Romeinse Curie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
De Sint-Pietersbasiliek bij avond

De Romeinse Curie (Latijn: Curia Romana) is het bestuursapparaat van de paus en wordt gevormd door de organen van de Heilige Stoel die de paus bijstaan in het vervullen van zijn taken als hoofd van de Rooms-katholieke Kerk.

Het woord curie is afgeleid van het Latijnse curia, dat verwijst naar de plaats waar in de klassieke oudheid de Romeinse senaat vergaderde. Later werd de term gebruikt om het paleis van de vorst aan te duiden en stilaan ook voor het ‘vorstelijke huis’, de hofhouding die de vorst bijstond in zijn bestuurstaak.

De term curie wordt ook wel gebruikt voor de bestuursorganen van een bisdom. In dat geval gaat het om een diocesane curie.

Samenstelling van de Romeinse Curie[bewerken]

De Romeinse Curie bestaat uit de volgende organen en instellingen (dicasteries genoemd). Het Staatssecretariaat staat aan het hoofd.

Staatssecretariaat[bewerken]

Secretariaat Secretaris
Staatssecretariaat van de Heilige Stoel Kardinalcoa.png Pietro Parolin
1e afdeling: Secretariaat voor Algemene Zaken van de Heilige Stoel Archbishop CoA PioM.svg Giovanni Angelo Becciu
2e afdeling: Secretariaat voor de Relaties met Staten Archbishop CoA PioM.svg Paul Gallagher

Congregaties[bewerken]

Congregatie Prefect
Congregatie voor de Bisschoppen Kardinalcoa.png Marc Ouellet, P.S.S.
Congregatie voor de Clerus Kardinalcoa.png Beniamino Stella
Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren Kardinalcoa.png Fernando Filoni
Congregatie voor de Geloofsleer Kardinalcoa.png Gerhard Ludwig Müller
Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Regeling van de Sacramenten Archbishop CoA PioM.svg Robert Sarah
Congregatie voor de Heilig- en Zaligsprekingsprocessen Kardinalcoa.png Angelo Amato, S.D.B.
Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven en Gemeenschappen van Apostolisch Leven[1] Kardinalcoa.png João Braz de Aviz
Congregatie voor de Katholieke Opvoeding[2] Kardinalcoa.png Giuseppe Versaldi
Congregatie voor de Oosterse Kerken Kardinalcoa.png Leonardo Sandri

Pauselijke Raden[bewerken]

Pauselijke raad President
Pauselijke Raad ter Bevordering van de Eenheid van de Christenen Kardinalcoa.png Kurt Koch
Pauselijke Raad "Cor Unum"[3] vacant
Pauselijke Raad voor de Cultuur Kardinalcoa.png Gianfranco Ravasi
Pauselijke Raad voor Gerechtigheid en Vrede Kardinalcoa.png Peter Turkson
Pauselijke Raad voor het Gezin Archbishop CoA PioM.svg Vincenzo Paglia
Pauselijke Raad voor het Pastoraat in de Gezondheidszorg Archbishop CoA PioM.svg Zygmunt Zimowski
Pauselijke Raad voor de Interreligieuze Dialoog Kardinalcoa.png Jean-Louis Tauran
Pauselijke Raad voor de Leken Kardinalcoa.png Stanisław Rylko
Pauselijke Raad voor Pastorale Zorg van Migranten en Reizigers Kardinalcoa.png Antonio Maria Vegliò
Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen[4] Archbishop CoA PioM.svg Claudio Maria Celli
Pauselijke Raad voor de Wetteksten Kardinalcoa.png Francesco Coccopalmerio
Pauselijke Raad voor de Bevordering van de Nieuwe Evangelisatie Archbishop CoA PioM.svg Rino Fisichella

Pauselijke Commissies[bewerken]

