ثمود
ثَمود نام قومی بود از مردمان شبه جزیره عربستان که در هزاره قبل از میلاد تا زمان بعثت محمد در عربستان زندگی میکردند. با این وجود که به باور تاریخدانان خاستگاه مردم ثمود جنوب شبه جزیره عربستان بود اما بنا به روایتهای سنتی عربی، ثمودیها به سوی شمال کوچیده و در دامنههای کوه اثلب در نزدیکی مداین صالح (حجر) نشیمن گزیدند.
سنگنگارهها و سنگنوشتههای بسیاری از ثمودیان در کوه اَثلَب و دیگر نقاط شبه جزیره عربستان یافت شدهاست.[۱]
در داستانهای قرآن گفته شده که قوم ثمود به وسیله عذاب الهی از میان رفتهاست.
برای نخستین بار، در قرن هشتم قبل از میلاد،در کتیبه سارگون، پادشاه آشور، به نام این قوم برمیخوریم. این قوم بزرگ علیرغم عمر دراز، هرگز نتوانست دولت قدرتمندی به وجود آورد و پیوسته به صورت قومهای پراکنده یا احیاناً شهرنشین روزگار میگذراندند تا سرانجام نابود شدند، یا در دیگر اقوام آمیخته و نامشان از یادها برفت. تمدن ثمودی تحت تاثیر مستقیم نبطیان بود، چنان که پنداری ایشان چیزی عمده از خود نداشتند. خط و زبان نبطی در میان ثمودیان رواج داشت که حتی پس از انقراض آنان باز ثمودیان برخی آثار خود را به آن خط و زبان تهیه میکردند. مثلاً نوشتههای معبد رَوَافه که حدود یک قرن پس از میلاد توسط ثمود بنا شد به دو زبان نبطی و یونانی است .[۲]
داستانهای اسلامی در مورد ثمود[ویرایش]
پیامبری به نام صالح در قوم ثمود زاده شد و در میان ایشان پرورش یافت، قوم ثمود گروهی از مردم بودند که در سرزمینی بین یهودیه و حجاز میزیستند. قوم ثمود در خانههایی سنگی میزیستند که درون کوهها تراشیده شده بود.(سوره حجر ۸۰-۸۴) قوم ثمود به پرستش بتهای سنگی و چوبی میپرداختند.(هود ۶۲) صالح تلاش میکرد تا قوم خود را از پرستش بتها بازدارد و ایشان را به یکتاپرستی فرابخواند، اما قوم ثمود سخن او را نپذیرفتند (هود ۴۲) و از وی درخواست معجزه کردند؛ بر اساس روایات اسلامی، روزی سنگ بزرگی از کوه شکافت و شتر مادهای از آن بیرون آمد؛ صالح به قوم ثمود هشدار داد که به شتر آسیبی نرسانند.(هود ۶۴) اما قوم ثمود، شتر را گرفتند و کشتند. پس از سه روز عذاب بر ثمود فروفرستاده شد؛ و پس از عذاب شدیدی که از آن در قرآن به صیحه تعبیر شده است؛ ثمودیان نابود شدند.[۳]
منابع[ویرایش]
- ↑ Encyclopædia Britannica Online
- ↑ راههای نفوذ فارسی در فرهنگ و زبان عرب جاهلی، ص ۴۶ و ۴۷.
- ↑ عاطف الزین، سمیح، داستان پیامبران علیهم السلام در قرآن، ترجمه علی چراغی، اول، تهران: ذکر،1380، ISBN 964-307-163-4
- آذرنوش، آذرتاش، راههای نفوذ فارسی در فرهنگ و زبان عرب جاهلی، چاپ سوم. تهران: انتشارات توس، ۱۳۸۸. شابک ۳-۴۳۶-۳۱۵-۹۶۴-۹۷۸
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ثمود موجود است. |
|