2014
Saka Wikipédia, Bauwarna Mardika abasa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Mardika abasa Jawi
Taun: | 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 |
Dasawarsa: | 1990-an 2000-an 2010-an |
Abad: | kaping-20 kaping-21 kaping-22 |
Kategori: | Prastawa - Kalairan - Kasédan |
Taun ka-2014 Masehi ing kalendher Gregorian.
Bab lan Paragraf
Prastawa[sunting | Owah sumber]
Januari[sunting | Owah sumber]
- 1 Januari – Latvia sacara resmi nganggo Euro minangka valutané lan dadi anggota kaping 18 Zona Euro.[1]
Februari[sunting | Owah sumber]
- Februari–lumangsung – Épidemi virus Ebola ing Afrika Kulon wiwit, lan nginfèksi luwih saka 21.000 jiwa saha matèni sakurang-kurangé 8.000 jiwa. Prastawa iki yaiku sing parah dhéwé bab cacahé wong sing kena infèksi lan korban jiwa. [2][3]
- 7 Februari - Olimpiade Mangsa Atis kaping XXII ing Sochi, Rusia diwiwiti.[4][5]
- 13 Februari – Belgia dadi negara kapisan sing marengaké para pasièn sing lara tèrminal olèh nglakoni eutanasia serta ora ana wates umuré. [6]
- 22 Februari – Parlemèn Ukraina mutusaké kanggo nyopot Présidèn kapilih Viktor Yanukovych lan ngganti awaké karo Oleksandr Turchynov, sawisé gègèran lan horeg ngakibataké korban jiwa 100 wong tiwas ing Kiev. Yanukovych nganggep iki sawijining kudéta.[7][8]
- 26 Februari– lumangsung – Gègèr pro-Rusia ing Ukraina marakaké Kriméa digabungaké marang Rusia déning Fédérasi Rusia lan sawijining pambalélan ing oblast-oblast Donyetsk lan Lugansk.
Maret[sunting | Owah sumber]
- 5 Maret – Nicolás Maduro, Présidèn Venezuela, medhot hubungan diplomatik lan pulitik Panama, accusing Panama of being involved in a conspiracy against the Venezuelan government.[9]
- 8 Maret – Malaysia Airlines Pamaburan 370, sawijining montor mabur Boeing 777 sing manuju Beijing saka Kuala Lumpur, ngilang sadhuwuring Teluk Thailand mawa 239 wong sajroning pesawat. Dipastèkaké montor mabur iki tiba ing Samudra India.[10]
- 16 Maret – Réferèndum ngenani status Kriméa dianakaké.[11]
- 21 Maret – Rusia resmi integrasi karo Kriméa sawusé Présidèn Vladimir Putin napakastani undhang-undhang mungkasi prosès panggabungan.[12]
- 24 Maret – Sajroning patemon darurat, Britania Raya, Amérika Sarékat, Italia, Jerman, Prancis, Jepang, lan Kanada nangguhaké kanggotané Rusia saka G8.[13]
- 27 Maret – Sidhang Umum PBB nampa Résolusi 68/262, ngakoni menawa Kriméa iku bagéan saka Ukraina lan nganggep Réferèndum Kriméa 2014 ora absah.[14]
- 31 Maret – Mahkamah Internasional PBB nandhesaké menawa program pamburonan iwak paus Jepang ing Antarktika iku ora ngèlmiah nanging komersial. Mulané idin sapanjuré ora diwènèhaké manèh.[15][16]
April[sunting | Owah sumber]
- 10 April – Nanggepi Krisis Kriméa 2014, Déwan Majlis Parlemèn Éropah (Parlementiary Assembly of the Council of Europe utawa PACE) nampa résolusi sing mbedhal sacara sementara haké mènèhi swara Rusia; hak diwakili ing Kantor Majlis, Komité Presidentil PACE lan Panitya Kerja PACE serta hak mèlu partisipasi ing misi-misi pangawasan Pemilu. [17]
- 14 April – Kurang luwih 276 kenya lan wong wadon enom diculik lan disandera saka sawijining sekolah ing Nigéria.[18]
- 16 April – Féri Koréa Kidul MV Sewo nggoling lan kelelep sawisé kargoné pindhah enggon, lan niwasaké 304 jiwa, akèhé bocah-bocah sekolah SMA.[19]
- 27 April – Gréja Katulik sacara bebarengan nganonisasi Paus Yohanes XXIII lan Yohanes Paulus II.[20]
- 28 April – Sanksi ékonomi Présidèn AS Barack Obama sing anyar marang Rusia wiwit dilakoni. Sing dituju yaiku perusahaan lan wong-wong sing cedhak karo Présidèn Rusia Vladimir Putin.[21]
Mei[sunting | Owah sumber]
- 5 Mei
- Organisasi Kaséhatan Donya WHO ngidèntifikasi panyebaran poliomyelitis ing sakurangé 10 negara minangka kahanan darurat kaséhatan saindhenging donya.[22]
- Para militan Boko Haram matèni kurang luwih 300 wong ing wayah wengi nalika nyerang Gamboru Ngala.[23]
- 20 Mei – Téroris ing Nigéria njlebugaké bom ing Jos lan matèni 118 jiwa.