Pauselijke Commissie President
Pauselijke Commissie voor de Staat Vaticaanstad Kardinalcoa.png Giuseppe Bertello
Pauselijke Commissie voor het Cultureel Erfgoed van de Kerk Kardinalcoa.png Gianfranco Ravasi
Pauselijke Commissie voor Gewijde Archeologie Kardinalcoa.png Gianfranco Ravasi
Pauselijke Bijbelcommissie Kardinalcoa.png Gerhard Ludwig Müller
Pauselijke Commissie Ecclesia Dei Kardinalcoa.png Gerhard Ludwig Müller
Internationale Theologencommissie Kardinalcoa.png Gerhard Ludwig Müller
Pauselijke Commissie voor de Catechismus van de Katholieke Kerk Kardinalcoa.png Gerhard Ludwig Müller
Pauselijke Commissie voor Latijns-Amerika[5] Kardinalcoa.png Marc Ouellet, P.S.S.
Pauselijke Commissie voor de Internationale Eucharistische Congressen Archbishop CoA PioM.svg Piero Marini
Pauselijke Commissie voor de plechtigheden van een Zaligverklaring Kardinalcoa.png José Saraiva Martins, C.M.F.
Archbishop CoA PioM.svg Edward Nowak
Archbishop CoA PioM.svg Piero Marini
Pauselijke Commissie voor de Archieven Archbishop CoA PioM.svg Jean-Louis Bruguès O.P.
Pauselijke Commissie voor Religieuze Betrekkingen met de Joden[6]
Pauselijk Comité voor de Geschiedwetenschappen Priest.svg Bernard Ardura, O.Praem.

Pauselijke Academies[bewerken]

Pauselijke Academie Voorzitter
Pauselijke Academie voor de Cultuur der Martelaren Fabrizio Bisconti
Pauselijke Ecclesiastische Academie Archbishop CoA PioM.svg Giampiero Gloder
Pauselijke Academie voor het Leven Bishopcoa.png Ignacio Carrasco de Paula
Pauselijke Academie van Sint Thomas van Aquino[7] Bishopcoa.png Lluís Clavell O.D.
Pauselijke Academie voor Sociale Wetenschappen Mary Ann Glendon
Pauselijke Theologische Academie[7] Manlio Sodi
Pauselijke Academie voor de Wetenschappen Werner Arber

Rechtbanken[bewerken]

Rechtbank Voorzitter
Apostolische Penitentiarie Kardinalcoa.png Mauro Piacenza
Hoogste Rechtbank van de Apostolische Signatuur Bishopcoa.png Dominique Mamberti
Sacra Rota Romana Bishopcoa.png Antoni Stankiewicz

Pauselijke aartsbasilieken[bewerken]

Basiliek Aartspriester
Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Pieter Kardinalcoa.png Angelo Comastri
Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Jan van Lateranen Kardinalcoa.png Agostino Vallini
Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Paulus buiten de Muren Kardinalcoa.png James Michael Harvey
Pauselijke Aartsbasiliek van de Heilige Maria de Meerdere Kardinalcoa.png Santos Abril y Castelló

Pauselijke universiteiten in Rome[bewerken]

Opgenomen zin de Katholieke universiteiten in de stad Rome die onder jurisdictie van de Heilige Stoel staan.

Universiteit Rector
Pauselijke Gregoriaanse Universiteit Priest.svg François-Xavier Dumortier, S.J.
Pauselijke Lateraanse Universiteit Bishopcoa.png Enrico dal Covolo, S.D.B.
Pauselijke Salesiaanse Universiteit Priest.svg Carlo Nanni, S.D.B.
Pauselijke Universiteit Sint Thomas van Aquino (Angelicum) Priest.svg Joseph Agius, O.P
Pauselijke Urbaniana Universiteit Priest.svg Cataldo Zuccaro
Pauselijke Antonianum Universiteit Priest.svg Priamo Etzi, O.F.M.
Pauselijke Universiteit van het Heilig Kruis Priest.svg Luis Romera, O.D.

