زیمبابوه

جمهوری زیمبابوه Republika seZimbabwe Republiki ya Zimbabwe زیمبابوه
پرچم
شعار ملی: «یک‌پارچگی، آزادی، کار»
سرود ملی: «سرزمین زیمبابوه خجسته باد» "Blessed be the land of Zimbabwe"
پایتخت (و بزرگترین شهر)		هراره ۱۷°۵۰′ جنوبی ۳۱°۳′ شرقی
زبان رسمی		۱۶ زبان
نوع حکومت		جمهوری
نام حاکمان  • رئیس جمهور • نخست‌وزیر		رابرت موگابه مورگان چانگیرای
موارد منجر به تشکیل از بریتانیای کبیر رودزیا زیمبابوه		۱۱ نوامبر ۱۹۶۵ ۱۸ آوریل ۱۹۸۰
مساحت
-	مساحت	۳۹۰٬۷۵۷کیلومتر مربع (۶۰ام)
-	‌آب‌ها (٪)	۱
جمعیت
-	سرشماری	۱۳٬۳۴۹٬۰۰۰  (۶ام)
-	تراکم جمعیت	۳۳‎/km۲‏ (۱۷۰ام)
واحد پول		دلار آمریکا (USD)
منطقه زمانی		زمان آفریقای مرکزی
دامنه اینترنتی		.zw
پیش‌شماره تلفنی		+۲۶۳

زیمبابوه (/zɪmˈbɑːbweɪ/), به صورت رسمی جمهوری زیمبابوه (به انگلیسی: Republic of Zimbabwe) کشوری است در جنوب آفریقا. پایتخت آن هراره است. این کشور ۱۲٬۵۲۱٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد و زبان‌های انگلیسی، شونا و سیندبله زبان‌های رسمی آن هستند.

این کشور در قرن نوزدهم میلادی مستعمرهٔ انگلیس شد. از سال ۱۹۶۵ کم‌کم تلاش‌ها برای استقلال در این کشور آغاز شد و سرانجام در سال ۱۹۷۰ رسماً جمهوری زیمبابوه اعلام موجودیت کرد. زیمبابوه جز آخرین کشورهای جنوب آفریقاست که به تدریج و با دشواری با نسلی که پس از انقلاب و مبارزه علیه استعمار به قدرت رسید وداع می‌کند.

کشاورزی حدود دو سوم نیروی کار را در بر دارد. تنباکو، نیشکر، پنبه، گندم و ذرت، هم صادر می‌شود و هم اساس صنایع آماده‌سازی را تشکیل می‌دهد. منابع طبیعی شامل زغال سنگ، طلا، پنبهٔ کوهی و نیکل است.

تاریخ

از دههٔ ۱۸۳۰ این منطقه را شکارچیان، مبلغان مذهبی و جویندگان معدن بریتانیایی و بوئر مورد نفوذ قرار دادند و در همین دهه این منطقه به اشغال «شرکت آفریقای جنوبی بریتانیا» ی سِسیل رودس در آمد. ارتفاعات ناحیه‌ای که بعدها رودزیای جنوبی خوانده شده به اسکان کشاورزان سفیدپوستی در آمد که افریقاییها را از زمین محروم و آنان را به نیروی کار ارزان تبدیل کردند. در سال ۱۹۲۳ بریتانیا ادارهٔ این سرزمین را از شرکت تحویل گرفت و به مهاجران سفیدپوست خودگردانی اعطا کرد. پس از جنگ جهانی دوم مهاجرت از بریتانیا و آفریقای جنوبی افزایش یافت، ولی نسبت جمعیت آفریقایی به سفیدپوست هنوز بیش از ۲۰ به ۱ بود. تبعیض نژادی موجب تحریک ملی‌گرایی آفریقایی در آغاز به رهبری جاشوا نکومو (زاده ۱۹۱۷) گردید.