- 22 Mei – Angkatan Dharat Karajan Thai nggulingaké pamaréntahan sementara Niwatthamrong Boonsongpaisan sawisé gagal mungkasi masalah krisis pulitik Thailand.[24][25]
Juni[sunting | Owah sumber]
- 5 Juni– lumangsung – Kelompok militan Sunni sing diarani Negara Islam ing Irak lan Syam (uga ditepungi minangka ISIS utawa ISIL) miwiti ofènsif ngrebut Irak lor. Doné iku mbedhah ibukutha Irak, Bagdad lan nggulingaké pamaréntahan Syiah sing dipimpin déning Perdana Menteri Nouri al-Maliki.[26]
- 12 Juni &ndash Kajawaran Bal-balan FIFA 2014 dianakaké ing Brazil.
- 19 Juni – Raja Juan Carlos I saka Spanyol lèngsèr kaprabon supaya putrané Felipe VI bisa jumeneng dadi ratu.
Juli[sunting | Owah sumber]
- 8 Juli–26 Agustus – Ing atarané kategangan antara Israèl lan Hamas sawisé kasus panyulikan telung bocah Israèl lan rajapati bocah Palèstina, Israèl nglakoni operasi Operation Protective Edge lan nyerang Lurung Gaza nganggo rudal-rudal. Bubar iku banjur Israèl nglaksanakaké operasi dharat. Sajroning 7 minggu, 2.100 Wong Palèstina lan and 71 Wong Israèl tiwas.
- 13 Juli - Jerman menangaké Piala Donya ing Brazil, ngalahaké Argentina 1-0.
- 17 Juli
- Sawisé gencatan sanjata limang jam déné perikamanungsan, Israel konfirmasi bakal ngayahi ofènsif dharat ing Lurung Gaza.[27]
- Malaysia Airlines Pamaburan 17, sawijining Boeing 777, tiba ing Ukraina sisih wétan, kamungkinan amerga kena rudal. Panumpangé lan awak kapal sing cacahé 298 jiwa tiwas kabèh. [28]
- 21 Juli – Déwan Kamanan PBB nampa Résolusi 2166 ngenani olèhé MH 17 ditémbak lan tiba.[29]
- 24 Juli – Air Algérie Pamaburan 5017 tiba ing Mali, niwasaké 116 jiwa sajroning montor mabur.[30]
Agustus[sunting | Owah sumber]
- 7 Agustus pamimpin Khmer Abang Nuon Chea lan Khieu Samphan didakwa salah nglakoni kadurjanan marang kamanungsan, banjur divonis kukuman saumuré urip déning Mahkamah Khmer Abang.[31]
- 8 Agustus – Angkatan Udara AS miwiti serangan udara ing Irak lor kanggo mbendhung para militan ISIS.