Overige instellingen en bureaus[bewerken]

Direct verband houdend met de paus, of met pauselijke vieringen[bewerken]

Instelling Voorzitter
College van Kardinalen Kardinalcoa.png Angelo Sodano, deken
Bureau voor de Liturgische Vieringen van de Paus Protonot.png Guido Marini
Prefectuur voor de Pauselijke Huishouding Kardinalcoa.png Georg Gänswein
Administratie van het Patrimonium van de Heilige Stoel Kardinalcoa.png Domenico Calcagno
Apostolische Kamer Kardinalcoa.png Tarcisio Bertone, S.D.B.

Financiële instellingen[bewerken]

Instelling Voorzitter
Prefectuur voor de Economische Zaken van de Heilige Stoel Kardinalcoa.png Giuseppe Versaldi
Instituut voor Religieuze Werken [8] Ettore Gotti Tedeschi
Bureau voor Pauselijke Liefdadigheid Archbishop CoA PioM.svg Konrad Krajewski
Arbeidsbureau van de Heilige Stoel Bishopcoa.png Giorgio Corbellini
Autoriteit voor Financiële Informatie Bishopcoa.png Giorgio Corbellini
Secretariaat voor de Economie Kardinalcoa.png George Pell

Communicatie[bewerken]

Instelling Voorzitter
Vaticaanse Bibliotheek Archbishop CoA PioM.svg Jean-Louis Bruguès O.P.
Centro Televisivo Vaticano[4] Priest.svg Federico Lombardi, S.J.
L'Osservatore Romano[4] Giovanni Maria Vian
Radio Vaticaan[4] Priest.svg Federico Lombardi, S.J.
Vaticaans Geheim Archief Bishopcoa.png Sergio Pagano, C.R.S.P.[9]
Libreria Editrice Vaticana[4] Priest.svg Elio Torrigiani S.D.B.
Secretariaat voor Communicatie Priest.svg Dario Viganò

Orde en veiligheid[bewerken]

Instelling Commandant
Gendarmerie van Vaticaanstad Domenico Giani
Zwitserse Garde Daniel Rolf Anrig

Overige[bewerken]

Instelling Voorzitter
Peregrinatio ad Petri Sedem [10] Francesco Gioia
Kerkfabriek van Sint Pieter Kardinalcoa.png Angelo Comastri
Koor van de Sixtijnse kapel Priest.svg Massimo Palombella, S.D.B.
Vaticaanse Musea Antonio Paolucci
Vaticaanse Sterrenwacht Priest.svg José Funes, S.J.

Bisschoppensynodes[bewerken]

Bisschoppensynodes sinds het Tweede Vaticaans Concilie.

Geschiedenis[bewerken]

In de middeleeuwen was er een strijd tussen de macht van de concilies (conciliarisme) en de hofhouding van de paus: de curie.

Hoewel paus Martinus V (1417-1431) door het Concilie van Konstanz gekozen werd om uit de strijd tussen drie pausen te geraken, nam hij geen enkele bevoegdheid uit handen van de curie. Ook paus Eugenius IV ontbond ijlings het Concilie van Bazel toen dat te veel weerstand bood.

Met het Motu proprio Integrae Servandae van 7 december 1965 gaf paus Paulus VI nieuwe statuten aan het Heilig Officie, dat sindsdien Congregatie voor de Geloofsleer heet. De apostolische constitutie Regimini Ecclesiae Universae van deze paus van 15 augustus 1967 bevatte een algehele reorganisatie van de curie en wordt gezien als de grondwet van de Heilige Stoel. Het aantal congregaties werd beperkt tot tien en vele veranderden van naam. Er kwamen raden en secretariaten bij en ook de bevoegdheid van het staatssecretariaat wijzigde sterk.

Met de Apostolische Constitutie Pastor Bonus van 28 juni 1988 voerde paus Johannes Paulus II een nieuwe hervorming van de curie door, die tegemoet kwam aan de nieuwe noden van een sterk geïnternationaliseerde Kerk.

Externe links[bewerken]