در ۱۹۵۳ رودزیای جنوبی – با رودزیای شمالی (زامبیا) و نیاسالند (مالاوی)- فدراسیون آفریقای مرکزی را تشکیل نداد. زمانی که این فدراسیون منحل شد (۱۹۶۳) بریتانیا از اعطای استقلال به گردانندگان سفیدپوست رودزیای جنوبی بدون پیشرفت به سوی حکومت اکثریت سرباز زد. در ۱۹۶۵ حکومت سفیدپوستان به رهبری یان اسمیت (زاده ۱۹۱۹) به طور یک جانبه اعلام استقلال کرد و نام کشور را به رودزیا تغییر داد. مخالفت داخلی سرکوب شد و بر تحریک‌های اقتصادی بین‌المللی غلبه گردید ولی جنگهای چریکی از سوی ملی‌گرایان آفریقایی در دههٔ ۱۹۷۰ به طور روزافزونی مؤثر افتاد. در ۱۹۷۹ اسمیت مجبور به قبول حکومت اکثریت شد، ولی قانون اساسی که ارائه کرد نه برای اتحاد خلق آفریقایی زیمبابوه (ZAPU) به رهبری جاشوا نکومو و نه برای اتحاد ملی آفریقایی زیمبابوه (ZANU) به رهبری رابرت موگابه (زاده ۱۹۲۸) قابل قبول بود. کلیهٔ طرفین به منظور دستیابی به حل و فصل امور با برقراری مجدد و کوتاه‌مدت حکومت بریتانیا موافقت کردند. در ۱۹۸۰ اتحاد ملی آفریقایی زیمبابوه به رهبری موگابه کشور را به استقلال رساند در ۱۹۸۷ زانو و زاپو سرانجام با ادغام موافقت کردند و عملاً حکومت تک حزبی را برقرار ساختند، هر چند پیشنهاد ایجاد نظام تک حزبی رسمی معوق شده‌است.

در سال ۱۹۸۰ رابرت موگابه به عنوان نخست وزیر این کشور انتخاب شد.

پس از آن در سال ۱۹۸۷ در قانون اساسی این کشور اصلاحاتی ایجاد شد که بر اساس آن موگابه رئیس جمهور شد.

سیاست

مجمع ملی زیمبابوه با ۱۵۰ عضو متشکل است از ۱۲۱۰ نماینده که با رأی تمامی افراد بالغ به طور مستقیم و برای شش سال انتخاب می‌شوند، ۱۰ رئیس قبیله و ۸ فرماندار منتصب استان این مجمع رئیس جمهور را برای دوره‌ای شش ساله انتخاب می‌کند. حزب اتحاد ملی آفریقایی زیمبابوه نقش اصلی را دارد، هر چند احزاب دیگر – از جمله جنبش اتحاد زیمبابوه- اجازهٔ فعالیت دارند. زیمبابوه دو مجلس دارد: مجلس سنا که در سال ۲۰۰۵ دوباره تشکیل شد و مجلس ملی که قانونگذاری را به عهده دارد.

زیمبابوه در سازمان ملل متحد، جامعهٔ کشورهای همسود، سازمان وحدت آفریقا، و کنفرانس هماهنگی توسعه در جنوب آفریقا عضویت دارد.

رابرت موگابه از زمان استقلال زیمبابوه از انگلستان در سال ۱۹۸۰ تا سال ۲۰۰۸ قدرت را در دست داشت. وی همچنین رهبر حزب حاکم زانو پی اف می‌باشد.

در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ و پس از کناره گیری مورگان چانگیرای از دور دوم انتخابات، رابرت موگابه پیروز انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد. پس از شکایت چانگیرای از موگابه در مجامع بین‌المللی و اعمال تحریم بر روی حزب حاکم، مذاکراتی برای تقسیم قدرت صورت گرفت. مورگان چانگیرای پس از تقسیم قدرت در زیمبابوه عنوان نخست وزیر را به خود اختصاص داده و پست ریاست جمهوری تشریفاتی را هم به موگابه واگذار کرد که براساس توافق، موگابه تا پایان عمر این سمت را در اختیار خواهد داشت.

رابرت موگابه' رئیس جمهور زیمبابوه در پی بروز اختلافاتی با 'مورگان چانگیرای' نخست وزیر این کشور پیشنهادی مبنی بر برگزاری انتخابات زودهنگام در سال ۲۰۱۲ میلادی داد.

رابرت موگابه به دلیل سیاست‌های اقتصادی و سرکوبی مخالفان سیاسی‌اش همواره تحت انتقاد محافل جهانی قرار داشته‌است.

پس از دخالت گزاف نظامی زیمبابوه به رهبری رابرت موگابه در جنگ دوم کنگو، که به سلب مالکیت انبوه زمین‌های سفیدپوست‌ها انجامید، بسیاری کشورهای غربی وی را متهم به «تبعیض نژادی» و نفرت‌پراکنی نسبت به اقلیت سفیدپوست ساکن در زیمبابوه کردند. در اثر تحریم‌های اقتصادی، اقتصاد زیمبابوه با مشکلات بسیار جدی روبرو شد. کمبودهای جدی نفتی و غذایی منجر به مهاجرت گسترده اهالی زیمبابوه به کشورهای همسایه، بخصوص آفریقای جنوبی شد.