September[sunting | Owah sumber]
- 22 September – Amérika Sarékat lan sawetara mitra Arab miwiti serangan udara ing Suriah.[32][33]
- 26 September – Pasemon. Sajagad Para Pamenang Hadhiah Nobel Perdamaian ing taun 2014 (World Summit of Nobel Peace Laureates), sing arep dianakaké ing Cape Town saka tanggal 13 nganti 15 Oktober, dipenggak déné boikoté para pamenang. Amerga pamaréntah Afrika Kidul wis ping telu nulak panyuwunan visa Dalai Lama kaping 14 déning Pamaréntah Afrika Kidul sing "nuruti karepé Republik Rakyat China".[34][34][35][36]
Oktober[sunting | Owah sumber]
- 19 Oktober – The Gréja Katulik Roma mbéatifikasi Paus Paulus VI.[37]
- 31 Oktober – Présidèn Burkina Faso Blaise Compaoré medhun sawisé ana gègèran amerga dhèwèké péngin njabel wates jabatan présidèn.[38]
November[sunting | Owah sumber]
- 2 November – Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC utawa Panèl antarpamaréntah ngenani Pangowahan Iklim) ngrilis bagéan pungkasan Laporan Assessment Kaping Lima, lan ngélikaké menawa donya ngadhepi "karusakan parah, pervasif lan ora bisa dibalèkaké" Saka émisi global CO2.[39]
- 12 November – Wahana antariksa Philae saka Pesawat antariksa Rosetta bisa suksès ndharat ing Komit 67P. Prekara lagi sapisan kadadéan menawa ana wahana antariksa bisa ndharat sadhuwuring komit.[40]
Desember[sunting | Owah sumber]
- 17 Desember – Présidèn AS Barack Obama ngandaraké normalisasi hubungan diplomatik antara AS lan Kuba.[41]
- 28 Desember – Indonesia AirAsia Pamaburan 8501 saka Surabaya, Indonésia menyang Singapura tiba ing Segara Jawa sakidul-kuloné Kalimantan, niwasaké kabèh wong sing cacahé ana 162 jiwa sajroning montor mabur.[42]
Lair[sunting | Owah sumber]
Pati[sunting | Owah sumber]
Januari[sunting | Owah sumber]
- 5 Januari – Eusébio, pemain bal-balan Portugis (lair 1942)
- 7 Januari – Run Run Shaw, produser film Hong Kong lan pangusaha (lair 1907)
- Januari 9
- Amiri Baraka, pujangga AS (lair 1934)
- Dale T. Mortensen, ahli ékonomi Nobel Amérika (lair 1939)
- 10 Januari – Zbigniew Messner, Perdana Menteri kaping 9 Republik Rakyat Polandia (lair 1929)
- Januari 11
- Ariel Sharon, Perdana Menteri Israèl kaping 11 (lair 1928)
- Vugar Gashimov, pamain catur grandmaster Azerbaijan (lair 1986)
- 14 Januari – Mae Young, pamain gulat profèsional (lair 1923)
- 15 Januari
- John Dobson, ahli astronomi amatir AS (lair 1915)
- Roger Lloyd-Pack, aktor Britania (lair 1944)
- 16 Januari – Hiroo Onoda, perwira Angkatan Dharat Jepang (lair 1922)
- 20 Januari – Claudio Abbado, dirigèn Italia (lair 1933)
- 23 Januari – Riz Ortolani, panulis musik film Italia (lair 1926)
- 25 Januari – Gyula Sax, grandmaster catur Hongaria (lair 1951)
- 26 Januari – José Emilio Pacheco, pujangga Mèksiko (lair 1939)
- 27 Januari – Pete Seeger, penyanyi, penulis lagi, musikus lan aktivis Amérika Sarékat (lair 1919)
- 31 Januari – Miklós Jancsó, sutradara Hongarian (lair 1921)
Februari[sunting | Owah sumber]
- 1 Februari
- Luis Aragonés, pamain bal-balan Spanyol lan palatih (lair 1938)
- Maximilian Schell, aktor Austria-Swiss (lair 1930)
- 2 Februari – Philip Seymour Hoffman, aktor Amérika Sarékat (lair 1967)
Maret[sunting | Owah sumber]
April[sunting | Owah sumber]
Mei[sunting | Owah sumber]
Juni[sunting | Owah sumber]
Juli[sunting | Owah sumber]
Agustus[sunting | Owah sumber]
September[sunting | Owah sumber]
- 3 September - Rere Gocing, penyanyi dangdut Jawa Kulon, kacilakan motor (lair 1991)
Oktober[sunting | Owah sumber]
November[sunting | Owah sumber]
Desember[sunting | Owah sumber]
Réferènsi[sunting | Owah sumber]
- ^ "Latvia becomes 18th state to join the eurozone", BBC News, 1 Januari 2014. diaksès tanggal 31 Januari 2014.
