In 1268 werd het lichaam van Dominicus geplaatst in een door Nicola Pisano gebeeldhouwd grafmonument. Hij is ook bekend om zijn ijverige prediking ter promotie van het rozenkransgebed.

Dominicus inspireerde mensen door zijn opgewekte aard, praktische instelling en scherp oog voor de tekenen van de tijd. Hij richtte een dynamische orde op met als hoofdtaken prediking en zielzorg. Van Dominicus zijn behalve enkele brieven geen geschreven werken bewaard gebleven.