موگابه، مخالفینش را «تازه متولدین استعمارگر» می‌نامد. وی و طرفدارانش، مدعی هستند که مشکلات زیمبابوه، «میراث استعمار» است.

هم‌اکنون تنها کشور موجود در لیست بدحسابان بانک جهانی، کشور فقیر و تحت تحریم زیمبابوه است که بنا به اعلام بانک جهانی، ۱۳ سال است که اقساط بدهی‌های خود به بانک جهانی را پرداخت نکرده‌است.

تقسیمات کشوری

کشور زیمبابوه به هشت استان تقسیم شده است که عبارتنداز:

استان	مرکز استان
بولاوایو	Bulawayo
هراره	هراره
Manicaland	Mutare
Mashonaland Central	Bindura
Mashonaland East	Marondera
Mashonaland West	Chinhoyi
Masvingo	Masvingo city
Matabeleland North	Lupane District
Matabeleland South	Gwanda
Midlands	Gweru

جغرافیا

زیمبابوه از جنوب با آفریقای جنوبی، از جنوب غربی با بوتسوانا، از شمال غرب با زامبیا و از شرق با موزامبیک همسایه‌است. مساحت آن ۳۹۰٬۵۸۰ کیلومتر مربع و مختصات جغرافیایی آن ۲۰ درجه جنوبی و ۳۰ درجه شرقی است. زیمبابوه خط ساحلی ندارد.

جمهوری زیمبابوه سرزمین آبشار ویکتوریا، یکی از عجایب طبیعی جهان است که در سال ۱۹۷۰ استقلال خود را به دست آورد.

مدتی رودزیای جنوبی نامیده می‌شد. این کشور ۱۲٬۵۲۱٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد.

مرکز زیمبابوه متشکل است از رشته کوه هایوِلد که تا حدود ۱۲۰۰ الی ۱۵۰۰ متر ارتفاع دارد. در جنوب غرب و شمال شرق هایوِلد فلات‌های میدل‌ولد و لوولد جای دارد. رودهای مهم آن زامبِزی، لیمپوپو، سابی و بلندترین نقطه آن قلهٔ اینیانگانی، با ۲۵۹۲ متر است. آب و هوای زیمبابوه در زمین‌های پست استوایی و در ارتفاعات نیمه‌استوایی است. از ژوئن تا سپتامبر فصل خشک مشخصی وجود دارد. شهرهای مهم آن بولاوایو، چیتونگ ویزا، گوئلو، و موتاره‌است.

اقتصاد

تولید ناخالص داخلی این کشور ۱۱/۶ میلیارد دلار است. رشد تولید ناخالص داخلی آن در سال ۲۰۰۷ میلادی منفی بود.

۳٬۹۹۸٬۰۰۰ نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند و نرخ بیکاری درآن ۸۰ درصد است.

۶۸ درصد مردم زیمبابوه زیر خط فقر زندگی می‌کنند و نرخ تورم آن بیش از صد هزار درصد است. تورم بیش از صد هزار درصدی در زیمبابوه

محصولات صادراتی این کشور شامل پلاتینیوم، پنبه، تنباکو، طلا، آلیاژهای آهن و منسوجات است که به کشورهای آفریقای جنوبی (۲۴٬۸ درصد)، جمهوری دموکراتیک کنگو (۱۷٬۶ درصد)، بوتسوانا (۱۵٬۷ درصد) و ایالات متحده (۱۰٬۴ درصد) صادر می‌شود.

محصولات وارداتی این کشور شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، محصولات کارخانه‌ای، مواد دارویی و سوخت است که از کشورهای آفریقای جنوبی (۴۰٬۸ درصد)، زامبیا (۲۹٬۶ درصد) و ایالات متحده (۴٬۹ درصد) وارد می‌شود.

در طی سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ ارزش پول این کشور از هر ۳۰۰ واحد یک دلار به یک میلیون و چهارصد هزار واحد به یک دلار رسید.

با اینکه در ماه اوت ۲۰۰۶ دولت سه صفر را از جلوی دلار (نام پول رایج در کشور زیمبابوه دلار است و در زبان عامه به آن زیم دلار می‌گویند) برداشت تا مردم در حمل و نقل آن راحت تر باشند و دولت بتواند جلوی نزول ناباورانه زیم دلار را در مقابل دلار آمریکا بگیرد، اما مردم به این امر توجی نکردند و اعداد و ارقام را مانند گذشته می‌دانند.