- ^ "Ebola virus: Can nations stop deadliest ever outbreak from spreading?". 7 Maret 2014. http://www.cnn.com/2014/07/03/health/ebola-outbreak-west-africa/. Retrieved 7 Juli 2014.
- ^ "Chronology of Ebola Hemorrhagic Fever Outbreaks". Centers for Disease Control and Prevention. 24 Juni 2014. http://www.cdc.gov/vhf/ebola/resources/outbreak-table.html. Retrieved 25 Juni 2014.
- ^ http://www.sochi2014.com/en Sochi 2014 Olympics
- ^ http://www.nbcolympics.com/medals The Medals Race
- ^ "Belgium's parliament votes through child euthanasia", BBC News, February 13, 2014. diaksès tanggal 13 Februari 2014.
- ^ "Ukraine: Speaker Oleksandr Turchynov named interim president", BBC News, 23 Februari 2014. diaksès tanggal February 23, 2014.
- ^ Poetin heeft gelijk, Joop.nl, 16 Maret 2014
- ^ Shoichet, Catherine E.. "Venezuela cuts ties with Panama, calling country a 'lackey' for the United States", CNN, 6 Maret 2014. diaksès tanggal 6 Maret 2014.
- ^ Watkins, Tom. "Search intensifies for Malaysian airliner and 239 people, rescue ships head to sea", CNN, 8 Maret 2014. diaksès tanggal March 8, 2014.
- ^ "Ukraine crisis: EU ponders Russia sanctions over Crimea vote", BBC News, 17 Maret 2014. diaksès tanggal 17 Maret 2014.
- ^ "Russia officially annexes Crimea away from Ukraine with signature from Vladimir Putin", AP via CBS News, 21 Maret 2014. diaksès tanggal 23 Maret 2014.
- ^ Acosta, Jim. "U.S., other powers kick Russia out of G8", CNN, 25 Maret 2014. diaksès tanggal 25 Maret 2014.
- ^ "Resolution adopted by the General Assembly on 27 March 2014". United Nations. 1 April 2014. http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/68/262. Retrieved 8 April 2014.
- ^ "(BBC)". BBC News. http://www.bbc.com/news/world-asia-26818863#. Retrieved 6 Oktober 2014.
- ^ "ABC News Australia". ABC News. http://www.abc.net.au/news/2014-03-31/ijc-japan-whaling-southern-ocean-scientific-research/5357416. Retrieved 6 Oktober 2014.
- ^ "PACE Deprives Russia Of Voting Rights". Radio Free Europe/Radio Liberty. 10 April 2014. http://www.rferl.org/content/russia-ukraine-pace-/25327665.html. Retrieved 10 April 2014.
- ^ Associated Press (2 Mei 2014). "Nigeria: Police Revise Number of Kidnapped Students". The New York Times. http://www.nytimes.com/2014/05/03/world/africa/nigeria-police-revise-number-of-kidnapped-students.html. Retrieved 5 Mei 2014.
- ^ CHOE SANG-HUN (17 Juli 2014). "Copter Crashes After Search for Korean Ferry Victims". The New York Times. http://www.nytimes.com/2014/07/18/world/asia/copter-crashes-after-searching-for-ferry-victims-in-korea.html?_r=0. Retrieved 22 Juli 2014.
- ^ Smith-Spark, Laura. "Sainthood for John Paul II and John XXIII, as crowds pack St. Peter's Square", CNN, 27 April 2014. diaksès tanggal 27 April 2014.
- ^ Klimas, Jacqueline. "New round of sanctions aimed at Putin, Russian elite", Washington Post, 27 April 2014. diaksès tanggal 28 April 2014.
- ^ Maria Cheng (5 Mei 2014). "UN: Spread of Polio is a World Health Emergency". The Huffington Post. http://www.huffingtonpost.com/2014/05/05/polio-spread-un_n_5266849.html. Retrieved 5 Mei 2014.
