İsrail

Wikipediya ra ensiklopediya xosere
Jump to: şiyayış, Cı geyre
İsrail
מדינת ישראל
Medinat Yisra'el
Desmal û Arma
Flag of Israel.svg Emblem of Israel.svg
Marş: Hatikvah
Xerita
Israel on the globe (de-facto) (Europe centered).svg
Şınasiye
Zıwan Cıhudki
Paytext Tel Aviv
Sûka tewr gırde Urşelım
Sazbiyayış Gulane 14, 1948
Cıwiyayış
Şar İsrailıc
Hıkumet Cumhuriyeto parlamenter
Serdar Rueven Rivlin
Erd 22,072 km²
Nıfuso texminki 8.081.000 (2012)
Sıxletiye 324 kes/km²
Ekonomiye
Endekse gırdbiyayışe merduman 0.900 (zaf berz)
Pere Şekel
Kodê perey ILS
Mıntıqa
Wext UTC +2, UTC +3
İnternet .il
Kodê têlefoni 972

İsrail (be İbranki: יִשְרָאֵל Yisra'el; be Erebki: إسرائيل Isrā'īl) yew dewleta qıta Asyao. Caê xo rocawanê (ğerbê) qıta Asya dero. Dormey ra Lubnan, Urdun, Suriya, Mısır u Deryao Sıpê estê. Paytextê İsrail Urşelimo. Nıfusê xo 8,051,200. Zıwanê xoyo resmi İbrankiyo. Sistemê idarey demokrasiya parlamentera. Dewleta İsraili erdê Fılıstini sero niya ro u serra 1948ine de ki xo, xoser ilan kerdo.

Etimolociye[bıvurne | çımey bıvurne]

Namê İsraili, Tewrate ra yeno. Key Yequb pê keyey xo ra goç keni, Homa ju melek keno merdum u rışeno/şaweno Yequbi sero. Yequb dano pêro meleki u melek areze keno ki o nêşeno bıdo pêro Yequbi ro. Yequb melegi rê vano ki dua ke mı u melek hem keno dua u hem zi Yequbi keno bımbarek u ey rê namê İsraili dano. Namê İsraili yeno arezey ra Teno ke dano pêro Homa ro/Teno ke verba Homay vındeno. Namê Yequbi vureno u beno İsrail. Lac u waê Yequbi, dıma heme inan rê Lacê İsraili vaciyeno.

Demografiye[bıvurne | çımey bıvurne]

İsrail de pêro piya 6.110.600 Cıhudi esti u şarê İsrailiê bini Areb, Çinıc, Rumen, Taylandıc u binan ra yeno pêro. Ninan teber de İsraili de 60.000 ra vêşi Afrikayıci zi esti.

Zuanê İsraili Cıhudkiyo, Cıhudki zıwano resmiyo. Cıhudki ra vêşi Arebki zi zıwano resmiyo ema caê Cıhudki deha herao u deha beno qebul. %92ê şarê İsraili sukan de cıwiyeni u bini dewan derê.

Coğrafya[bıvurne | çımey bıvurne]

İsrail Rocvetışê Miyani de ca gêno. Cayê xo verocê rocvetışê Deryao Miyanêne dero. Zımey cı de Lubnan, rocvetışê cı de Urdun, zımey rocvetışê cı de Suriya, verocê cı de Sina u Deryao Sur estê. Verocê İsrali, Çolê Necefi ra yeno pêro. Zımey cı de Hendeğê Şeriay esto. Rocvetışê veroci de tayê koyê qıteki estê ema ê zaf berz niyê. Hetê Deryayê Miyani de deşti estê.