در ماه اکتبر، نرخ ارز به هزار واحد به یک دلار رسید که ازنظر مردم همان یک میلیون و دویست هزار واحد به یک دلار است.

وضعیت فعلی زیمبابوه در پی بیرون کردن کشاورزان انگلیسی از زیمبابوه به وجود آمد.

در حدود سال ۱۹۶۵ هر دو دلار آمریکا در زیمبابوه به یک دلار زیمبابوه خرید و فروش می‌شد.

قیمت‌ها در زیمبابوه در یک سال گذشته بیش از صدهزار برابر افزایش یافته‌است و نرخ تورم در زیمبابوه یازده میلیون و دویست هزار درصد است. حدود ۱۲ سال است که آمریکا و کشورهای غربی تحریم‌هایی را علیه زیمبابوه وضع کرده‌اند. این تحریم‌ها سبب فرسایش و تضعیف تدریجیِ اقتصاد این کشور شده‌است.

معدن الماس مارانج (Marange)، امبادا (Mbada)، آنجین (Anjin) و دایموند ماینینگ کورپوریشن (Diamond Mining Corporation) در منطقهٔ چیادزوا Chiadzwa زیمبابوه قرار دارند. سه معدن الماس مستقر در منطقهٔ مارانج سالانه بیش از دو میلیارد دلار آمریکا برای این کشور درآمد دارد.

واحد پول

در سال ۲۰۰۹ دولت زیمبابوه به‌دلیل نداشتن هیچ پشتوانه‌ای واحد پول خود را به مدت یک سال از گردونه خارج کرد. التون مانگوما، وزیر اقتصاد و برنامه‌ریزی زیمبابوه، در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت که دولت تصمیم گرفته است تا پول واحد زیمباوه را که در حال حاضر نیز اثری از آن در مبادلات نیست، به مدت یک سال متوقف کند. به گفته وی از این پس دلار زیمبابوه در مبادلات استفاده نخواهد شد زیرا هیچ چیزی برای حمایت از آن و حفظ ارزشش وجود ندارد. این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که در ماه ژانویه سال جاری میلادی و در پاسخ به تورم بسیار بالا دولت زیمبابوه استفاده از ارزهای کشورهای دیگر همچون پولای بوتسوانا، راند آفریقای جنوبی، دلار آمریکا، یورو و پوند انگلیس را قانونی اعلام کرده بود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، دولت زیمبابوه طی دو سال گذشته ۲۲ صفر را از واحد پول خود حذف کرده است. بالاترین اسکناس زیمبابوه که پیشتر در گردش بود اسکناس ۱۰۰ تریلیون دلاری زیمبابوه بود که با آن حتی نمی‌شد یک قرص نان خرید.

مردم

جمعیت این کشور شامل ۱۲٬۵۲۱٬۰۰۰ نفر است که میانگین سنی آنها ۲۰٬۱ سال است.

امید به زندگی در بدو تولد برای زنان ۳۸٬۳۵ سال و برای مردان ۴۰٬۶۲ سال است.

انسداد سیاسی باعث زمین‌گیر شدن اقتصاد زیمبابوه شده‌است و بیش از سه‌میلیون از جمعیت جوان کشور راه مهاجرت در پیش گرفته‌اند، ایدز گریبانگیر ۲۴ تا ۳۵ درصد جمعیت ۱۳میلیونی کشور است و میانگین عمر، ظرف ۲۰ سال، از ۵۵ به ۳۵ سال سقوط کرده‌است.

زبان

چوایی، Chibarwe، انگلیسی، Kalanga،"Koisan"
(احتمالا Tsoa) |Nambya، Ndau، Ndebele، شنگانی، شونا،"sign language" سوتو، Tonga، تسوانا، وندا، خوسایی

فرهنگ

نمایشگاه بین‌المللی کتاب زیمبابوه، که هر ساله در اول ماه اوت برگزار می‌شود، معتبرترین نمایشگاه کتاب در قارهٔ آفریقا به‌شمار می‌آید.

ارتباطات

۳۳۱ هزار و ۷۰۰ خط تلفن ثابت و ۸۳۲ هزار و ۵۰۰ خط تلفن همراه در این کشور وجود دارد.

زیمبابوه ۱۵ هزار و ۵۰۷ میزبان اینترنت و یک میلیون و ۲۲۰ هزار کاربر دارد.

منابع

• http://allafrica.com/stories/200801180772.html
• http://en.wikipedia.org/wiki/Zimbabwe
• آشنایی با زیمبابوه
• ویکی‌پدیای انگلیسی.