- ^ "Boko Haram Attack Kills Hundreds In Border Town". The Huffington Post. http://www.huffingtonpost.com/2014/05/07/boko-haram-attack_n_5279662.html. Retrieved 7 Mei 2014.
- ^ "Military 'takes control' in Thailand", 22 Mei 2014. diaksès tanggal 22 Mei 2014.
- ^ "[Prayuth and military chiefs are controlling state powers]" (in Thai). Komchadluek. 22 Mei 2014. http://www.komchadluek.net/detail/20140522/185160.html. Retrieved 22 Mei 2014.
- ^ "Witness claims ISIS flag flies over key Iraq refinery, Baghdad says soldiers still hold it". Fox News. 19 Juni 2014. http://www.foxnews.com/world/2014/06/19/witness-claims-isis-flag-flies-over-key-iraq-refinery-baghdad-says-soldiers/. Retrieved 20 Juni 2014.
- ^ "IDF starts Gaza ground offensive". The Jerusalem Post. 17 Juli 2014. http://www.jpost.com/Operation-Protective-Edge/IDF-intensifies-Gaza-attacks-with-artillery-fire-air-strikes-363289. Retrieved 17 Juli 2014.
- ^ "Malaysia Airlines Flight 17: Officials say plane shot down over Ukraine".
- ^ "Resolution 2166 (2014)". PBB. http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/2166%282014%29. Retrieved 23 Juli 2014.
- ^ "'Disintegrated' Air Algerie plane found with no survivors; 'black box' recovered". CNN. 26 Juli 2014. http://edition.cnn.com/2014/07/25/world/africa/air-algerie-crash/. Retrieved 26 Juli 2014.
- ^ "Top Khmer Rouge leaders guilty of crimes against humanity", 7 Agustus 2014. diaksès tanggal 8 Agustus 2014.
- ^ "Syria air strike: Twitter user Abdulkader Hariri live tweets US Islamic State attack 'before Pentagon breaks news'". Independent. 23 September 2014. http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/twitter-user-live-tweets-attack-before-pentagon-breaks-news-9749973.html. Retrieved 27 September 2014.
- ^ "U.S. airstrikes hit ISIS inside Syria for first time". ABC News. 22 September 2014. http://abcnews.go.com/International/us-airstrikes-syria/story?id=25686031. Retrieved 27 September 2014.
- ^ a b "World Summits of Nobel Peace Laureates » 2014 WORLD SUMMIT OF NOBEL PEACE LAUREATES IS SUSPENDED AND WILL BE RELOCATED". nobelforpeace-summits.org. http://www.nobelforpeace-summits.org/2014-world-summit-of-nobel-peace-laureates-is-suspended-and-will-be-relocated/.
- ^ "World Summits of Nobel Peace Laureates » Desmond Tutu slams South Africa for denying Dalai Lama access to Nobel peace prize winners’ summit". nobelforpeace-summits.org. http://www.nobelforpeace-summits.org/desmond-tutu-slams-south-africa-for-denying-dalai-lama-access-to-nobel-peace-prize-winners-summit/.
- ^ Cape Town to host Nobel laureate conference
- ^ "Pope beatifies Paul VI at remarkable synod's end". Yahoo! News. 19 Oktober 2014. http://news.yahoo.com/pope-beatifying-paul-vi-remarkable-synods-end-084801799.html. Retrieved 19 Oktober 2014.
- ^ Al Jazeera and agencies. "Army chief takes power in Burkina Faso". http://www.aljazeera.com/news/africa/2014/10/burkina-faso-president-2014103113130587467.html. Retrieved 1 November 2014.
- ^ "Fossil fuels should be 'phased out by 2100' says IPCC". BBC. 2 November 2014. http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-29855884. Retrieved 2 November 2014.
- ^ "Probe makes historic comet landing". BBC. 12 November 2014. http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-30026398. Retrieved 12 November 2014.
- ^ "Obama hails 'new chapter' in US-Cuba ties". BBC. 17 Desember 2014. http://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-30516740. Retrieved 17 Desember 2014.
- ^ "AirAsia flight QZ8501 loses contact with air traffic control", 28 Desember 2014. diaksès tanggal 28 Desember 2014.